آنهایی که می مانند و آنهایی که باید بروند

ثبت سفارش واردات خودروهای بالای ۲۵۰۰ سی سی متوقف شد

بازار خودروهای وارداتی بار دیگر متحول شده است. تحولی دوباره از این بابت که دوسال پیش نیز وزیر صنعت و معدن وقت، ثبت سفارش واردات خودرو را به دلیل عدم ارائه خدمات پس از فروش برخی از واردکنندگان متوقف و تنها به برخی از نمایندگی‌های مطرح، اجازه واردات داد، این در حالی است که از یک‌ماه گذشته ثبت سفارش خودرو بار دیگر متوقف شده است با این تفاوت که تشدید تحریم‌های بین‌المللی دلیل ممنوعیت آن عنوان می‌شود.

در هر صورت، دولت تصمیم گرفته به منظور جلوگیری از ارزبری کالاهای لوکس، واردات خودرو را موقتا ممنوع کند، این در شرایطی است که هم‌اکنون سیستم ثبت‌سفارش متوقف است.

بر این اساس، اگر دولت میان توقف یا آزادسازی واردات خودرو دچار شک و شبهه‌ای هم بوده، اما موضوع اختصاص ارز مرجع برای واردات خودروهای لوکس آنقدر ظرف ماه‌هایی که کشور با مضیقه ارزی مواجه بود، بزرگنمایی شد که حتی پای اعضای کمیسیون صنایع و کمیسیون اصل ۹۰ مجلس را نیز به این بحث باز کرد و نمایندگان تصمیم گرفتند که طرح تحقیق و تفحص از واردات خودروهای لوکس با ارز مرجع را در دستور کار خود قرار دهند، موضوعی که وزیر دادگستری برای بررسی آن چند وقتی مهلت خواسته است. هرچند استدلال دولت در زمینه تخصیص ارز مرجع به خودروهای وارداتی به دوره‌ای بازمی‌گشت که هنوز اولویت‌بندی ارزی صورت نگرفته بود، اما برخی از رسانه ها مدارکی رو کردند که نشان‌دهنده آن بود که برخی از واردکنندگان در اوج کمبود ارز در کشور با ارز مرجع نسبت به واردات اقدام کرده‌اند.

در هر صورت ، با حساسیت‌هایی که بر واردات خودروهای لوکس به‌وجود آمد، دولت و در راس آن وزیر صنعت و معدن و تجارت، سریعا دستورالعملی مبنی بر توقف واردات خودروهای بالای ۲۵۰۰ سی سی صادر کرد.

حال این دستورالعمل در شرایطی اجرایی شده که طی سال‌های اخیر، معمولا، کل واردات خودرو به کشور از مرز ۵۰ هزار دستگاه در سال تجاوز نکرده و خودروهای خارجی سهم بسیار اندکی را از بازار ایران به خود اختصاص داده‌اند.

با این حال، برخی از کارشناسان معتقدند که در نظر گرفتن حجم موتور، آن هم «۲۵۰۰ سی سی» به عنوان معیار واردات خودرو، چندان منطقی نیست و وزارت صنعت می‌توانست معیارهای دیگری را برای ممنوعیت واردات در نظر بگیرد.

به گفته آنها، عجیب‌تر اینجاست که وزارت صنعت اعلام کرده «حجم موتور ۲۵۰۰ سی‌سی» معیار میزان مصرف سوخت مجاز برای واردات خودرو به کشور است، به‌این معنی که هر خودرویی حجم موتوری ۲۵۰۰ سی سی یا کمتر داشته باشد، مجاز به واردات است و خودروهای با حجم موتور بالاتر نمی‌توانند وارد کشور شوند. آنها معتقدند خودروهای کم‌مصرف معمولا حجم موتوری زیر ۱۸۰۰سی‌سی دارند و اینکه خودروهای ۲۵۰۰ سی‌سی و پایین‌تر (تا مرز ۱۸۰۰ سی‌سی) نیز کم مصرف در نظر گرفته شده‌اند، منطقی نیست.

برخی از این کارشناسان همچنین، بر این عقیده‌اند که هم‌اکنون خودروهایی در دنیا ساخته می‌شود که هر چند از حجم موتوری بالایی برخوردارند، اما مصرف سوختی به مراتب پایین‌تر از خودروهایی با حجم موتور کمتر دارند.

خودروهایی که می‌روند

اما فهرست خودروهای وارداتی که حجم موتور آنها بالای ۲۵۰۰ سی‌سی است نشان‌دهنده آن است که بیشتر خودروهای شاسی بلند و پرطرفدار از فهرست واردات حذف شده‌اند، این در حالی است که خودروهایی همچون کرولا، یاریس و کمری همچنان می‌توانند حضور پررنگی در خیابان‌ها و جاده‌های کشور داشته باشند.

با این قانون، برخی برندها نیز کلا باید با بازار خودروی ایران خداحافظی کنند، زیرا تمام محصولاتشان حجم موتوری بالای ۲۵۰۰ سی سی دارند. در این بین می‌توان به پورشه آلمان اشاره کرد، شرکتی که مدت چندان زیادی از میهمانی‌اش در بازار خودرو ایران نمی‌گذرد و ظاهرا باید به همین حضور اندک خود قانع باشد. محصولات این شرکت مانند «کاین»، «پانامرا» و «کراراس» به ترتیب ۴۸۰۰، ۳۶۰۰ و ۳۸۰۰ سی سی حجم موتور دارند و با این حساب، دیگر اجازه ورود به بازار ایران را نخواهند داشت.

همچنین، شرکت مازراتی ایتالیا نیز که اتفاقا واردات محصولات آن به ایران سر و صدای زیادی داشت (به دلیل قیمت بالا)، دیگر نمی‌تواند محصولات خود را روانه کشور کند، زیرا حجم موتور این محصولات بالای ۲۵۰۰ سی‌سی است. مثلا مازراتی اسپرت ۴۷۰۰ سی سی حجم موتور دارد و واردات آن با قانون وزارت صنعت جور درنمی‌آید. این در شرایطی است که دیگر خودروساز ایتالیایی؛ یعنی آلفارومئو همچنان می‌تواند در بازار ایران فروش داشته باشد، چون محصولات آن حجم موتوری پایین (در حد ۱۴۰۰ سی سی) دارند.

با این حال، امثال پورشه و مازراتی یک راه برای ماندن در بازار ایران دارند و آن عرضه محصولاتی با حجم موتور ۲۵۰۰ سی سی و پایین‌تر است. همچنین بی ام و نیز عملا باید از بازار ایران برود، چون خودروهای وارداتی آن از جمله مدل X۶ (با حجم موتوری ۵۰۰۰ سی سی) حجم موتوری بالا دارند.

اوضاع دیگر خودروسازان میهمان در بازار ایران، به اندازه مازراتی و پورشه بد نیست، زیرا بخشی از محصولات آنها پشت چراغ قرمز وزارت صنعت می‌مانند و بخشی دیگر اجازه ورود خواهند داشت. در این بین، هیوندایی کره دیگر نمی‌تواند خودروهایی مانند جنسیس، سنتینال و آزرا گرنجور را به ایران وارد کند، اما واردات محصولاتی مانند I۲۰، I۳۰ و سوناتا همچنان ادامه خواهد داشت. کیاموتورز کره نیز می‌تواند خودروهایی مانند اسپورتیج، سراتو، کارنز و پیکانتو را به بازار ایران بفرستد، اما باید با واردات خودروهایی چون سورنتو، کادنزا و موهاوی خداحافظی کند. هیوندایی و کیا دو خودروساز بزرگ کره به شمار می‌روند که هم اکنون بازار خودروهای خارجی کشور به نوعی در دست آنها است و دیگر خودروسازان خارجی حجم واردات کمتری به ایران دارند، از جمله تویوتا.

این شرکت ژاپنی نیز، با توجه به قانون وزارت صنعت، دیگر نمی‌تواند خودروهایی مانند ‌هایلوکس، لندکروز، فورچونر، پرادو، اوریون و اف جی کروز را وارد ایران کند، اما واردات امثال یاریس، کمری و کرولا کماکان بلااشکال خواهد بود. همچنین شرکت سانگ یانگ کره نیز دیگر نمی‌تواند خودروهای کایرون و رکستون که حجم موتوری ۳۲۰۰ سی‌سی دارند وارد ایران کند. بنز نیز که بیشتر خودروهای وارداتی‌اش به ایران حجم موتور بالایی دارند، باید به نوعی با بازار خودرو کشور وداع کند، زیرا از این پس E۳۰۰، E۳۵۰، SL۳۵۰ و CLSهای این شرکت مجاز به ورود به ایران نیستند. بنز البته می‌تواند همچنان به صادرات مدل C۲۰۰ خود ادامه دهد. در جداول مقابل آنهایی که باید بمانند و آنهایی که باید بروند

مشاهده می‌شود: