چهارشنبه, ۲۶ دی, ۱۴۰۳ / 15 January, 2025
مجله ویستا

فرصت رفع تحریم ها


فرصت رفع تحریم ها

مذاکرات هسته یی در حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی است و این حوزه از دو ویژگی برخوردار است

مذاکرات هسته‌یی در حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی است و این حوزه از دو ویژگی برخوردار است.

۱-‌ در مذاکرات و تصمیمات جاری نشانه‌یی از اجماع و اراده ملی دیده شود و سیاست‌ها در جهت کسب منافع ملی باشد.

۲-‌ اگرچه اهداف و برنامه‌ها در مذاکرات در عرصه خارجی آشکار است اما به صورت معمول، جزییات در موضوعات مختلف مذاکرات سرپوشیده می‌ماند. همان‌گونه که در دیدارهای روسای جمهور کشورهای جهان شاهدیم، معمولا جزییات مذاکرات منتشر نمی‌شود که ناشی از ویژگی دیپلماسی و سیاست خارجی است که محرمانه بودن بخشی از ماهیت آن است. اما اینکه در خصوص مذاکرات در کشور دیدگاه‌های مختلف و نگاه‌های مختلفی به موضوع هسته‌یی وجود داشته باشد طبیعی است. اینکه افراد و گروه‌های مختلف اظهارنظر مختلف و دیدگاه‌های گوناگونی داشته باشند طبیعی است و کسی نباید آنها را محدود کند.

تا افراد و جناح‌ها و گروه‌های مختلف نقادانه با موضوع برخورد کنند. ولی این انتظار می‌رود تا از تریبون‌های رسمی و از سوی مقامات رسمی موضع واحدی اتخاذ شود تا به حل و فصل مساله کمک ‌کند. البته در این چارچوب انتظار اینکه نقش مجلس و دولت یکسان باشد بجا نیست. مجلس می‌تواند به عنوان اهرم فشار تلقی شود و خواست نمایندگان با خواست دستگاه دیپلماسی متفاوت باشد ولی این به شرطی است که این تفاوت دیدگاه‌ها به تضعیف دستگاه دیپلماسی و تضعیف روند مذاکره نینجامد. در نهایت موضع‌گیری‌های مختلف هدف واحد که تامین منافع ملی و نظام اسلامی است را تعقیب کند. در این شرایط بعضی از دغدغه هایی که در حوزه مسائل هسته‌یی مطرح می‌شود را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد؛ یکی دغدغه‌های گفتمانی به این معنی که برخی افراد و گروه‌ها این موضع‌گیری را دارند که نمی‌توان به امریکا اعتماد کرد و کشورهای ۱+۵ به تعهدات خود پایبند نیستند و به دنبال جلوگیری از پیشرفت فنی و علمی ایران هستند و دغدغه‌هایی از این دست که می‌تواند جزو دغدغه‌های گفتمانی قرار گیرد و دسته دیگر نیز که در خصوص شیوه مذاکره و محرمانه بودن و نبودن آن و اینکه به چه نتایجی منجر خواهد شد دغدغه‌های موضوعی و موردی دارند که اظهار نگرانی از محرمانه بودن مذاکرات و تاکید بر ضرورت آشکار بودن آن نیز در همین دسته جای می‌گیرد.

اینکه برخی نگران هستند امتیازات قابل توجهی در روند مذاکرات اعطا شود.اما در خصوص دغدغه‌های اصلی باید به این واقعیت توجه کنیم که مذاکره به معنی اعتماد به طرف مذاکره‌کننده نیست و مذاکره با یک کشور دیگر به معنی ارزش‌گذاری در مورد‌آن کشور نیست. کشورهای مختلف با کشورهای دوست رقیب و دشمن مذاکره می‌کنند و مذاکره یک امر طبیعی است. باور ما در خصوص ناعادلانه بودن نظام بین‌الملل و وجود تهدیدهای مختلف در خصوص ملت ما به معنی عدم مذاکره نیست بلکه ممکن است کشوری با توجه به این واقعیات ضرورت مذاکره را افزایش داده و مواضع خودش را اعلام کند.اما در خصوص دغدغه‌های از نوع دوم نیز باید توجه داشت که تیم مذاکره‌کننده تیم مورد اعتماد رهبری نظام است که ایشان به صراحت اعلام کردند که به تیم مذاکره‌کننده اعتماد داریم و طبیعتا با هماهنگی مقامات عالی کشور این مذاکرات دنبال می‌شود و می‌توان با فرصتی که در کشور بعد از انتخابات ۲۴ خرداد پدید آمده برای کاهش تنش‌ها در عرصه سیاست خارجی و رفع تحریم‌های ظالمانه بهره گرفت.در مجموع در سال‌های گذشته دایره دیپلماسی ما قدری محدود شده است. ما در کنار فعالیت‌های دیگر و تکیه بر توانمندی‌ها و انسجام داخلی باید فرصت‌سازی در عرصه سیاست خارجی را افزایش دهیم و حوزه مذاکرات و دیپلماسی را هم از جهت منطقه‌یی و جغرافیایی و هم ازجهت موضوع در عرصه سیاست خارجی تقویت کنیم.

مهدی سنایی