مرگ با لطف الهی

یادبود سی امین سالروز شهادت آیت الله مصطفی خمینی

در نیمه‌شب یکشنبه اول آبان ۱۳۵۶ آیت‌الله سیدمصطفی خمینی به شکل مرموزانه‌ای در عراق به شهادت رسید.

با انتشار خبر شهادت وی درس‌های حوزه علمیه نجف تعطیل شد. همان روز دوستان و شاگردان حاج مصطفی پیکرش را به کربلا بردند و پس از طواف در حرم امام حسین(ع) به نجف بازگرداندند. روز بعد جنازه از مسجد بهبهانی (واقع در بیرون دروازه نجف) با شرکت انبوهی از علما، فضلا، طلاب، کسبه، اصناف و دیگر اهالی نجف تشییع و در کنار مقبره علامه حلی در حرم حضرت علی(ع) به خاک سپرده شد.

سیدمصطفی خمینی در آذر ۱۳۰۹ شمسی، در قم متولد شد. تحصیلات ابتدایی را در مدرسه‌های «باقریه» و «سنایی» به پایان رساند. در سال ۱۳۲۵ به تحصیل علوم اسلامی پرداخت و در سال ۱۳۳۰ سطح را به پایان رساند و در درس خارج امام خمینی و آیت‌الله بروجردی حضور یافت. او خیلی زود به درجه اجتهاد رسید و از تقلید بی‌نیاز شد.

حاج مصطفی خمینی در سال ۱۳۴۱ همراه با امام به مبارزه با رژیم برخاست و در پیشبرد نهضت اسلامی نقش بسزایی ایفا کرد. در سال ۱۳۴۲ که امام در قیطریه تهران زیرنظر ساواک به سر می‌برد، رئیس شهربانی کل کشور سپهبد نصیری به او هشدار داد که اگر از فعالیت‌های سیاسی و مبارزاتی دست نکشد، تحت پیگرد قرار می‌گیرد.

سال بعد در چهارم آبان‌ماه ۱۳۴۳ امام خمینی علیه لایحه کاپیتولاسیون سخنرانی کرد و رژیم که از مخالفت ایشان با کاپیتولاسیون به خشم آمده بود، امام را در ۱۳ آبان شبانه دستگیر و به ترکیه تبعید کرد. همان شب سیدمصطفی به خیابان آمد و با عده‌ای از مردم قم به طرف خانه مراجع تقلید به راه افتاد تا از آنها بخواهد برای آزادی امام اقدام کنند. در پی این اقدام، ساواک به شهربانی قم دستور داد که او را جلب کنند. ماموران زمانی که حاج مصطفی در خانه آیت‌الله مرعشی نجفی مشغول صحبت با وی بود، دستگیرش کردند و مدت ۵۷ روز در زندان قزل‌قلعه و در سلول انفرادی نگاه داشتند.

در هشتم دی‌ماه ۴۳ حاج مصطفی خمینی از زندان آزاد شد و چون مردم قم استقبال چشمگیری از او به‌عمل آوردند، در ۱۳ دی بار دیگر دستگیر و به تهران منتقل شد. فردای دستگیری، حاج مصطفی به ترکیه محل تبعید امام فرستاده شد. نه ماه بعد در ۱۳ مهر ۱۳۴۴ امام و فرزندش از ترکیه به عراق برده شدند و روز ۲۳ مهر در نجف سکونت گزیدند. از این زمان تا سال ۵۶ حاج مصطفی خمینی در کنار برنامه‌های درسی و علمی، مبارزه با دولت پهلوی را دنبال کرد و مشاور پدر در امور سیاسی بود.

او در ۲۱ خرداد ۱۳۴۸ به دنبال کوشش‌هایی به‌منظور برانگیختن آیت‌الله حکیم علیه رژیم ضداسلامی عراق، توسط بعثی‌ها دستگیر و به بغداد برده شد.

تا اینکه در اول آبان ۱۳۵۶ به شکل مشکوکی درگذشت. مرگ مشکوک او را به ماموران امنیتی ساواک نسبت داده‌اند و هدف از آن را تحت فشار قرار دادن امام خمینی برای دست‌ کشیدن از فعالیت‌های سیاسی برشمرده‌اند.

امام خمینی در سخنرانی‌ای که به مناسبت شهادت فرزندش ایراد کرد، گفت: «... این‌طور قضایا مهم نیست و برای همه مردم پیش می‌آید. خداوند الطاف ظاهری و پنهانی دارد. از الطاف خفیه و پنهان ما خبر نداریم چون از هر جهتی از حیث علم، از حیث عمل و... ناقص هستیم. از این جهت در چنین اموری که پیش می‌آید جزع و فزع می‌کنیم و صبر نمی‌کنیم اگر از آن الطاف خفیه‌ای که خدای تبارک و تعالی نسبت به بندگانش دارد اطلاع داشتیم در اینگونه چیزهایی که جزیی است و مهم نیست آنقدر بی‌طاقت نبودیم و می‌فهمیدیم که مصالحی در کار است یک الطافی در کار است. »