مدیریت مصرف در صنعت قند

از میان الكتروموتور های فرمانپذیر كه در صنعت قند كاربرد دارد , دو نوع موتور جریان مستقیم مجهز به كنورتر و الكتروموتور جریان متناوب سه فاز مجهز به سیستم كنترل فركانس را می توان برشمرد

به دلایل فنی كاربرد الكترو موتور های دور متغیر در پاره ای از بخشهای كارخانه قند ، مانند سانتریفوژها اجتناب ناپذیر است . فرابرنده ها ] = پمپها [ ، پروانه ها و گاه موتور های پرسهای تفاله را می توان با الكترو موتور های دور ثابت بكار انداخت ، ولی این كار اقتصادی نیست .ازمیان الكترو موتور های دور متغیر می توان نوع هیدرولیك ، جعبه دنده ای و دور متغیر را برگزید . هر یك از این موتور ها ویژگیها و كاستیهای خاص خود را داراست . همچنین از میان الكتروموتور های فرمانپذیر كه در صنعت قند كاربرد دارد ، دو نوع موتور جریان مستقیم مجهز به كنورتر و الكتروموتور جریان متناوب سه فاز مجهز به سیستم كنترل فركانس را می توان برشمرد . یادآور می شود كه مصرف برق موتور فرابرنده ها ] = پمپها [ و پروانه ها متناسب با توان سوم سرعت آنهاست . بنابراین ، كاربرد محركه های دور متغیر محسوس می شود . موتور هایی كه معمولاً در صنعت قند كاربرد دارند از نوع جریان متناوب سه فاز آسنكرون است ، كه دلایل گزینش آن به شرح زیز است :

۱) موتور آسنكرون ساختاری ساده دارد . ارزان قیمت است و توانایی خوبی دارد .

۲) بازده موتور آسنكرون خوب است و نیاز كمی به تعمیر دارد .در واقع هزینه بهره برداری آن كم است .

۳) در شرایط نامطلوب محیط نیز بكار بردنی است .

از الكتروموتور های سه فاز دور متغیر در بخشهای زیر می توان سود جست :

الف) برش چغندر ,

ب) موتوربرج دیفوزیون ,

ج) موتوربالابر کوست ,

د) فرابرنده ها یا پمپهای كوست ،

و) پمپها یا فرابرنده های شربت گیری ،

هـ) پرسها یا فشارنده های تفاله ،

ی) پمپها یا فرابرنده های ماسكوییت و سانتریفوژها .

با توجه به بهای یكسوساز بسزاست این تجهیزات برای الكترو موتور های با توان بیش از ۱۰۰ كیلووات استفاده شوند ، كه بنابراین كاربرد آن محدود تر می شود .

در تاسیسات جدید و یا بازسازی شده دیگر از موتور های جریان متناوب با قطب متغیر استفاده نمی شود . افزوده می شود كه كاربرد موتور های جریان متناوب به جای موتور های جریان مستقیم مزیتی ندارد . ویژگی موتور های جریان متناوب جدید در این است ، كه نیازی به تعمیر و نگهداری ندارد و نیز نیازی به سیستم خنك كننده اجباری و كانال كشی هوا ندارد . فزون بر آن ، راه اندازی آنها با ورودیهای دیجیتال انجام می شود .

● تجهیزات مناسب برای صرفه جویی انرژی در صنعت قند

تاثیر مستقیم سانتریفوژها بر مصرف انرژی كارخانه به موتور آنها بستگی دارد . گفتنی است كیفیت قند سانتریفوژ شده و بازده جداسازی شربت تاثیر بسزایی در مصرف انرژی می گذارد . این عوامل ، كل مصرف انرژی بخش قند سازی را تحت تاثیر قرار می دهند .در صنایع كنونی قند ، سانتریفوژهای نوبتی ( batch ) و پیوسته ( continuous ) مورد استفاده قرار گرفته اند و هر یك از این دو, ویژگیها و كاستیهای مخصوص به خود را داراست .

الف) سانتریفوژ های نوبتی

در سانتریفوژها ، الكترو موتور های متفاوتی مورد استفاده قرار گرفته است . موتور های استاندارد تك سرعتی آسنكرون ، كه به یك منبع با فركانس ثابت وصل می شوند ، هنگام دور گرفتن لغزش زیادی دارند و این امر موجب تلفات انرژی می شود .در موتور های با قطب متغیر ، چندین سیم پیچ با تعدادی قطب جاسازی شده ، كه با تغییر از سیم پیچی به سیم پیچ دیگر می توان دور موتور را در چند مرحله افزایش داد . بدین ترتیب لغرش متوسط و تلفات انرژی هنگام دور گرفتن موتور كاهش می یابد . با كاربرد موتور های چند سرعتی به جای موتور های تك سرعتی تلفات انرژی را می توان تا حدود ۸۰ درصد كاهش داد . فزون بر آن ، با كاربرد ترمز های برقی می توان بخشی از انرژی جنبشی قند سانتزیفوژ شده را بازیافت . از آنجا كه در موتور های جریان مستقیم عامل فركانس وجود ندارد ، هنگام دور گرفتن یا ترمز ، تلفات انرژی نیز وجود نخواهد داشت . گفته می شود كه موتور های جریان مستقیم نسبت به موتور های جریان متناوب انرژی كمتری مصرف می كنند .

راه حل دیگر ، كه بر مبنای كاربرد نیمه رساناهاست ، استفاده از موتور جریان متناوب مجهز به مبدل فركانس یا هرتسگردان است . كنترل یا مهار سرعت شامل تغییر فركانس استاتور یا ایستانه است و فزون بر آن ، لازم است كه نسبت به ولتاژ به فركانس نیز تغییر كند .

ب) سانتریفوژ های پیوسته

از نظر درخواست یا دیماند برق ، سانتریفوژ های پیوسته بر سانتریفوژ های نوبتی ترجیح داده می شود . موتور سانتریفوژ های پیوسته از نوع جریان متناوب است ودر همسنجش با ماشینهای نوبتی كوچكتر است ، زیرا بار های شتابدهنده و یا كاهنده شتاب دیگر وجود ندارد.

به نقل از سایت اینترنتی شرکت برق منطقه ای کرمان/ وزارت نیرو