پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
اسلام و شوخی های بجا و نابجا
در متون دینی و روایی، با برخورد به ظاهر متفاوت پیشوایان معصوم با مقوله مزاح مواجه می شویم. آن بزرگواران گاهی مزاح و شوخی را ستوده و به آن دستور داده اند و گاهی نکوهش کرده و مردم را از آن بازداشته اند. در جایی که خود مزاح کرده اند و موجبات شادی اشخاصی را فراهم آورده اند و در جایی مؤمنان را از پیامدهای و بازتاب های منفی آن بر حذر داشته اند.
ستایش مزاح
رسول الله (ص): «المؤمنُ دعِبٌ لعِبٌ والمنافِقُ قطِبٌ غَضبٌ.» (تحف العقول، ص ۴۹). : «مؤمن شوخ و شنگ است و منافق ترشرو و خشمگین.».
امام صادق(ع): «ما مِن مُؤمنٍ الا و فیه دَعابَه، [قال الراوی:] قلتُ و ما الدِّعابهُٔ؟ قال المزاحُ.» (کافی، ج ۲، ص ۶۶۳).
"هیچ مؤمنی نیست جز اینکه در او دعابه هست راوی گفت: عرض کردم دعابه چیست؟ فرمود: شوخی.»
پیرزنی نزد پیامبر(ص) آمد حضرت به او فرمود: پیر به بهشت نمی رود. پیرزن گریست. حضرت فرمود: در آن روز تو پیر نخواهی بود. زیرا خدای متعال می فرماید: «ما آنان را پدید آورده ایم پدید آوردنی و ایشان را دوشیزه گردانیده ایم!» (واقعه: ۳۵-۳۶)
نکوهش مزاح
امام علی(ع): «هر چیزی را بذری است و بذر دشمنی شوخی است.» (غرر الحکم، ص ۷۳۱۶)
امام علی(ع): «هیچ انسانی (مردی) شوخی نکرد، مگر اینکه پاره ای از خرد خود را دور انداخت.» (نهج البلاغه)
رسول خدا(ص): «ای علی شوخی مکن که اوج و احترامت از بین می رود.» (مکارم الاخلاق)
از بررسی این دو گروه از روایات روشن می شود که اسلام دین شادی و نشاط است، اما شادی آمیخته با فساد را تجویز نمی کند. اسلام هیچ گاه، به بهانه مزاح و شادی، سبک سری و هرزگی و توهین را روا نمی دارد. برخی از مواردی که طبق نظر اسلام به عنوان خط قرمز و موارد ممنوع در شوخی عنوان شده به این شرح است:
۱) زیاده روی در شوخی. طبق روایات اسلامی، کسی که در شوخی زیاده روی کند وقار و هیبتش را از دست می دهد. به فرموده علی(ع)، هر کس شوخی او بسیار شود بی خرد، نادان و فرومایه می شود.
۲) شوخی در امور دینی، شوخی هایی که دستمایه آنها امور دینی، حکمی از احکام الهی، فرشته ای از فرشتگان الهی، وجود و رفتارهای انبیا و اولیای الهی کلام خدا و معصومین(ع) قرار بگرید نشان از جسارت متکلم در افتادن در حرام است، زیرا بنا به نظر فقها این نوع شوخی حرام است و باید ترک شود.
۳) شوخی با محتوای غیراخلاقی، چگونه ممکن است دینی که داعیه دار اخلاق و شأن و منزلت انسانی است به شوخی هایی با محتوای غیراخلاقی و امور جنسی رضایت دهد؟ این نوع شوخی ها همان هایی است که بنابراین روایات نور ایمان را از دل می برد و باعث بی آبرو شدن گوینده می شود.
۴) شوخی برای تمسخر افراد و اقوام. «ای کسانی که ایمان آورده اید، نباید قومی قوم دیگر را ریشخند کند، شاید آنها از اینها بدتر باشند و نباید زنانی زنان (دیگر) را «ریشخند کنند"، شاید آنها از اینها بهتر باشند و از یکدیگر عیب مگیرید و به همدیگر لقب های زشت ندهید، چه ناپسندیده است نام زشت پس از ایمان! و هر که توبه نکرد آنان خود ستمکارند.» (حجرات: ۱۱)
نتیجه آنکه:
در یک تقسیم بندی، می توان گفت شوخی و مزاح بر دو گونه است: شوخیهای بجا و شوخیهای نابجا
شوخیهایی مفسده انگیز، گناه آلود، تمسخرآمیز، غیراخلاقی و ... مصادیقی برای مزاحهای نابجا هستند و شوخیهایی سالم که ائمه و اولیاء دین نیز بدان توصیه و مبادرت داشتند مصداقی برای شوخیهای سالم و بجا می باشند. بنابراین تنها شوخیهای سالم و بجاست که مورد تایید و سفارش دین اسلام است و بس.
بالای صفحه آخرین نظرات کاربران
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران اسرائیل غزه مجلس شورای اسلامی دولت نیکا شاکرمی معلمان رهبر انقلاب دولت سیزدهم مجلس بابک زنجانی شهید مطهری
آتش سوزی قوه قضاییه تهران روز معلم پلیس اصفهان سیل شهرداری تهران آموزش و پرورش فضای مجازی سلامت سازمان هواشناسی
قیمت خودرو قیمت طلا قیمت دلار بازار خودرو خودرو دلار بانک مرکزی حقوق بازنشستگان ایران خودرو سایپا کارگران تورم
نمایشگاه کتاب سریال جواد عزتی تلویزیون عفاف و حجاب فیلم سینمایی مسعود اسکویی سینما رضا عطاران سینمای ایران دفاع مقدس فیلم
رژیم صهیونیستی فلسطین آمریکا جنگ غزه حماس نوار غزه چین انگلیس اوکراین نتانیاهو ترکیه یمن
استقلال پرسپولیس فوتبال سپاهان علی خطیر باشگاه استقلال لیگ برتر ایران تراکتور لیگ قهرمانان اروپا رئال مادرید بایرن مونیخ لیگ برتر
هوش مصنوعی تماس تصویری هواپیما تبلیغات اپل تلفن همراه گوگل همراه اول آیفون ناسا عیسی زارع پور وزیر ارتباطات
کبد چرب فشار خون بیمه کاهش وزن دیابت بیماری قلبی مسمومیت داروخانه