وقتی قلب می‌ایستد

واژه سکته قلبی امروزه تبدیل به واژه بسیار رایجی شده است که دیگر اختصاص به افراد مسن ندارد. البته کمی هم از ابهت آن کاسته شده است و دیگر سکته قلبی مساوی با مرگ تلقی نمی‌شود هر چند …

واژه سکته قلبی امروزه تبدیل به واژه بسیار رایجی شده است که دیگر اختصاص به افراد مسن ندارد. البته کمی هم از ابهت آن کاسته شده است و دیگر سکته قلبی مساوی با مرگ تلقی نمی‌شود هر چند هنوز هم یکی از شایع‌ترین علل مرگ‌و‌میر در جهان است.

سکته قلبی یا انفارکتوس میوکارد انهدام‌قسمتی از عضله قلب است که به علت از‌بین‌رفتن جریان خون در آن قسمت از قلب رخ‌می‌دهد.

علت چیست؟

بیشتر سکته‌های قلبی توسط یک لخته که یکی از رگ‌های کرونر را (که خون و اکسیژن را به عضله قلب می‌رسانند) مسدود می‌کند، ایجاد می‌شوند.

توقف جریان خون و اکسیژن‌رسانی به عضله قلب سبب مرگ سلول‌های قلبی در آن ناحیه می‌شود و ماهیچه قلبی آسیب دیده توانایی خود برای انقباض را از دست می‌دهد.

استعمال دخانیات، فشار خون بالا، دیابت، جنس مذکر، سن بالا، وراثت و بالا بودن کلسترول خون از جمله عوامل خطر برای سکته قلبی به شمار می‌آیند.

علائم سکته

درد سینه پشت جناق (استخوان وسط سینه) شایع‌ترین علامت حمله قلبی است. معمولا درد بسیار شدید است و از ناحیه سینه به بازوها، شانه، گردن، دندان‌ها، فک، شکم یا پشت انتشار می‌یابد. درد به طور معمول بیش از ۲۰ دقیقه طول می‌کشد و با استراحت یا نیتروگلیسیرین به طور کامل برطرف نمی‌شود. در برخی افراد، بخصوص در افراد مسن و بیماران دیابتی درد ممکن است ناچیز یا حتی اصلا وجود نداشته باشد.

همراه این درد ممکن است علائمی چون تنگی نفس، اضطراب، سرفه، احساس سبکی سر، سرگیجه، تهوع یا استفراغ و تعریق یا غش‌کردن دیده شود.

درمان

سکته قلبی یک اورژانس پزشکی است.بیمار باید بلافاصله بستری و تحت مراقبت‌های ویژه قرار گیرد. اهداف درمان شامل توقف پیشرفت حمله قلبی، کاهش بار قلب و پیشگیری از عوارض است.

به طور معمول برای بیمار اکسیژن تجویز می‌شود، داروها و مایعات مستقیما به درون یک سیاهرگ تزریق می‌شوند و نیترو گلیسیرین وریدی یا سایر داروها برای کنترل درد و کاهش نیازقلب به اکسیژن به کار می‌روند. مرفین و داروهای مشابه ضد دردهای قوی هستند که ممکن است برای یک حمله قلبی تجویز شوند.

درمان با هپارین به منظور پیشگیری از تشکیل لخته‌های جدید، برای ۴۸ تا ۷۲ ساعت ادامه می‌یابد. علاوه بر این وارفارین که خوراکی مصرف می‌شود، ممکن است جهت پیشگیری از تشکیل لخته‌های بیشتر تجویز شود. بسته به شرایط بیمار ممکن است از داروهای دیگر از جمله داروهایی که ریتم قلب را تنظیم می‌کنند، استفاده شود.

در ۱۲ ساعت اول پس از شروع درد سینه در شرایطی خاص برای بیمار داروهای حل کننده لخته خون نیز تجویز می‌شود.

۱۰ فرمان برای پیشگیری

۱) اگر چاق هستید وزنتان را کم کنید.

۲) فشار خونتان را کنترل کنید.

۳) چربی خون بخصوص سطح کلسترول خونتان را کنترل کنید و اگر دچار افزایش چربی خون هستید آن را درمان کنید.

۴) اگر سیگاری هستید سیگار را ترک کنید.

۵) غذای کم چربی، میوه و سبزیجات مصرف کنید.

۶) مصرف نمک را بخصوص در سنین بالا کاهش دهید.

۷) قند خونتان را کنترل کنید و اگر دچار بیماری قند هستید آن را درمان کنید.

۸) روزانه پیاده روی کنید و اگر منع پزشکی ندارید سایر ورزش‌های هوازی که کارایی قلب را بهبود می‌بخشند انجام دهید.

۹) اگر سابقه فامیلی مثبت دارید حتما برای کنترل وضعیت قلبی خود به پزشک مراجعه کنید.

۱۰) آرام باشید. پزشکان بین خطر بیماری‌های قلبی و وضعیت استرس شخصی، ارتباط معنی داری قائل هستند.