شاهرود؛ جاده ابریشم ایران

شاهرود، یکی از شهرهای استان سمنان است که در حد فاصل دو نوع آب و هوای خشک و کویری در جنوب و مرطوب و پرباران در شمال جای گرفته که این وضع آب و هوایی مطبوع را برای این شهرستان فراهم …

شاهرود، یکی از شهرهای استان سمنان است که در حد فاصل دو نوع آب و هوای خشک و کویری در جنوب و مرطوب و پرباران در شمال جای گرفته که این وضع آب و هوایی مطبوع را برای این شهرستان فراهم کرده و آن را در ردیف خوش‌آب و هواترین شهرهای ایران قرار داده‌است.

بر اساس نتایج سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت شهر شاهرود ۱۳۲.۳۷۹ نفر بوده است که پرجمعیت‌ترین شهر استان محسوب می‌شود.‏

این شهر در حاشیهٔ شمالی دشت کویر و در دامنه‌های جنوبی رشته‌کوه البرز با ارتفاعی معادل ۱۳۸۰ متر از سطح دریا در شمال خاوری استان سمنان واقع شده‌ است.‏

پیشینهٔ تاریخی

مدارکی وجود دارد که نشان می‌دهد شاهرود یکی از شهرهای مهم چهاردهمین ایالت تاریخی، «چخره» (از تقسیمات شانزده‌گانهٔ اوستایی در دوران باستان) بوده که در دامنهٔ جنوبی رشته‌کوه البرز، توسط آریایی‌ها بنا نهاده شد. برخی پژوهندگان واژهٔ چخره را شکل ابتدایی شاهرود و در همان معنی دانسته‌اند.‏

هستهٔ اولیهٔ این شهر به دلیل دفاع از مهاجمان، بر فراز تپه‌های کم ارتفاع دامنهٔ کوه شمالی و غربی رود بزرگ این منطقه بنا شد که به سبب بزرگی این رود، به تدریج نام شاهرود را به خود گرفت و رفته رفته همراه با برقراری امنیت در محل، رشد و توسعه یافت؛ به طوری که این شهر در کنار «صددروازه»، پایتخت اشکانیان که به گمان بسیاری از پژوهشگران محل کنونی شهر دامغان است، در شمار شهرهای معتبر پارتی درآمد. به نوشتهٔ برخی محققان از جمله «اگورود نیکوف»، سومین آتش مقدس اهورامزدا که در اوستا آمده،(آذرفرنبغ) آتشکدهٔ بزرگ شاهرود بوده ‌است.‏ در دوره های بعد، این شهر همراه با سمنان و دامغان در ردیف مهم‌ترین شهرهای ایالت تاریخی کومِش قرار گرفت و به استناد برخی اشاره‌های تاریخی مندرج در متون تاریخی و بعضی شواهد باستان شناسی و معماری موجود در داخل و خارج شهر کنونی شاهرود، راه عبور کاروان‌ها که بزرگراه غربی ـ شرقی جادهٔ ابریشم را طی می‌کردند، از آبادی‌ها و روستاهای بزرگ این شهر می‌گذشت. به عبارت بهتر، شاهرود به دلیل واقع شدن در موقعیت خاص جغرافیایی و قرار گرفتن میان رشته کوه البرز و نواحی کویر مرکزی ایران، به نوعی جادهٔ ابریشم مناطق عمدهٔ آن روزگار همچون خراسان، تهران، مازندران و نیز شهرهای داخلی ایران بود.‏

از جمله نقاط دیدنی شاهرود می‌توان به مسجد جامع شاهرود، مسجد اخیانی‌ها، خانه عطاردی‌ها، مسجد شیخ علی اکبر، خانه یغمایی‌ها، قلعه پارت‌ها و تپه سنگ چخماق اشاره کرد.‏ در اطراف شاهرود مناظر طبیعی فراوانی چون چشمه‌ها و دشت‌های زیبا به چشم می‌خورد. یکی از زیباترین اماکن دیدنی این منطقه جنگل ابر است که سالانه بینندگان زیادی را به سوی خود می‌کشاند.‏