آیا زنان می‌توانند در ماراتن از مردان جلو بزنند؟

تا چندین دهه علاقه‌مندان دوومیدانی با خود می‌اندیشیدند زنان برای دویدن در فواصل طولانی از مردان بهترند زیرا نسبت بالاتر چربی بدن‌شان باعث می‌شود ذخیره سوخت اضطراری بیشتری …

تا چندین دهه علاقه‌مندان دوومیدانی با خود می‌اندیشیدند زنان برای دویدن در فواصل طولانی از مردان بهترند زیرا نسبت بالاتر چربی بدن‌شان باعث می‌شود ذخیره سوخت اضطراری بیشتری در اختیار داشته باشند. نگاهی به نتایج مسابقات ماراتن و رکوردهای مردان و زنان ظاهرا این نظریه را تقویت می‌کند. با روی آوردن زنان بیشتر و بیشتری به دوهای استقامت، فاصله میان بهترین رکورد ماراتن مردان جهان و بهترین رکورد ماراتن زنان جهان مدام به هم نزدیک‌تر شده است. تیم ناکس (T.Noakes)، استاد ورزش و تربیت بدنی در دانشگاه کیپ‌تاون، یافته‌های شگفت‌انگیز اخیر درباره یک بحث قهرمانی همه‌پسند را توضیح می‌دهد. سوال این است که آیا هرگز خواهند توانست در یک مسابقه ماراتن از مردان سریع‌تر بدوند یا خیر؟ و پاسخ این است که نه، نخواهند توانست، مگر آنکه مرد شوند.

سال‌ها پیش در دهه ۱۹۷۰ این تصور وجود داشت که چون زنان ذخیره چربی بیشتری دارند در مسابقات استقامت بیشتر از مردان می‌توانند دوام بیاورند. ما در آفریقای جنوبی مسابقه مشهوری داریم که نام آن ماراتن ۹۰کیلومتری کامراد (به معنای رفقا) است. چند سال پیش مقاله‌ای نوشتیم و در آن این نکته را روشن کردیم که اگر یک مرد و یک زن بتوانند یک مسابقه ماراتن (استاندارد ۴۲ کیلومتری) را در یک زمان بدوند، آن زن احتمالا مسابقه طولانی‌تر کامراد را با اختلاف یک ساعت خواهد برد. یعنی حدود یک ساعت سریع‌تر خواهد بود.

آن وقت فهمیدیم که مشکل چیست. وقتی به دونده‌های غیرحرفه‌ای که برای تفریح می‌دوند نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که مردان و زنان هم‌اندازه نیستند. برای مثال اگر یک مرد و یک زن که هر دو ماراتن سه‌ساعته می‌دوند را با هم مقایسه کنید، عموما درمی‌یابید که مرد حدود ۱۰ کیلوگرم یا شاید حتی بیشتر سنگین‌تر است. اما وقتی بهترین قهرمانان جهان را با هم مقایسه می‌کنیم درمی‌یابیم که مردان و زنان تقریبا هم‌وزن هستند. به این ترتیب است که رکورددار ماراتن زنان جهان تقریبا ۵۴ کیلوگرم وزن دارد و وزن رکورددار ماراتن مردان جهان حدود ۵۶ کیلوگرم است. اگر اختلاف وزن را به حساب نیاورید آنگاه زنان در مسافت‌های طولانی‌تر از امتیاز قابل‌توجهی برخوردارند، به این دلیل ساده که جرم کمتری برای جابه‌جا کردن دارند. اما وقتی وزن را هم به حساب بیاورید، آنگاه مردان تقریبا ۱۰ درصد سریع‌تر می‌دوند.

اکنون ما واقعا نشان داده‌ایم که در هر فاصله‌ای از ۱۰۰ کیلومتر تا ۱۰۰۰ کیلومتر، همواره بین ۹ تا ۱۱ درصد از مردان کندترند. پیش‌بینی می‌کنیم تا وقتی که زنان ۱۰۰ کیلومتر را به سرعت مردان بدوند، حتی در ۱۰۰۰ کیلومتر هم نخواهند توانست مردان را شکست دهند. این احتمالا یکی از آثار عملکرد هورمون تستوسترون است. مهم‌ترین چیز در دویدن، کندن پاها از زمین است. یک دونده فقط ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزارم ثانیه وقت دارد تا نیرویی اعمال کند که او را در هوا جلو می‌برد، از این رو پاهای بسیار قدرتمندی لازم است. اکنون پائولا رادکلیف که رکورددار جهان در رشته ماراتن زنان است، فقط ۵۴ کیلوگرم وزن دارد.

او با ۵۴ کیلوگرم وزن، از قدرت عضلاتی که مردان دارند برخوردار نیست. به نظر من عامل به وجود آورنده تفاوت همین است. برای آنکه قدرتی همچون دونده‌های مرد کنیایی داشته باشید، باید به مدت ۲۰ سال در بدن‌تان تستوسترون داشته باشید. به نظرم اگر بتوانید با مهندسی ژنتیک کاری کنید که زنان دارای عضلاتی همچون مردان شوند، آنها هم می‌توانند به سرعت مردان بدوند. کسی چه می‌داند؟ در غیر این صورت، زنان حتی با مصرف استروئید هم نمی‌توانند به مردان برسند.

لورا بلو

ترجمه کاوه فیض‌اللهی

Time, Aug.۱۱, ۲۰۰۸