ثبات مدیریت در دانشـگاه کمبـریج

حتماً تا به حال نام دانشگاه بزرگ و معتبر «کمبریج» و انواع مدارک تحصیلی این دانشگاه و همچنین آثار و مقالات استادان و محققان آن را بارها شنیده و دیده اید شاید دوست داشته باشید قدری در مورد این دانشگاه بیشتر بدانید

حتماً تا به‌حال نام دانشگاه بزرگ و معتبر «کمبریج» و انواع مدارک‎ ‎تحصیلی این دانشگاه و همچنین آثار و مقالات استادان و محققان آن را بارها شنیده و‎ ‎دیده‌اید! شاید دوست داشته باشید قدری در مورد این دانشگاه بیشتر بدانید. این‎ ‎نوشتار شما را با ابعادی از این دانشگاه و شهر کمبریج آشنا می‌کند.

شهر کمبریج از جمله شهرهای قدیمی دانشگاهی انگلیس است و مرکز اداری استانCambridgeshire به‌شمار می‌رود. این شهر در ۸۰‏ ‎کیلومتری شمال‌شرقی لندن به‌طول واقع و به‌وسیله تعدادی شهر کوچک و روستا احاطه شده‌است. همچنین این‌شهر درقلب مرکز فناوری‌های پیشرفته انگلستان با نام Silicon Fen قرار دارد. نکته جالب آنکه کلمه کمبریج به‌صورت (...keim) تلفظ می‌شود اما دریکی از استان‌های انگلیس به‌نام‎ Gloucestershire ‎هم کمبریج دیگری وجود دارد که آن‌را به‌صورت‎ (...kaem) ‎تلفظ می‌‌کنند.

براساس سرشماری سال ۲۰۰۱ انگلستان، جمعیت این شهر ۱۰۸هزار و ۸۶۳ نفر بود که از این تعداد ۲۲هزار و ۱۵۲ نفر دانشجو بودند با این‌حال جمعیت ناحیه شهری که شامل بخش‏‎ ‎جنوبی‎ Cambridgeshire ‎است، حدود ۱۳۰هزار نفر برآورد می‌شود.

دانشگاه کمبریج در سال ۱۲۰۹ در این شهر تأسیس شد، اما قدیمی‌ترین دانشکده موجود در این شهر‏‎ ‎به‌نام‎ Peterhouse ‎ درسال ۱۲۸۴ بنا شد.

جالب آنکه ساخت یکی از جذاب‌ترین‎ ‎بناهای دانشگاهی کمبریج به‌نام‎ King۰۳۹;s College Chapel ‎در سال ۱۴۴۶ به‌دستور پادشاه‏‎ ‎هنری ششم شروع شد و ۶۹ سال بعد یعنی سال ۱۵۱۵ همزمان با فرمانروایی هنری هشتم به پایان‎ ‎رسید. هنری هشتم در سال ۱۵۳۴ با صدور مجوز، اقدام به راه‌اندازی Cambridge University Press ‎ کرد.

با ساخت آبراه هابسون توسط «توماس هابسون» در سال ۱۶۱۰، برای نخستین‌بار آب تازه و تمیز به مرکز شهر راه یافت.

در سال ۱۷۶۶‏‎ ‎بیمارستان‎ Addenbrook ‎با وصیت دکتر «جان آدنبروک» و با صرف هزینه‌ای معادل ۴۵۰۰‏ پوند مطابق وصیت‌نامه وی ساخته شد. البته ساختمان این بیمارستان آموزشی اکنون به‌عنوان دانشکده حقوق مورد استفاده قرار می‌گیرد و بیمارستان از سال ۱۹۷۶ به حاشیه جنوبی شهر منتقل شده است که اکنون به‌عنوان بخشی از پردیس بیومدیکال دانشگاه کمبریج محسوب می‌شود.

در سال ۱۸۴۵ هم خط‌آهن کشیده شد و شهر سیر تکاملی خود را افزایش داد.

مردم این شهر مسیحی هستند و در سطح شهر می‌توان کلیساهای متعددی را مشاهده کرد که مبین همین مطلب است.

دانشگاه کمبریج پس از آکسفورد به‌عنوان دومین دانشگاه قدیمی در میان کشورهای انگلیسی زبان و همینطور به‌عنوان یکی از دانشگاه‌های معتبر دنیا مطرح است.

این دانشگاه در سال ۱۲۰۹ با‏‎ ‎گروهی از دانشجویانی که در پی تنازعات شهری به کمبریج گریخته بودند تأسیس شد. معمولاً دو دانشگاه آکسفورد و کمبریج را که قدمت هر دوی آنها بیش از ۷۵۰ سال است به‌نام کلی‎ Oxbridge ‎می‌خوانند.

کمبریج یک مجتمع دانشگاهی متشکل از یک‎ ‎دپارتمان مرکزی و ۳۱ دانشکده است که سه‌تای آنها فقط دانشجوی دختر پذیرش می‌کنند و ۲۸تای دیگر از هر دو جنس پذیرش دارند. Magdalene آخرین دانشکده‌ای بود که فقط مرد‎ ‎پذیرش می‌کرد که از سال ۱۹۸۸ این امر را شامل خانم‌ها هم کرد. دوتا از این‎ ‎دانشکده‌ها به‌نام‌های‎ Darwin ‎و‎ Clare Hall ‎هم فقط در سطوح بالاتر از لیسانس دانشجو می‌پذیرند.

جالب آنکه از این جمع چهار دانشکده فقط دانشجویان بالای ۲۱ سال را می‌پذیرند.

این دانشگاه امسال جشن هشتصد سالگی خود را برپا خواهد کرد.

دانشکده دامپزشکی کمبریج هم در سال ۱۹۴۹ با هشت دانشجو کار خود را رسماً آغاز کرد، گرچه شاید بتوان منشاء اصلی‎ ‎آن‌را در سال ۱۹۰۹ زمانی که دپارتمان‏‎ ‎پاتولوژی در خارج از شهر برای مطالعه بیماری‌های دام‌های بزرگ شکل گرفت، دانست. در سال ۱۹۷۵ دپارتمان بهداشت دام و مطالعات بالینی دامپزشکی با یکدیگر تلفیق و به‎ ‎دپارتمان علوم بالینی دامپزشکی بدل شدند.

● مدارس، دانشکده‌ها و دپارتمان‌ها

دانشگاه کمبریج از ۳۱ کالج و بیش از ۱۵۰ دپارتمان، دانشکده، مدرسه، سندیکا و سایر مؤسسات تشکیل شده است. «مدرسه» در دانشگاه کمبریج گروهی متشکل از یک هیأت مدیریتی است که هیأت نظارت (شورای مدرسه) نامیده می‌شوند. این مدرسه‌ها برپایه نوع دپارتمان و دانشکده به ارائه رشته‌های تخصصی می‌پردازند. دانشکده‌ها وظیفه سازماندهی تحقیقات و آموزش دانشگاه را به عهده دارند.

هنر و انسانیت، علوم زیست شناسی و دامپزشکی، پزشکی بالینی، علوم اجتماعی و انسانیت، علوم طبیعی و فناوری از جمله مدارس کمبریج هستند.

دانشگاه کمبریج براساس رده‌بندی‌های جهانی در فهرست پنج دانشگاه برتر دنیا قرار دارد و در رده‌بندی شانگ‌های پس از دانشگاه هاروارد در دومین رتبه بهترین دانشگاه‌ها جای گرفته است. تاکنون ۸۳ دانش‌آموخته این دانشگاه برنده جایزه نوبل در رشته‌های مختلف بوده‌اند.

● سازمان و ریاست

کمبریج دانشگاهی است که از تعدادی دانشکده مستقل تشکیل شده است و هریک از این کالج‌ها به‌صورت مستقل اداره می‌شوند و درآمد و مالکیت خود را دارند.

تمامی این دانشکده‌ها زیرنظر هیأت عمومی قرار دارند. هیأت عمومی در کنار مدیریت مرکزی تحت نظارت نایب‌رئیس دانشگاه کمبریج اداره می‌شوند. درواقع اداره و مدیریت اصلی دانشگاه به عهده نایب‌رئیس است که از سوی مجلس اعضای اصلی دانشگاه به‌نام ‏Regent House‏ انتخاب می‌شود.

‏Regent House‏ بدنه اصلی حاکمیت دانشگاه بوده و در کنار رئیس دانشگاه، مباشر ارشد، معاون مباشر ارشد و گماشته مباشر بر فعالیت اعضای ارشد دانشگاه و کالج‌ها نظارت می‌کند.

دوره مسئولیت نایب‌رئیس هفت سال به طول می‌انجامد و پس از پایان دوره خدمت وی اعضای ‏Regent House‏ نایب‌رئیس جدید را انتخاب می‌کند.

نایب‌رئیس فعلی دانشگاه کمبریج «الیسون فیتزریچارد» است که از سال ۲۰۰۳ تاکنون این پست را به عهده دارد. وی نخستین نایب‌رئیس زن این دانشگاه به‌شمار می‌رود.

وی از دانشگاه کالج لندن مدرک دکترای خود را در رشته انسان‌شناسی طبیعی دریافت کرد و در سال‌های ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۰ موفق به اخذ کرسی استادی در دپارتمان جمعیت شناسی دانشگاه «یل» و از ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۲ رئیس دانشگاه «یل» شد و در پی پایان دوره هفت ساله نایب رئیسی «الک بروئرز» در دانشگاه کمبریج به این سمت انتخاب شد.

● رؤسای دانشگاه کمبریج

رؤسای دانشگاه کمبریج فقط نقش نظارتی دارند و وظایف مدیریتی به‌عهده نایب‌رئیس است. از سال ۱۲۴۶ تاکنون (۷۶۳ سال) در مجموع فقط ۱۴۲ رئیس در رأس این دانشگاه قرار داشته‌اند که نخستین آنها «هیو د-‌هاتون» (۱۲۴۶) بود و رئیس فعلی «دوک ادیمبرا» پرنس فیلیپ، همسر ملکه الیزابت است. پرنس فیلیپ از سال ۱۹۷۶ (۳۳ سال) ریاست این دانشگاه راه به‌عهده دارد.

بررسی مدیریت در دانشگاه بزرگی چون کمبریج و موفقیت‌های قابل توجه این دانشگاه به‌خصوص در رده‌بندی‌های دانشگاه‌های دنیا و تحقیقات مهم علمی نشان می‌دهد ثبات مدیریتی و برنامه‌ریزی‌های بلند مدت و کاملاً علمی تا چه‌اندازه می‌تواند در موفقیت‌های یک دانشگاه موثر باشد.

نگاهی گذرا به مدیریت‌های دانشگاه کمبریج نشان می‌دهد مدیریت‌ها به واسطه تغییر دولت‌ها تغییر نکرده‌اند و آنچه در این دانشگاه و دانشگاه‌های مطرح دنیا از ارزش بسزایی برخوردار است، حرکت بر مبنای علمی حتی در بخش مدیریتی است.