چهارشنبه, ۲۶ دی, ۱۴۰۳ / 15 January, 2025
مجله ویستا

تمایز مایكوباكتریوم توبركولوزیس ازمایكوباكتریوم بویس با استفاده ازآنالیز شیمیایی اسیدهای مایكولیك دیواره سلولی آنها


علیرغم این كه اكثر موارد سل انسانی توسط مایكوباكتریوم توبركولوزیس صورت می گیرد, مواردی از عفونتهایی كه توسط مایكوباكتریوم بویس به وجود می آیند نیز بطور روز افزونی گزارش می گردند

علیرغم‌ این‌ كه‌ اكثر موارد سل‌ انسانی‌ توسط‌ مایكوباكتریوم‌ توبركولوزیس‌ صورت‌ می‌گیرد، مواردی‌ از عفونتهایی‌ كه‌ توسط‌ مایكوباكتریوم‌ بویس‌ به‌ وجود می‌آیند نیز بطور روز افزونی‌ گزارش‌ می‌گردند(۳-۱). روشهای‌ كلاسیك‌ تمایز این‌ دو گونه‌ براساس‌ تست‌ احیاء نیترات‌، فعالیت‌ پیرازین‌ آمیداز، حساسیت‌ به‌ پیرازین‌ آمید، تجمع‌ نیاسین‌ و رشد در محیط‌ حاوی‌ تیوفن‌ ۲- كربوكسیلیك‌ اسید هیدرازید است‌. بعضی‌ از این‌ روشها، مشكل‌ و وقت‌گیر هستند و به‌ ندرت‌ در آزمایشگاههای‌ تشخیصی‌ بكار برده‌ می‌شوند. با این‌ وجود، از نقطه‌ نظر كلینیكی‌، به‌ دلیل‌ مقاومت‌ M.bovis به‌ پیرازین‌ آمید و همچنین‌ اپیدمیولوژیكی‌، به‌ دلیل‌ نوع‌ اپیدمی‌هایی‌ كه‌ این‌ باكتریها در آنها درگیر می‌باشند، تمایز این‌ دو باكتری‌ از یكدیگر كاملاً لازم‌ و ضروری‌ است‌(۴).

روشهای‌ گوناگون‌ ژنتیكی‌ نیز برای‌ تمایز این‌ دو باكتری‌ استفاده‌ شده‌ است‌. بعضی‌ از این‌ روشها در دست‌ بررسی‌ می‌باشند (۴) و بعضی‌ از روشهای‌ دیگر با مشكلاتی‌ همراه‌ بوده‌ است‌. سالها قبل‌، ژن‌ mtp ۴۰ كه‌ تصور می‌شد در M.tuberculosis وجود دارد امّا در M.bovis نیست‌، شناسایی‌ و مشخص‌ گردید (۵). در ابتدا تكنیك‌ تكثیر PCR این‌ ژن‌ برای‌ تمایز مایكوباكتریوم‌ توبركولوزیس‌ از مایكوباكتریوم‌ بویس‌ بكار برده‌ شد (۶). امّا با مشخص‌ شدن‌ این‌ نكته‌ كه‌ این‌ ژن‌ در تمام‌ سویه‌های‌ مایكوباكتریوم‌ توبركولوزیس‌ وجود ندارد و همچنین‌ در بعضی‌ از سویه‌های‌ M.bovis وجود دارد، دیگر معتبر نیست‌ (۷). توالی‌ نوكلئوتیدهای‌ ژن‌ katG مایكوباكتریوم‌ بویس‌ نیز مشابه‌ مایكوباكتریوم‌ توبركولوزیس‌ است‌ با این‌ تفاوت‌ كه‌ در موقعیت‌ ۱۳۸۸ بجای‌ بازالی‌ گوانین‌، تیمین‌ قرار دارد (۸). روشهای‌ مرسوم‌ آنالیز اسیدهای‌ مایكولیك‌ دیوارة‌ سلولی‌ مایكوباكتریومها نیز كه‌ تاكنون‌ برای‌ تمایز مایكوباكتریومها بكار برده‌ می‌شود، نتایج‌ مشابهی‌ را در مورد این‌ دو باكتری‌ نشان‌ می‌دهند (۱۰ و ۹). در روشهای‌ HPLC بكار برده‌ شده‌، نكتة‌ تشخیصی‌، اسیدهای‌ مایكولیك‌ با تعداد كربنهایی‌ متوسط‌ و بالا مورد نظر بوده‌ است‌ (۱۱-۹) امّا گزارشهایی‌ نیز در مورد وجود تفاوتهایی‌ در اسیدهای‌ مایكولیك‌ كوتاه‌ زنجیره‌ وجود دارد(۱۲). در روشهای‌ فوق‌الذكر، به‌ دلیل‌ آنكه‌ توجه‌ به‌ چنین‌ اسیدهای‌ مایكولیك‌ بلند زنجیره‌ بوده‌ است‌، پروسه‌های‌ آماده‌سازی‌ و آنالیز نیز جهتی‌ به‌ این‌ سو داشته‌اند. با عنایت‌ به‌ این‌ موارد، در این‌ بررسی‌ اقدام‌ به‌ تغییر در پارامترهای‌ HPLC در جهت‌ شناسایی‌ اسیدها مایكولیك‌ كوتاه‌ زنجیره‌ نموده‌ و با توجه‌ به‌ تغییرات‌ صورت‌ گرفته‌، موفق‌ به‌ مشخص‌ كردن‌ تفاوتهای‌ قابل‌ تكراری‌ در پیكهای‌ كروماتوگرامهای‌ سویه‌های‌ مایكوباكتریوم‌ توبركولوزیس‌ و بویس‌ مورد بررسی‌ در این‌ تحقیق‌ شدیم‌.

روشها

سویه‌های‌ بكار برده‌ شدة‌ مایكوباكتریوم‌ توبركولوزیس‌، از مركز تحقیقات‌ سل‌ و بیماریهای‌ ریوی‌ بوده‌ و كلیة‌ تستهای‌ بیوشیمیایی‌ در آن‌ مركز بر روی‌ این‌ سویه‌ها صورت‌ گرفته‌ است‌. سویه‌های‌ M.bovis ، استاندارد M.bovisATCC۱۹۲۱۰ و سه‌ سویه‌ از سویه‌های‌ كشتارگاه‌ دام‌ بوده‌ كه‌ الگوی‌ HPLC مشابه‌ M.tuberculosis داشته‌اند (۱۳) امّا تست‌ نیاسین‌ و نیترات‌ آنها منفی‌ بوده‌، كند رشد و nonchromogen نیز بوده‌اند (تفكیك‌ M.tuberculosis ). اسیدهای‌ مایكولیك‌ این‌ باكتریها پس‌ از كشت‌ اوّلیه‌ بر روی‌ محیط‌ لونشتین‌- جانسون‌، صابونی‌ و استخراج‌ گردیده‌ و سپس‌ عمل‌ مشتق‌سازی‌ را به‌ این‌ صورت‌ اصلاح‌ كرده‌ و بجای‌ استونیتریل‌ به‌ همراه‌ پارابروموفناسیل‌ بروماید و تركیب‌ ۱۸ Crown ، از كلروفورم‌ به‌ همراه‌ این‌ مواد استفاده‌ نمودیم‌. به‌ این‌ ترتیب‌، چون‌ اسیدهای‌ مایكولیك‌ بلند زنجیره‌ در كلروفورم‌ بیشتر حل‌ می‌گردند، بنابراین‌، عمل‌ مشتق‌سازی‌ بر روی‌ اسیدهای‌ چرب‌ با زنجیره‌های‌ كمتر اتم‌ كربن‌ صورت‌ می‌گیرد (۱۴) بقیة‌ مراحل‌ انجام‌ آزمایش‌ مانند روشهای‌ قبل‌ بوده‌ است‌ (۱۳). به‌ همراه‌ هر نمونه‌ مقدار ۵ میكرولیتر هگزان‌ كه‌ هیچ‌ گونه‌ نگهداری‌ از آن‌ توسط‌ ستون‌ صورت‌ نمی‌گیرد و كاملاً غیر قطبی‌ است‌، به‌ ستون‌ تزریق‌ شد تا بتوان‌ زمانهای‌ بازداری‌ را نسبت‌ به‌ شرایط‌ انجام‌ HPLC نیز به‌ صورت‌ ذیل‌ تغییر داده‌ شد. از گرادیان‌ متانول‌ و دی‌ كلرومتان‌ به‌ این‌ صورت‌ استفاده‌ گردید كه‌ ابتدا غلظت‌ كلروفورم‌ ۹۸ درصد قرار داده‌ شد، سپس‌ در مدت‌ یك‌ دقیقه‌ مقدار آن‌ به‌ ۸۰ درصد تقلیل‌ داده‌ شد و در مدت‌ ۲۵ دقیقه‌ به‌ میزان‌ ۳۰ درصد رسید و در طی‌ ۲ دقیقه‌ مجدداً به‌ ۹۸ درصد افزایش‌ یافته‌ و مدت‌ ۲ دقیقه‌ در همین‌ شرایط‌ نگه‌ داشته‌ شد. سرعت‌ جریان‌ ml/min ۶/۰ بوده‌ و متانول‌ و دی‌ كلرومتان‌ مورد استفاده‌ از شركت‌ Merck و از درجة‌ HPLC بوده‌اند.

نتایج‌

نتایج‌ حاصل‌ از آماده‌ سازی‌ و تزریق‌ نمونه‌های‌ مورد بررسی‌ به‌ دستگاه‌ HPLC با شرایط‌ مذكور در بخش‌ مواد و روشها، به‌ صورت‌ كروماتوگرامهای‌ ذیل‌ حاصل‌ شده‌اند. محور افقی‌ این‌ كروماتوگرامها، زمان‌ بازداری‌ و محور عمودی‌ میزان‌ جذب‌ در nm ۲۶۰ را نشان‌ می‌دهد.

كروماتوگرام‌ ۱ مربوط‌ به‌ M.bovis است‌ و كروماتوگرام‌ ۲ مربوط‌ به‌ M.tuberculosis . همانطور كه‌ از مقایسة‌ این‌ كروماتوگرامها مشخص‌ می‌شود این‌ دو باكتری‌ در پیكهای‌ شمارة‌ ۴-۱ خود با یكدیگر اختلاف‌ دارند. این‌ اختلاف‌ به‌ صورت‌ قابل‌ تكرار در تمام‌ سویه‌های‌ مورد بررسی‌ وجود داشته‌ و در سویه‌های‌ متعلق‌ به‌ یك‌ گونه‌ تشابه‌ كامل‌ در این‌ پیكها مشاهده‌ شده‌ است‌. اختلافات‌ مربوط‌ به‌ دو گونه‌ عمدتاً به‌ اختلاف‌ در ارتفاعات‌ پیكهای‌


شما در حال مطالعه صفحه 1 از یک مقاله 2 صفحه ای هستید. لطفا صفحات دیگر این مقاله را نیز مطالعه فرمایید.