مذاکره بی امتیاز با آمریکا ممنوع

به بهانه زمزمه دور تازه مذاکره درباره عراق

حدود سه ماه پیش مذاکرات ایران و آمریکا در عراق با حضور مقامات عراقی و با هدف رسیدن به نوعی توافق در زمینه مسائل عراق آغاز شد. همان زمان سیل تبلیغات آمریکایی‌ها علیه ایران تمام عالم را پر کرده بود. این تبلیغات حتی بعد از مذاکرات نیز ادامه یافت و البته یک باره قطع شد. چرا؟ چه اتفاقی افتاد؟

برای رسیدن به پاسخ باید پرسید: آمریکایی‌ها در عراق به دنبال چه چیزی هستند و از ایران چه انتظاری دارند؟

آنچه آنان در عراق در پی آن هستند و از جهات مختلف روی آن کار می‌کنند کنترل گروه‌های شیعه از یک سو و گروه‌های سنی از سوی دیگر است. آنان برای کنترل روی القاعده از دو زاویه حرکت کردند: نخست فشار آوردن به دولت‌های عربی و قطع کمکها و دیگر استفاده از رؤسای عشایر سنی عراق. در هر دو بخش به نتیجه رسیدند و همان گونه که شاهد بودیم، القاعده عجالتا تا اندازه‌ای آرام گرفته است.

در بخش کنترل شیعیان، افزون بر حملات مکرر و قتل و کشتار برخی از مراکز حساس آنان، دولت آمریکا تلاش کرد تا از نفوذ ایران روی گروه‌های شیعه استفاده کند.

آمریکا با متمرکز کردن تبلیغات منفی روی ایران و همزمان پیشنهاد مذاکره، فضایی را ایجاد کرد تا ایران از این نفوذ خود استفاده کرده و به گروه‌های شیعه که روی آنان تأثیر داشت، توصیه کند تا بیش از گذشته به فعالیت‌های سیاسی روی آورند.

آنچه حاصل این حرکت آمریکا بوده است آرام شدن نسبی اوضاع در عراق بود. دو ماهی است که مجموعه این فعالیت‌ها سبب نوعی آرامش در بغداد و بسیاری از شهرها شده و این نوعی موفقیت برای کروکر و فرمانده نیروهای نظامی آمریکا در عراق است.

اکنون پس از گذشت سه ماه دوباره فیلشان یاد هندوستان کرده و چون نتیجه را مثبت دیده‌اند، دوباره درخواست مذاکره دارند.

اکنون پرسش این است که پاسخ آن مذاکره و جهت‌گیری آن برای منافع ملی ما چه بوده است؟

طی سه ماه گذشته آمریکا یکسره به دنبال فشار بر ایران بوده و از برنامه‌ریزی خود برای تحت فشار گذاشتن ایران و جهت دادن به همه فعالیت‌ها حتی در جهت اقدام نظامی خودداری نکرده است.

در این مدت آمریکا درست به مانند قبل و حتی با جدیت بیشتر در صدد ادامه تحریم‌ها برآمده و نه تنها سپاه را یک تشکیلات تروریستی معرفی کرده ـ که خود مقدمه و توجیه حمله نظامی به مراکز آن است ـ بلکه به تحریم‌های اقتصادی ایران شدت بخشیده است.

اکنون پرسش این است:‌ آیا مقامات بلندپایه آمریکایی از این تحولات در عراق آگاه هستند و این چنین با پررویی به فعالیت‌های ضد ایران ادامه می‌دهند یا آن که مقامات آمریکایی در عراق خود را به نفهمی زده و هیچ تأثیری روی تصمیم‌گیری‌های سیاسی آمریکا علیه ایران نگذاشته‌اند؟

در این سو، در حالی که شورای امنیت ملی ما با تغییرات انجام شده بسیار به وزارت خارجه نزدیک شده، باید پرسید: تصمیم وزرات خارجه ما چیست؟ مذاکره یا نه؟

آیا همچنان به دنبال دادن امتیاز بدون گرفتن هر نوع امتیازی است؟

آیا باید ایران از نفوذ خود بر گروه‌های عراقی استفاده کند، اما در عوض آمریکا هر روز بر ناامنی خود بیفزاید و شرایط دشوارتری را پیش روی خود ببیند؟

به نظر می‌رسد ایران حسن نیت خود را نشان داده است، اما در عوض تنها شاهد ادامه دشمنی‌های آمریکا شامل تحریک اعراب بر ضد ایران، فراهم کردن فضای تهدید و ترس، تحریم ایران، و نیز ادامه تلاش‌ها در شورای امنیت بر ضد ایران بوده است.

در اینجا باید گفت، به رغم آن که اصل مذاکرات امری مثبت است، اما ادامه این وضع از موضع ضعف و سستی ما خواهد بود، مگر آن که نشانه‌ای از اعتماد از آن سوی دیده شود. کمترین حسن نیت از سوی آمریکا دست برداشتن از درخواست‌های فراقانونی در شورای امنیت از یک طرف و دست برداشتن از توطئه و تحریک علیه ایران در میان کشورهای مختلف از جمله فرانسه، انگلیس، چین و روسیه از سوی دیگر است.

رسول جعفریان