جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
معانی نام شاهنامه ای ریونیز
در شاهنامه نامهایی است که با اندکی کنکاش در مورد آنها به شخصیت تاریخی مهمی در تاریخ ایران باستان بر می خوریم. ریونیز صاحب نیزه با شکوه از این جمله است. با اندکی دقت معلوم می شود که مراد از این فرد کیانی همانا ایشتی ویکو (نیزه اناز) آخرین فرمانروای ماد است.
ریونیز به عنوان اسم فرد تاریخی به معنی دارای نیزه با شکوه است و به عنوان نامی بر شهر نیشابور (پر از نیسا=پر کاروانسرا) یا مکانی در حومه آن به معنی شهر نیسای با شکوه است. از این که ریونیز (دارنده نیزه با شکوه) از اولاد کیکاوس (خشثریتی سومین پادشاه ماد) به شمار رفته است، معلوم میگردد از وی همانا خود ایشتی ویکو (ارشتی ویکو، نیزه انداز) آخرین پادشاه ماد مراد بوده است. چنانکه در شاهنامه نام داماد و ولیعهد وی یعنی سپیتمه جمشید (پدر سپیتاک زرتشت، گائوماته بردیه) را نیز از جمله به صورت رُهّام (رئو هئوم= یعنی دارای "می" با شکوه) و گودرز کشوادگان (سرود دان شیوا سخن) پیدا می کنیم.در فرهنگنامه دهخدا چنین اطلاعاتی از ریونیز جمع آوری شده است:
ریونیز. [ وْ ] (اِخ ) ۞ ریو. نام پسر کیکاوس و داماد طوس . (از آنندراج ) (از برهان ). پسر کیکاوس و داماد طوس (داستان ). توضیح : بعضی اصل کلمه را «ریو» دانند و «نیز» را قید گرفته اند و استناد بدین شعر شاهنامه گرفته اند:
«نگهبان ایشان همی بود ریو
که بودی دلیر و هشیوار و نیو»
«به گاه نبرد ار بدی پیش کوس
نگهبان گردان و داماد طوس »
جهانگیری این نام را ذیل «ریو» آورده و برهان هم «ریو» و هم «ریونیز»را یاد کرده ، ولی فردوسی در جای دیگر گفته است:
جز از «ریونیز» آن گو تاجدار
سزد گر نباشد یک اندر شمار.
و دراینجا «نیز» را به معنی همچنین نمی توان گرفت . در فهرست شاهنامه ٔ ولف هم در ماده ٔ «ریوتیز» آمده و ارجاع به ریونیز کرده و در «ریونیز» گوید: «پسر کیکاوس ...». یوستی هم در نامنامه ٔ ایران ص ۲۶۱ آرد: «ریونیز» پسر شاوران ، برادر زنگه پسر کیکاوس پسر زراسب پسر لهراسب . یوستی نام ریو را مخفف ریونیز می نویسد. (از فرهنگ فارسی معین ) :
میان را ببست اندر آن ریونیز
همی زآن نبردش پر آمد قفیز. فردوسی .
که جفت است با خواهرش ریونیز
به کین آمدست این جهانجوی نیز. فردوسی .
چنین داد پاسخ مر او را تخوار
که این ریونیز است و گرد سوار. فردوسی .
چو بهرام و شهپور و چون ریونیز
کسی کاو سرافراز بودند نیز. فردوسی .
|| راونیز (ریونیز) نام موضعی است درناحیت ارغیان در حیطه ٔ نیشابور. || لغت به معنی حیله . (از فرهنگ فارسی معین ). رجوع به ریو ومجمل التواریخ و القصص ص ۲۹ و ۹۱ شود.
علی مفرد
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
غزه ایران روسیه مجلس شورای اسلامی نیکا شاکرمی دولت سیزدهم روز معلم معلمان رهبر انقلاب مجلس بابک زنجانی دولت
سلامت یسنا آتش سوزی قوه قضاییه تهران بارش باران پلیس شهرداری تهران سیل آموزش و پرورش فضای مجازی
قیمت خودرو قیمت طلا قیمت دلار خودرو بازار خودرو دلار سایپا بانک مرکزی ایران خودرو
نمایشگاه کتاب سریال کتاب مسعود اسکویی تلویزیون سینما سینمای ایران دفاع مقدس موسیقی
اسرائیل رژیم صهیونیستی فلسطین جنگ غزه حماس نوار غزه چین اوکراین ترکیه انگلیس نتانیاهو ایالات متحده آمریکا
فوتبال استقلال پرسپولیس علی خطیر سپاهان باشگاه استقلال لیگ برتر ایران تراکتور لیگ برتر رئال مادرید لیگ قهرمانان اروپا بایرن مونیخ
هوش مصنوعی تماس تصویری گوگل اپل آیفون همراه اول تبلیغات اینستاگرام ناسا
خواب بیمه فشار خون کبد چرب کاهش وزن دیابت