۴ اوت سال ۱۵۷۸ میلادی ـ شکست‌ لشکر‌ مسیحی‌ از سلطان مراکش

۴۳۳ سال پیش در روز ۴ اوت سال ۱۵۷۸میلادی ، عبدالمالک ، سلطان مراکش لشکریان فیلیپ دوم پادشاه اسپانیا و سباستین اول پادشاه پرتغال که قصد تصرف مراکش را داشتند در منطقه قصرالکبیر …

۴۳۳ سال پیش در روز ۴ اوت سال ۱۵۷۸میلادی ، عبدالمالک ، سلطان مراکش لشکریان فیلیپ دوم پادشاه اسپانیا و سباستین اول پادشاه پرتغال که قصد تصرف مراکش را داشتند در منطقه قصرالکبیر در هم شکست.

پس از درگذشت سعدبن عبدالله آل غالب اوضاع در مغرب عربی به ویژه مراکش ناآرام شد. محمد که لقب المسلوخ داشت به عنوان جانشین او بر تخت سلطنت فاس نشست اما دو برادر عبدالله آل غالب که در تبعید و در خدمت سلطان عثمانی بودند ، به دلیل بی کفایتی محمد به مراکش بازگشتند.

بیگ الجزایر که تابع سلطان عثمانی بود برای به قدرت رسیدن دو برادر عبدالله به آنها کمک کرد و لشکری را در اختیار آنها گذاشت. این لشکر به آسانی تا دروازه های فاس پیشروی کرد و در همان نخستین درگیری ها لشکر محمد المسلوخ تسلیم شد. در سال ۱۵۷۶ میلادی عبدالمالک به عنوان سلطان مراکش به تخت سلطنت نشست.

محمد برای کسب تاج و تخت از دست رفته نزد فیلیپ دوم پادشاه اسپانیا رفت ، فیلیپ دوم ابتدا تقاضای کمک به او را نپذیرفت.

محمد به سباستین اول پادشاه پرتغال متوسل شد و توانست موافقت او را جلب کند. سباستین نیز به نوبه خود فیلیپ را متقاعد کرد تا لشکری را برای کمک به لشکریان پرتغالی در جنگ با مراکش اعزام کند.

سباستین اول که در یک مدرسه مذهبی مسیحیان افراطی تحصیل کرده بود هدف دیگری از کمک به محمد داشت.او می خواست یک جنگ صلیبی علیه مسلمانان به راه بیندازد و اکنون این موقعیت را به دست آورده بود.

فیلیپ دوم پادشاه اسپانیا از این که شخصا در جنگ شرکت کند ، امتناع کرد اما لشکری از سربازان اسپانیایی را به کمک سباستین فرستاد.در ژوئن سال ۱۵۷۶ میلادی سباستین با ناوگان عظیمی به سوی مراکش حرکت کرد. سربازان او در نزدیکی منطقه لاراش در ساحل پیاده شدند.

عبدالمالک که چندان به بیگ الجزایر اعتماد نداشت و می دانست او به خاک مراکش نظر دارد ، با بیگ از در صلح درآمد و قوای خود را آماده مقابله با لشکریان مسیحی کرد.

لشکریان اسپانیایی و پرتغالی به فرماندهی سباستین در منطقه قصر الکبیر در مقابل سپاه عبدالمالک صف آرایی کردند. در جنگی که میان دو سپاه در روز ۴ اوت سال ۱۵۷۸ میلادی در قصر الکبیر رخ داد ، ۴۰ هزار سوار سپاه عبدالمالک لشکریان اسپانیایی و پرتغالی را تار و مار کردند و هزاران نفر را به اسارت گرفتند.

سباستین در این جنگ کشته شد و هرگز جسد او به دست نیامد و چون جانشینی نداشت ، فیلیپ دوم پادشاه اسپانیا کشور پرتغال را تصرف کرد و خود را شاه پرتغال نامید.

عبدالمالک نیز در این جنگ کشته شد ، اما برادرش احمد المنصور که جانشین او بود ، بر تخت سلطنت مراکش نشست.

به این ترتیب ، در روز ۴ اوت سال ۱۵۷۸ میلادی عبدالمالک ، سلطان مراکش با فدا کردن جان خود ، لشکریان اسپانیایی و پرتغالی که قصد تصرف خاک مسلمین را داشتند در قصرالکبیر در هم شکست.

به لطف این پیروزی ، مراکش برای همیشه از بلندپروازی های اسپانیایی ها و پرتغالی ها برای استیلا بر این کشور خلاص شد و در عین حال بیگ های الجزایر که تابع سلاطین عثمانی بودند از هدف خود برای تصرف مراکش چشم پوشی کردند.

بهرام افتخاری