چه مثلا یتیمچه

غذاهای آسان و ارزان را فراموش نکنیم

دیروز از اینکه نمی‌توانستم تصمیم بگیرم چه غذایی درست کنم، کلافه شده بودم. هیچ غذایی به ذهنم نمی‌رسید. گوشی تلفن را برداشتم تا حالی از مادربزرگم بپرسم...

بعد از چند دقیقه حرفمان رسید به اینکه امروز می‌خواهی چه درست کنی و در پاسخ گفتم نمی‌دانم. مادربزرگ «یتیمچه» را پیشنهاد داد. گفتم طرز درست کردنش را نمی‌دانم و او با صبر و حوصله دستور پخت آن را به من یاد داد. او می‌گفت علت اینکه به این غذا یتیمچه می‌گویند این است که گوشت ندارد. امروز می‌خواهیم شما را با این غذای سنتی آشنا کنیم.

● مقدار کالری

این غذا در مجموع ۷۷۵ کیلوکالری انرژی دارد و تقسیم آن میان ۴ نفر، مقدار کالری دریافتی را برای هر نفر به حدود

۲۰۰ کیلوکالری خواهدرساند. البته خوردن این غذا با نان به ازای هر برشی که به اندازه یک کف دست است، ۸۰ کیلوکالری به مقدار انرژی دریافتی اضافه می‌کند.

بادمجان خرد شده/۸ لیوان/۲۰۰کیلوکالری

گوجه فرنگی خرد شده/۴لیوان/۱۰۰کیلوکالری

پیاز خرد شده/۱لیوان/۲۵کیلوکالری

کره/۵غداخوری/۴۵۰کیلوکالری

نمک و زعفران/به میزان دلخواه/۰کیلوکالری

● طـرز تـهـیـه

ابتدا پیازها را خرد و در کره سرخ کنید. بعد از طلایی?شدن آنها گوجه‌فرنگی‌های نگینی را اضافه کنید تا آب بیندازند. پس از گذشت چند دقیقه، بادمجان‌ها را که از قبل پوست گرفته و نگینی درشت خرد کرده‌اید،‌ به غذا بیفزایید. نمک و زعفران و کمی آب به این مخلوط بیفزایید. مواد باید با حرارت بسیار کم به مدت ۳۰ دقیقه پخته شوند. غذا را در بشقاب‌های سفالی آبی سرو و با نان میل کنید.

● پیشنهاد سرآشپز

سامان گلریز

مدرس آشپزی

هر بادمجانی را در یتیمچه نریزید

یتیمچه یکی از غذاهای ارزان قیمت، سیرکننده و خوشمزه است که خوردن آن در تابستان و به‌خصوص برای افطار توصیه می‌شود. البته بهتر است آن را برای بچه‌های تازه به غذا افتاده و یا ۲ تا ۳ سال سرو نکنید زیرا بادمجان و گوجه‌فرنگی این غذا عامل ایجاد حساسیت هستند اما برای هرچه خوش طعم‌تر تهیه کردن آن، بهتر است چند نکته را مدنظر داشته باشید:

۱. از آنجا که جزو اصلی این غذا بادمجان است، تلخ بودن آن باعث خواهد شد غذا به کل بدطعم شود و کسی نتواند آن را بخورد بنابراین قبل از ریختن بادمجان‌ها در غذا، به ظاهرشان دقت کنید که کاملا مشکی براق باشند و لکه‌ای سبز روی آنها دیده نشود. وقتی بادمجان‌ها را برش می‌زنید، نباید پردانه باشند زیرا چنین بادمجان‌هایی به احتمال زیاد تلخ خواهند بود.

۲. برای اطمینان بیشتر از تلخ نبودن، تکه‌ای از بادمجان خام را که هنوز در غذایتان نریخته‌اید، بجوید. در صورت تلخ نبودن می‌توانید با خیال راحت آن را در غذا بریزید.

۳. برای اینکه کره مصرفی در این غذا نسوزد، بهتر است ابتدا سبزی‌هایی مانند پیاز و گوجه‌فرنگی را در تابه بریزید و بعد از گرم شدنشان، کره را به این مخلوط اضافه کنید.

۴. به نظر می‌رسد بهترین همراه این غذا ماست موسیر و سبزی خوردن است. به این ترتیب، هم ارزش تغذیه‌ای وعده‌تان افزایش می‌یابد و هم گروه‌های مختلف غذایی را در یک وعده دریافت خواهید کرد.

۵. بهترین نوشیدنی همراه یتیمچه به دلیل آنکه این غذا عطر و طعم خاصی دارد، آب معمولی یا نهایتا یک لیوان شربت آبلیمو البته با کمترین مقدار شکر است.

● یتیمچه شما کجایی است؟

یتیمچه یکی از غذاهایی است که در هر شهری به روشی خاص تهیه می‌شود. در نوع شیرازی، در یتیمچه به جای بادمجان، کدوسبز می‌ریزند و آذری‌ها آن را با لوبیا و عدس می‌پزند و در برخی از دستورهای پخت یتیمچه، سیب‌زمینی نیز یکی از مواد اصلی تشکیل‌دهنده این غذاست، اما این دستور پخت یتیمچه کاشانی است. مردم این شهر به جای کره در این غذا «دورده» می‌ریزند. دورده، ترکیب روغنی و به رنگ قهوه‌ای است که در اثر آب کردن حجم زیادی از کره در ته ظرف تشکیل می‌شود و به نظر بسیاری از مصرف‌کنندگان از خود کره خوشمزه‌تر است. البته کنار این غذا سبزی خوردن و نان سنگک هم توصیه می‌شود. در واقع یتیمچه یک غذای پرفیبر است بنابراین کسانی که باید کالری محدودی دریافت کنند، می‌توانند آن را در برنامه غذایی هفتگی‌شان بگنجانند.

● اگر یبوست دارید

خوردن یتیمچه با مقدار زیادی سبزی خوردن به شما توصیه می‌شود تا فیبر بیشتری دریافت کنید و شدت یبوستتان کاهش یابد. در ضمن، می‌توانید به جای کره در این غذا روغن زیتون بریزید. البته برای سرخ کردن نباید از روغن زیتون استفاده کنید بلکه می‌توانید برای پخت آن را به کار برید.

● اگر اضافه وزن دارید

بهتر است روغن مصرفی‌تان را به حداقل برسانید زیرا آنچه میزان کالری دریافتی را افزایش می‌دهد، ‌فقط کره است. در غیر این صورت مخلوط سبزی‌ها هم حجم معده را پر می‌کند و هم انرژی نسبتا محدودی دارد. بهتر است این غذا را با نان برشته و نازک میل کنید.

● اگر فشارخون دارید

نمک این غذا را کاهش دهید و در آن کمی سیر و سیب‌زمینی تازه بریزید زیرا سیر فشارخون را کاهش می‌دهد و سیب‌زمینی به دلیل پتاسیم فراوان و سدیم بسیار کم برای مبتلایان به فشارخون بالا توصیه می‌شود. البته خوردن این غذا همراه آب مرکبات می‌تواند به تنظیم فشارخونتان بیشتر کمک کند.

ساقی اخوان