الزامات حسابداری درسال ۸۶

آغاز سال ۱۳۸۶ با كرنش بهاری و رحمت آسمانی همراه بود در سال گذشته مهم ترین مسائل روز حسابداری كشور انتشار استانداردهای مربوط به رسیدگی به اطلاعات مالی آتی بخش ۳۴۰ و مسوولیت حسابرس در ارتباط با تقلب و اشتباه در صورت های مالی بخش ۲۴ لازم الاجرا از ۱ ۱ ۱۳۸۴ از یك طرف و استانداردهای تجدیدنظر شده لازم الاجرا شماره ۴ ذخایر و بدهی های احتمالی شماره ۵ رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه صورت های مالی تلفیقی و حسابداری سرمایه گذاری ها شماره ۱۸ تركیب های تجاری شماره ۱۹ شواهد حسابرسی – اقلام خاص بخش ۵۰ و ۱ ۵۰ لازم الاجرا از تاریخ ۱ ۱ ۱۳۸۵ و مسوولیت های حسابداران رسمی در قبال این استانداردها به ویژه رسیدگی به اطلاعات مالی آتی بود

آغاز سال ۱۳۸۶ با كرنش بهاری و رحمت آسمانی همراه بود. در سال گذشته مهم‌ترین مسائل روز حسابداری كشور انتشار استانداردهای مربوط به رسیدگی به اطلاعات مالی آتی (بخش ۳۴۰) و مسوولیت حسابرس در ارتباط با تقلب و اشتباه در صورت‌های مالی (بخش ۲۴) لازم‌الاجرا از ۱/۱/۱۳۸۴ از یك طرف و استانداردهای تجدیدنظر شده لازم‌الاجرا شماره ۴ (ذخایر و بدهی‌های احتمالی) شماره ۵ (رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه) صورت‌های مالی تلفیقی و حسابداری سرمایه‌گذاری‌ها (شماره ۱۸) / تركیب‌های تجاری (شماره ۱۹) / شواهد حسابرسی – اقلام خاص (بخش ۵۰ و ۱-۵۰) لازم‌الاجرا از تاریخ ۱/۱/۱۳۸۵ و مسوولیت‌های حسابداران رسمی در قبال این استانداردها به ویژه رسیدگی به اطلاعات مالی آتی بود.

پس از حوادث انرون، ورلدكام و پارمالات ایتالیا در جهان و كاهش شاخص بورس تهران در سال‌های ۸۴ و ۸۳، اینك همه سخن از تجدید نظر در استانداردهای حسابداری و حسابرسی، اصلاح نظام آموزشی حسابداری و تبیین مسوولیت‌های اجتماعی حسابداران در قبال این گونه حوادث دارند.

● عضو شورای عالی جامعه حسابداران رسمی

آغاز سال ۱۳۸۶ با كرنش بهاری و رحمت آسمانی همراه بود. در سال گذشته مهم‌ترین مسائل روز حسابداری كشور انتشار استانداردهای مربوط به رسیدگی به اطلاعات مالی آتی (بخش ۳۴۰) و مسوولیت حسابرس در ارتباط با تقلب و اشتباه در صورت‌های مالی (بخش ۲۴) لازم‌الاجرا از ۱/۱/۱۳۸۴ از یك طرف و استانداردهای تجدیدنظر شده لازم‌الاجرا شماره ۴ (ذخایر و بدهی‌های احتمالی) شماره ۵ (رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه) صورت‌های مالی تلفیقی و حسابداری سرمایه‌گذاری‌ها (شماره ۱۸) / تركیب‌های تجاری (شماره ۱۹) / شواهد حسابرسی – اقلام خاص (بخش ۵۰ و ۱-۵۰) لازم‌الاجرا از تاریخ ۱/۱/۱۳۸۵ و مسوولیت‌های حسابداران رسمی در قبال این استانداردها به ویژه رسیدگی به اطلاعات مالی آتی بود.پس از حوادث انرون، ورلدكام و پارمالات ایتالیا در جهان و كاهش شاخص بورس تهران در سال‌های ۸۴ و ۸۳، اینك همه سخن از تجدید نظر در استانداردهای حسابداری و حسابرسی، اصلاح نظام آموزشی حسابداری و تبیین مسوولیت‌های اجتماعی حسابداران در قبال این گونه حوادث دارند.

واقعیت آن است كه براساس آنچه تاكنون برملا شده (همه اخبار این حوادث هنوز هم افشا نشده است)، اگرچه سهل‌انگاری حسابرسان در سقوط بازارهای مالی محرز بوده، اما اسناد وشواهد مستند و بی‌شماری برملا شده‌اند كه از تبانی مدیران ارشد شركت‌ها با موسسات رتبه‌بندی و بانك‌ها و موسسات اعتباری به منظور فریب بازارهای سرمایه حكایت می‌كند.در چند سال گذشته در كشور ما نیز به دلیل فشار «سازمان جهانی شفاف‌سازی» و مطرح شدن موضوع فساد مالی در بخش‌های مختلف «لایحه مبارزه با پولشویی» تدوین و هم‌اكنون در مجمع تشخیص مصلحت و بحث تدوین مقررات مبارزه با «فساد مالی و اداری» نیز در سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و سایر نهادهای با صلاحیت مطرح و در حال بررسی است.

با این مختصات به نظر می‌رسد، حسابرسان و حسابداران رسمی با توجه به مسوولیت‌های اجتماعی آنان كه در كشورهایی نظیر ما دوچندان است، چاره‌ای جز التزام به آیین رفتار حرفه‌ای حفظ استقلال و بالا بردن سطح آموزه‌های علمی – حرفه‌ای خود ندارند.

آنچه در این میان حائز اهمیت است یادآوری این نكته كه حوزه دانشی حسابداران رسمی فقط حوزه حسابداری و حسابرسی نیست، زیرا «دایره مسوولیت اجتماعی» حسابداران آنان را وادار می‌سازد تا با مطالعات مداوم در زمینه‌های اقتصادی و مطالعه قانون و مقررات خود را از نظر دانش اجتماعی كاربردی در حوزه حسابرسی به روز كنند تا در قبال رویدادها و پدیده‌های جدید تجارت به ویژه تجارت الكترونیك آگاهی‌های لازم را دارا باشند.

دسترسی آسان و سهل‌الوصول به منابع مطالعاتی جهانی حسابداری و حسابرسی همچون پایگاه‌های اطلاعاتی جامعه حسابداران رسمی ایران (www.iacpa.ir)، سازمان حسابرسی (www.audit.org.ir)، مجله حسابداری (www.aicpa.org/pubs/jafa)، مجله عصر حسابداری (AccountancyAge.com)، پایگاه خبری بازار سرمایه (www.sena.ir)، شركت بورس اوراق بهادار (www.irbourse.com) و كنفدراسیون بین‌المللی حسابداری جهان (www.ifac.com) كه در سایت اخیر به ویژه می‌توان تنها با ثبت نام آزاد و مجانی به عمده اسناد و مدارك مطالعاتی حسابداری و حسابرسی دسترسی یافت و از بركت مطالعه آن دانش و تجربیات حرفه‌ای كسب كرد.با توجه به مشكلات عدیده‌ای كه در اجرای استاندارد سرمایه‌گذاری‌ها و همچنین اطلاعات مالی آتی رخ داده به نظر می‌رسد بازنگری در استانداردهای حسابداری و حسابرسی و ارائه رهنمودهای خاص كه در مورد استانداردهایی كه در اجرا با مشكلات ویژه مواجه هستند به ویژه استاندارد حسابداری سرمایه‌گذاری‌ها و صورت‌های مالی تلفیقی، تبیین نظریه كمیته فنی سازمان حسابرسی در مورد كاهش ارزش دایمی سرمایه‌گذاری‌های بلند مدت و همچنین استاندارد روش‌های تهیه وقایع مالی آتی (مثلا بودجه) همچون سایر كشورهای جهان باید به طور مداوم و همیشگی در دستور روز متولیان این امر و همه حسابداران رسمی باشد كه این امر نیازمند مشاركت فعال همه حسابداران رسمی است.

بدون مشاركت جدی حسابداران رسمی نمی‌توان انتظار انتشار استانداردهایی را داشت كه قابلیت كاربردی آنها در حوزه عمل تایید شود.

البته این امر بدان معنی نیست كه كوشش و تلاش دوستانی را كه در این حوزه گام نهاده‌اند كم‌ارزش بدانیم، بلكه بیشتر بدان جهت است كه متاسفانه جامعه حسابداری ما همچون سایر نهادهای دیگر كمتر علاقه‌مند به حضور در حوزه مشاركت همگانی است.

غلامحسین دوانی