پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

اینترنت مجالی برای نوشتن


تا همین چند سال پیش كه هیچ, همین حالا هم اگر پیگیر مسائل زنان باشید و بخواهید هر روز اتفاقاتی را كه در این حوزه رخ می دهد, رصد كنید, نه روزنامه ها كارگشا هستند و نه رادیو و تلویزیون همیشه آنقدر اخبار مهم درباره اقتصاد و سیاست و ورزش كه زنان سهم بسیار كمی از آن دارند هست كه یا جایی برای مسائل زنان نمی ماند و در حاشیه می ماند یا اخبار آنان وقتی پوشش داده می شود كه آنها در معرض خشونت و قتل قرار گرفته و به صفحه حوادث آمده اند

اینترنت اما با فراگیری و ساختار افقی و آزاد بودنش این موانع را كنار زده است و حالا هر وقت كه بخواهید با روشن كردن كامپیوتر و چند كلیك می توانید، به سایت هایی كه از سوی زنان و برای پوشش دادن مسائل زنان راه اندازی شده بروید.اولین سایت زنان، با نام «زنان ایران» http://www.womenniniran.net ۵ سال پیش از سوی گروهی از روزنامه نگاران زن راه اندازی شد. گروه نویسندگان این سایت در ابتدا قصد تاسیس یك سازمان غیر دولتی را داشتند، اما وقتی كار ثبت انجمن با مشكل مواجه شد، چند نفری كه همدل تر بودند، تصمیم گرفتند كار تازه ای را شروع كنند و حاصل كار، سایت زنان ایران بود. سایتی كه به گفته «آسیه امینی»، سردبیرش با هدف شنیده شدن صدای زنان راه اندازی شده است.امینی كه بیشتر از یك سال است سردبیری این سایت را برعهده گرفته، می گوید: «اگر نگاهی به تحلیل محتوای نشریات داشته باشید اخباری كه در حوزه زنان كار می شود، عمدتاً اخبار سیاه است، اخبار انواع و اقسام خشونت علیه زنان و آسیب های اجتماعی كه بر آنها وارد می شود و این موضوع نشانگر این است كه از سویی مسائل زنان به خاطر حجم خشونت هایی كه از قانون و سیاست گرفته تا خانواده متحمل می شوند، نیازمند توجه است و از سوی دیگر رسانه ها نه به خاطر توجه به مسائل زنان بلكه به خاطر جلب مخاطب و در مواقعی كه آنها دچار حادثه می شوند به سراغ زنان می روند، كه این هم ریشه در همان نگاه تاریخی مردانه در مطبوعات ما دارد.»از این رو، سایت زنان ایران سعی دارد دریچه ای هرچند كوچك بر روی زندگی زنان ایران، این نیمه همیشه پنهان سرزمین ما باز كند و برای همین است كه شعار «حقوق زنان، حقوق بشر است» را سرلوحه كار خود قرار داده است.«زنان ایران» اولویت ویژه ای را برای كار خود مشخص نكرده است و با نگاهی عام به تمامی مسائل زنان بر مبنای دغدغه های نویسندگانش و اتفاقاتی كه در حوزه زنان رخ می دهد، جلو می رود.«تریبون فمینیستی ایران» (www.iftribune.com) كه از سوی اعضای مركز فرهنگی زنان (یك سازمان غیر دولتی فعال در حوزه زنان) راه اندازی شده نمونه ای دیگر از این تلاش ها است كه فعالیت رسمی خود را از زمستان سال ۸۲ آغاز كرده است.پروین اردلان سردبیر تریبون فمینیستی ایران مهم ترین تلاش این سایت را اطلاع رسانی فمینیستی در حوزه های گوناگون و فعالیت مستقل در این عرصه می داند.تریبون فمینیستی از همان ابتدا با اتكا بر قلم فعالان حوزه زنان كار خود را آغاز كرد و درصدد راه اندازی یك سایت ژورنالیستی حرفه ای نبود. البته این موضوع نافی همكاری روزنامه نگاران و خبرنگاران حرفه ای با این سایت نیست. اما در عین حال بسیاری از نویسندگان تریبون نیز زنانی هستند كه نوشته هایشان برای اولین بار در این سایت منتشر شده است و حالا پس از گذشت دو سال از تاسیس سایت ازجمله نویسندگان ثابت تریبون هستند. چرا كه به قول اردلان: «نوشتن به زنان اعتماد به نفس می دهد و وقتی در حركتی جمعی هم قرار می گیرد میزان كنشگری زنان را افزایش می دهد.» سایت هستیا (http://hastiandish.org) نیز یكی دیگر از سایت هایی است كه از درون یك سازمان غیردولتی زنان متولد شده است، سازمانی كه اعضای آن را زنان جوان تشكیل می دهند و در پی حساس سازی و تغییر نگرش مردم نسبت به مسائل جنسیتی در یك جامعه مدنی پویا است.«هستیا» كه تلاش برای رفع كلیشه های تبعیض جنسیتی، رسیدن به برابری زن و مرد در چارچوب معیارهای حقوق بشر، بهبود زندگی زنان، مشاركت زنان در حوزه های تصمیم گیری، مشاغل مدیریتی و پست های كلیدی، دستیابی زنان به سرمایه، تولید و اطلاعات در زمینه های مختلف و تلاش برای گسترش تفاهم و گفتمان اجتماعی میان زنان و مردان را در دستور كار خود قرار داده است.هر سه این سایت ها، اما گرفتار تیغ فیلترینگ شده اند و درست در زمانی كه كاربران ایرانی با دور زدن فیلترهای سفت و سخت سایت های زنان به دنبال كسب اطلاع در این حوزه بودند، «نشریه اینترنتی كانون زنان ایرانی» (http://irwomen.com) منتشر شد.نشریه ای كه به گفته نویسندگان آن می كوشد هم از مطالبات زنان روشنفكر بگوید، هم از خواسته های زنان معمولی هم «از زنان در متن» بگوید، هم از «زنان در حاشیه».كانون زنان ایرانی غیر از اینكه هنوز فیلتر نشده و دسترسی به آن آسان تر است، تفاوت دیگری نیز با بقیه سایت های زنان دارد و آن توجه بیشتر به مسائل و مشكلات زنان شهرستانی است. چنانكه در چند ماهی كه از راه اندازی این سایت می گذرد شاهد انتشار گزارش های متنوعی از وضعیت زنان شهرهای مختلف ایران بوده ایم و اخبار فعالیت های زنان شهرستانی نیز با دقت ویژه ای در آن پیگیری می شود.همكاران كانون زنان ایرانی نیز علاوه بر خبرنگاران و نویسندگان ثابت آن، برخی از اعضای تشكل های غیردولتی زنان و به ویژه كانون های فرهنگی _ اجتماعی زنان در شهرهای مختلف ایران هستند و علاوه بر این همه علاقه مندان نیز می توانند مطالب خود را جهت انتشار به این نشریه ای میل كنند.كانون زنان ایرانی هم مطالب تحلیلی دارد هم خبر و گزارش در حوزه زنان و می كوشد تریبونی باشد برای انعكاس فعالیت های كوچك و بزرگ زنان.برخی از مطالب این نشریه به زبان های انگلیسی و آذری نیز منتشر می شوند و راه اندازی بخش های كردی و ارمنی و عربی از برنامه های آینده كانون زنان ایران است.سردبیری این نشریه الكترونیكی را «ژیلا بنی یعقوب» برعهده دارد و كانون های فرهنگی اجتماعی، فمینیسم جنبش های زنان، آسیب های اجتماعی، حقوق زنان، آموزش، خانواده سالم، كتابخانه و سازمان های زنان از جمله عناوین این سایت هستند.راه اندازی این سایت های زنانه اما، به هیچ وجه آسان نبوده است، نویسندگان و خبرنگاران همه این سایت ها به صورت داوطلبانه تولید مطلب می كنند و علاوه بر نگرفتن حق التحریر هزینه های راه اندازی و اداره سایت را نیز عهده دار هستند. بیشتر این سایت ها تحریریه ثابت ندارند و به خاطر داوطلبانه بودن كار و تعهدات دیگری كه هر یك از این خبرنگاران در حوزه های دیگر دارند، حجم رفت و آمدها و تغییر و تحولات در سایت ها بالا است و نیروهای ثابت این نشریه ها فشار زیادی را متحمل می شوند.

مریم حسین خواه