رفتار ما مردانه نیست

گفت وگو با سمانه خوش قدم, عضوتیم ملی کاراته

وقتی وارد می‌شوی صدای فریادهای خشن و مردانه‌ای را می‌شنوی و سخت است باور کنی که این صداها متعلق به بانوانی است که در حال بازی کاراته هستند.

کاراته ورزشی خشن است که هر زنی نمی‌تواند آن را انجام دهد. سمانه خوش‌قدم از قهرمانان کاراته‌کا و عضو تیم ملی است. ۲۴ سال دارد و در حال حاضر دانشجوی رشته کارتوگرافی است. از سال ۱۳۷۸ وارد عرصه کاراته شد و سال ۱۳۷۹ نیز توانست به مسابقات راه یابد و در مسابقات بانوان اسلامی مدال طلا، در بازی‌های جام وحدت مدال نقره، در جام همبستگی مدال طلا، در مسابقات ماکائو مدال طلا و در مسابقات مجارستان نیز یک مدال نقره و یک مدال برنز کسب کرده است. با وی گفت‌وگویی انجام دادیم که می‌خوانید:

▪ چطور شد که به کاراته علاقه‌مند شدید؟

ـ من از همان ابتدا به ورزش‌های رزمی علاقه زیاد داشتم. اوایل والیبال بازی می‌کردم اما بعد از مدتی دوست داشتم احساس قدرت کنم و به همین خاطر ورزش کاراته را آغاز کردم.

▪ با توجه به اینکه کاراته ورزشی خشن و مردانه است شما چطور توانستید این ورزش را ادامه دهید و در واقع چطور بر حس زن بودن خود غلبه کردید؟

ـ شاید باورتان نشود، اما من قبل از اینکه کاراته کار کنم رفتاری کاملا پسرانه داشتم. دختری پر شر و شور و عاشق دعوا و درگیری بودم. ورزش‌های زیادی هم کار کردم اما از وقتی که وارد کاراته شدم خیلی به سمت آرامش سوق پیدا کردم. در واقع ما بانوان کاراته‌کا در بیرون از زمین بازی رفتاری کاملا زنانه داریم و به هیچ عنوان اعمال و رفتارمان مردانه نیست. کاراته حسی را به ما القا می‌کند که ما را آرام‌تر و متواضع می‌سازد و ما فقط دوست داریم که در داخل زمین درگیر شویم نه بیرون از آن. بنابراین من نیز خیلی راحت توانستم رفتار دخترانه‌ام را حفظ کنم.

▪ شما اگر در آینده صاحب فرزند دختر شوید، دوست دارید که دخترتان مانند شما کاراته کار کند یا اورا از این کار منع می‌کنید؟

ـ نمی‌دانم، شاید او را منع کنم یا شاید هم او را تشویق کنم ولی بیشتر ترجیح می‌دهم خودش تصمیم بگیرد.

▪ شما فعالیت های زیادی در زمینه ورزش انجام داده‌اید، با توجه به این تجربه‌تان به نظر شما شرایط حضور زنان در فعالیت‌های ورزشی چگونه است؟

ـ زنان می‌توانند فعالیت‌های زیادی در این زمینه داشته باشند و به نظر من زنان باید حضور خود را همانند مردها در تمام زمینه‌ها نشان دهند. ورزش می‌تواند محدودیت‌های زیادی برای زنان نسبت به مردها به وجود آورد، اما با این حال زنان باید نشان دهند که می‌توانند فعالیت کنند.

▪ خود شما به عنوان یک زن، بزرگ‌ترین مشکلی که در این عرصه داشتید چه بود؟

ـ به طور کلی برای ما زنان در عرصه فعالیت‌های ورزشی مشکلات زیادی وجود دارد. برای مثال ما نمی‌توانیم به دلیل پوشش و حجاب در مسابقات بین‌المللی و جهانی شرکت کنیم و به همین خاطر زمینه مطرح شدن ما وجود ندارد به ما اجازه حضور در مسابقات جهانی و آسیایی دوحه را به دلیل پوشش و حجاب اسلامی ندادند چرا که ما باید با روسری در مسابقات شرکت کنیم اما فدراسیون جهانی با این نوع پوشش موافقت نمی‌کند.

▪ راه‌حلی برای حل این مشکل مطرح شده است؟

ـ بله، قرار است کلاه به جای روسری باشد اما هنوز تصویب نشده است.

▪ این نوع پوشش در کجا طراحی شده؟ به نظر شما به تصویب می‌رسد؟

ـ این نوع پوشش باید به تصویب فدراسیون جهانی برسد. در داخل فدراسیون جهانی هیاتی است که نوع پوشش و لباس‌ها را تصویب می‌کند. در خصوص طراحی این نوع پوشش نیز رئیس سابق فدراسیون کاراته به همراه برخی دیگر از مسوولان فدراسیون طرح‌های مختلف را می‌دیدند و از بین آنها این نوع را انتخاب کردند و به فدراسیون جهانی فرستادند که امیدواریم موافقت شود چرا که ما از نظر نوع پوشش کاملا پوشیده هستیم و فقط بحث روی پوشش سر است که کلاه ممکن است این مشکل را برطرف سازد.

▪ از نظر شما این نوع پوشش تاثیری روی بازی‌تان ندارد؟

ـ خیر، حتی ممکن است به نفع ما باشد چرا که با روسری و مقنعه ضرباتی به سر ما وارد می‌شود که کلاه از این کار محافظت می‌کند.

▪ از لحاظ امکانات چطور؟ آیا محدودیتی در این زمینه نسبت به آقایان داشتید؟

ـ بله، ما نمی‌توانیم با مربی مرد تمرین کنیم یا میدان‌های بین‌المللی کمتری را می‌بینیم. حریف تمرینی عالی نیز نداشتیم. در رشته کاراته مردها در اردوهایشان حقوق دریافت می‌کنند اما ما بانوان به دلیل اینکه مطرح نیستیم و به همین دلیل هم نمی‌توانیم تبلیغات داشته باشیم، حقوق دریافت نمی‌کنیم. همچنین به دلیل محدودیت‌ها هم نمی‌توانیم در مسابقات بین‌المللی شرکت کنیم و مطرح شویم، در صورتی که همانقدر که مردها در این زمینه تلاش می‌کنند ما نیز تلاش می‌کنیم و در واقع تمام وقت‌مان صرف کاراته می‌شود. در معنای کامل‌تر یکسری محدودیت مانند زنجیر پای ما را بسته است و مسوولان فدراسیون تمام تلاش خود را برای حل این موضوع انجام می دهند.

▪ خب این امتیاز نیست که کشور ما تنها کشور اسلامی است که بانوان آن می‌توانند با پوشش و حجاب در زمین حاضر شوند و بازی کنند؟ اگر با پوشش جدید نیز موافقت شود آنها حتی می‌توانند در مسابقات بین‌المللی نیز با پوشش و حجاب حاضر شوند.

ـ بله، به‌طور مثال زنان کشور مراکش و کشورهای اسلامی دیگر زمانی که در مسابقات حاضر می‌شوند روسری خود را بر می‌دارند. بنابراین ما می‌توانیم به عنوان تنها کشور اسلامی باشیم که با پوشش و حجاب در زمین حاضر می‌شویم. به همین خاطر هم هست که من خودم حاضر نیستم از کشور خارج شوم و ملیت خود را تغییر دهم و برای کشور بیگانه بازی کنم. من یک ایرانی مسلمان هستم و فقط در کشور خودم بازی می‌کنم و حاضر نیستم بدون حجاب در مسابقات شرکت کنم.

▪ شما به‌خاطر حرفه‌تان به سفرهای زیادی می‌روید، آیا خانواده شما مخالف این فعالیتتان نیستند؟

ـ خیر، آنها حتی مرا تشویق نیز می‌کنند و تمام امکانات را در اختیارم قرار می‌دهند تا بتوانم در این زمینه موفق باشم.

▪ خود شما با توجه به سختی‌هایی که در کاراته وجود دارد، آیا تا به حال شرایطی پیش آمده که تصمیم بگیرید این ورزش را برای همیشه کنار بگذارید؟

ـ بله، زمانی که بازی امارات را باختم، دلسرد شدم و تصمیم گرفتم کاراته را کنار بگذارم. در این بازی مربی‌های تیم از من توقع کسب مدال طلا را داشتند و من نیز آمادگی لازم برای شکست حریف را داشتم، اما یک ساعت قبل از شروع مسابقه به من گفتند تو به‌خاطر وزنت نمی‌توانی تیمی شرکت کنی چرا که آسیب می‌بینی بنابراین باید به صورت انفرادی بازی کنی. من نیز با این حرف خودم را باختم و نتوانستم حریفم را شکست دهم. این تنها مسابقه‌ای بود که من بدون مدال برگشتم و نتوانستم پیروز شوم به همین خاطر همان‌جا تصمیم گرفتم این ورزش را کنار بگذارم. بعد از مدتی دوباره بازی کردم ما نمی‌توانیم برای همشیه از این ورزش دل بکنیم و عشق به کاراته ما را به طرف این ورزش سوق می‌دهد و باعث می‌شود تمام سختی‌ها را در این زمینه به جان بخریم. در واقع ما نیروهای عالی در ایران زیاد داریم که شرایط حضور ندارند.

▪ آیا ورزش کاراته منبع درآمدی برای شما محسوب می‌شود؟

ـ خیر، به هیچ عنوان. همان‌طور که گفتم ما در اردوهایمان حقوق دریافت نمی‌کنیم و به دلیل مطرح نبودن از تبلیغات محروم هستیم در مسابقات هم در صورتی که تیم ما برنده شود پاداش دریافت می‌کنیم.

▪ تفاوت شما زنان با مردها در زمینه کسب درآمد در کاراته چیست؟

ـ همان‌طور که گفتم مردها در اردوهایشان حقوق دریافت می‌کنند و چون می‌توانند در مسابقات بین‌المللی شرکت کنند مطرح و بنام هستند و همچنین حریف‌های قدرتمندتر را می‌شناسند. ما زنان نیز درست است که تجربه مسابقات بین‌المللی را نداریم اما از نظر تکنیک هیچ مشکلی نداریم و می‌توانیم حریف‌های قدر را شکست دهیم.

▪ از وضعیت کنونی‌تان راضی هستید؟

ـ بله، من عاشق کاراته هستم و به هیچ عنوان دلسرد نمی‌شوم. به خاطر برخی مسائل موجود ما نمی‌توانیم حضور خود را در سرتاسر جهان نشان دهیم، اما هیچ‌کدام این سختی‌ها مرا ناامید و دلسرد نکرده است و من باز هم می‌گویم که قصد دارم در کشور خودم کاراته را ادامه دهم. شاید باورتان نشود اما اگر به من بگویند که مشکل حجاب حل شده و تو می‌توانی بدون حجاب در مسابقات شرکت کنی، قبول نمی‌کنم چرا که نمی‌توانم بدون پوشش در زمین حاضر شوم و بازی کنم.

▪ خانم خوش‌قدم، شما دوست دارید در آینده همسرتان همانند شما کاراته‌کار باشد و یا ترجیح می‌دهید او به حرفه‌ای دیگر مشغول باشد؟

ـ من بیشتر ترجیح می‌دهم همسرم هم حرفه خودم باشد و به هیچ عنوان دوست ندارم او به حرفه‌ای دیگر مشغول باشد، چرا که کاراته ورزشی سخت است و مخصوصاً برای ما زنان مشکلات زیادی به همراه دارد که فقط یک کاراته‌کا این موضوع را درک می‌کند.

▪ حرف آخر؟

ـ از شما بسیار ممنونم، چرا که اخبار ما بانوان در هیچ جا پوشش خوبی داده نمی‌شود، به عنوان مثال ما لیگ برتر داریم اما حتی در اخبار بانوان اعلام نمی شود و اخبار ما را سه چهار روز بعد اعلام می‌کند.امیدوارم تمام این مشکلات روزی حل شود و ما بانوان ایرانی هم دیگر مجبور نشویم به دلیل پوشش و حجاب از مسابقات بین‌المللی محروم شویم و امیدواریم بتوانیم همانند مردها در این زمینه مطرح شویم.