آزمونی برای شکست گنبد آهنین

نگاهی به جنگ غزه

نام شهر سدیروت ـ واقع در جنوب سرزمین‌های اشغالی ـ همیشه با حملات موشکی فلسطینی‌ها مترادف است؛ زیرا طی یک دهه گذشته پیوسته در معرض این حملات بوده است. واقعیت این است که تاکنون بیش از ۸۰۰۰ راکت به سوی این شهر پرتاب شده و دست‌کم ۱۲ نفر درجریان این حملات کشته و میلیون‌ها دلار خسارت به این شهر وارد شده است.

رژیم صهیونیستی می‌گوید حدود ۱۵۰ میلیون دلار هزینه کرده است تا شبکه‌ای از پناهگاه‌ها را در سراسر این شهر تاسیس کند؛ به عبارتی دیگر برای هر نفر از ساکنان این شهر ۶۰۰۰ دلار هزینه شده است.

با این حال از ۱۸ ماه گذشته اوضاع تاحدودی فرق کرده است. یعنی از زمانی که اسرائیل سیستم دفاع ضد موشکی خود موسوم به «گنبد آهنین» را درسال ۲۰۱۱ راه‌اندازی کرد.

دیوید سلیکا، شهردار سدیروت می‌گوید: از زمانی که این سیستم به کار افتاده تنها دو یا سه موشک فرود آمده‌اند. در مقایسه با جنگ ۲۲ روزه درسال ۲۰۰۸ این بار تعداد کمی از ساکنان شهر را ترک کردند. درآن زمان هزاران نفر از ساکنان شهر سدیروت به سمت شهرهای شمالی گریختند؛ اما این بار گنبد آهنین باعث شد تا آنها از فرار اجتناب کنند.

برخی تحلیلگران می‌گویند: تردیدی وجود ندارد که این سیستم دفاعی به لحاظ تاکتیکی موفق بوده است. راکت‌های فلسطینی مانند گذشته نتوانست موثر واقع شده و خسارت‌هایی را تحمیل کنند. هرچه باشد گنبد آهنین تا اینجا توانسته است یک تغییر مهم را در موازنه قوا بین اسرائیل و فلسطینی‌های غزه به‌وجود آورد.

اما در این میان تحلیلگران دیگری هستند که می‌گویند: گرچه عملکرد این سپر دفاع موشکی موجب کاهش خسارت‌ها شد و برای مثال درخواست برای انجام یک حمله زمینی را کاهش داد؛ اما درعین حال باعث کاهش ابهت این سپر بازدارنده دربرابر موشک‌های آینده‌ای شد که ممکن است از سوی فلسطینی‌ها شلیک شود.

ارتش اسرائیل موفقیت گنبد آهنین را در رسانه‌های خود برجسته کرد و از پوششی مثبت در دو سطح داخلی و خارجی بهره‌مند ساخت.

گزارشگران اسرائیلی با توصیف‌هایی اغراق‌آمیز چون عوض کردن قاعده بازی یا «قهرمان ملی اسرائیل» از این پدیده یاد کردند.

با این حال آژیرهای خطر در شهرهای جنوبی به صورت روزمره به صدا درمی‌آمد و ساکنان را بر آن می‌داشت تا گاه ساعت به ساعت خود را به پناهگاه‌های امن برسانند. این صدای آژیر‌ها چند دقیقه بعد خاموش می‌شد و به‌دنبالش صدای انفجاری خفه در آسمان شنیده می‌شد.

در واقع این صدا مربوط به منفجر شدن یک موشک در هوا بود که دود سفیدی از آن متصاعد می‌شد و مردم آن را به همدیگر نشان می‌دادند.

سیستم گنبد آهنین از یک رادار و یک سیستم نرم افزاری استفاده می‌کند تا بتواند رهگیرهای خود را به نزدیکی موشکی بفرستد که درحال آمدن است، سپس چاشنی انفجاری را زده و مانع حرکت موشک شود.

جورج راک، یکی از ساکنان شهر اشدود که فامیل خودش را آورده تا یکی از باتری‌های گنبد آهنین را در یک بعدازظهر به او نشان دهد، می‌گوید:‌ فرقش خیلی زیاد است، تنها مشکل این است که مردم عادت کرده‌اند خیلی راحت باشند .

به گفته او، این سیستم تنها چند موشک را رد کرد که به اشدود اصابت کرد.

یکی از این موشک‌هایی که در سدیروت فرود آمد، درست ۱۰ دقیقه پس از اظهارات شهردار بود که داشت در ستایش گنبد آهنین سخنرانی می‌کرد.

یک راکت به خانه‌ای در صد متری او اصابت کرد و هرچند مجروحی در برنداشت اما خسارت‌های مالی فراوانی به بار آورد. همان روز پنجشنبه (۲/۹/۹۱) بیش از ۱۶۰ راکت از غزه به طرف اسرائیل پرتاب شده بود.

این بزرگ‌ترین آتشباری طی یک هفته گذشته به حساب می‌آمد. براثر این آتشباری یک سرباز اسرائیلی همراه یک شهروند عادی کشته و تعدادی نیز زخمی شدند. از میان این مجموعه، ۱۴ راکت در مناطق مسکونی فرود آمده بود که در طول یک هفته نوعی رکورد به حساب می‌آمد.

دراین میان موشک‌های با برد کوتاه مانند موشک‌هایی که به سدیروت اصابت کرد بیشتر به هدف می‌خوردند؛ زیرا سیستم دفاع موشکی اسرائیل یا همان گنبد آهنین کمتر فرصت می‌‌داشت تا موشک را رهگیری کند.

ارتش اسرائیل می‌گوید از یک سال پیش تاکنون ۱۲۰۰ راکت به سوی شهرهای واقع در سرزمین‌های اشغالی شلیک شده است. براثر این شلیک‌ها پنج نفر کشته شده‌اند که یکی از آنها سربازی در نزدیکی مرز بود. این در حالی است که سال ۲۱۰ شلیک ۱۵۰ موشک موجب مرگ پنج اسرائیلی شده بود.

اسرائیل اخیرا گفت توانسته است ۴۰۰ راکت شلیک شده از سوی غزه را درهوا منفجر کند. همچنین یک نظامی اسرائیلی گفته بود گنبد آهنین توانسته است ۹۰ درصد از موشک‌های شلیک شده را در هوا منفجر سازد اما این ادعایی است که هنوز از سوی منابع مستقل تائید نشده است.

«شولوم بروم» که یک ژنرال بازنشسته اسرائیلی است، می‌گوید: «این سیستم از بعضی جهات توسعه پیدا کرده است. از این رو آزادی عمل بیشتری را به ما می‌دهد. ما می‌توانیم بدون نگرانی تصمیم‌گیری کنیم؛ تصمیماتی که دیگر تحت فشار افکار عمومی نیست. وقتی تلفات بالا باشد مردم فشار خواهند آورد تاهرچه زودتر مقامات مسئول دست به اقدامی بزنند؛ مانند یک حمله زمینی.

البته خیلی از اسرائیلی‌ها از جمله ساکنان شهرهای جنوبی خواستار حمله زمینی بودند. بخصوص ساکنان کریات ملاچی که در آنجا سه نفر کشته شده بودند. اگر اسرائیل موفق به امضای آتش بس با حماس نمی‌شد قطعا این درخواست‌ها دو چندان می‌شد.

تحلیلگران می‌گویند این سیستم توانسته است به رژیم صهیونیستی در برابر شهروندانش اعتبار بدهد؛ اما در همان حال پرتاب راکت‌های غزه زندگی را به صورت روزانه مختل کرده بود.

از سوی دیگر باید گفت گروه‌هایی در غزه هستند که از این پس درمی یابند موشک هایشان کار ساز نیست و بنابراین به اقداماتی از جهت هوشمندسازی موشک‌ها دست خواهند زد تا اسرائیل نتواند آنها را درهوا منفجر کند. می‌دانیم بیشتر موشک‌های فعلی ـ حتی موشک فجر ۵ ساخت ایران ـ غیرهوشمند است.

قطعا اگر فلسطینی‌ها بتوانند تاکتیک‌هایشان را تغییر دهند بسادگی قادر خواهند بود سیستم دفاع موشکی گنبد آهنین را مستاصل کنند.

منبع: الجزیره انگلیسی ‌

‌ مترجم:‌علیرضا ثمودی