آمپول خوداصلاحی برای جشنواره مطبوعات

مارشال مک لوهان , استاد علوم اجتماعی معتقد است که رسانه ها امتداد حواس انسان هستند, درست مثل این که چرخ امتداد پا است و عینک امتداد چشم

مارشال مک لوهان ، استاد علوم اجتماعی معتقد است که رسانه ها امتداد حواس انسان هستند، درست مثل این که چرخ امتداد پا است و عینک امتداد چشم.

از نگاهی دیگر در دنیای امروز فعالیت در یک رسانه درست شبیه یک بازی است. کافی است برنده شوی ، غول را بکشی تا به مرحله بعد بروی ، آنوقت می توانی تا سالها غول رسانه ای بمانی و یا حتی ادای غول ها را دربیاوری.

مطبوعات ایرانی اما در میان بازی رسانه ای غول های رسانه ای جهان انگار رنگ و نقش دیگری پیدا کرده اند تا روزنامه نگار ایرانی در این میان با جذب تشعشعات برخاسته از متن جامعه ، با زبانی که در هر دوره از تاریخ مطبوعات ایران نیز تغییرات خاص خود را کرده است ، خود را موظف به عینی گرایی رویدادها کند و... با یک حساب سر انگشتی درخواهید یافت که مجموع دانشگاه ها و موسسات عالی مرتبط با علوم اجتماعی و به طور خاص روزنامه نگاری در ایران سر و گردنی بالاتر از تمامی دانشگاه هایی از این دست در خاورمیانه است تا نشان به آن نشان شود که روزنامه نگاری در ایران قبل از آن که یک هنرفن باشد یک دغدغه همگانی است.

اما از سویی وقتی زنگ جشنواره چهاردهم مطبوعات ایران با نشست دبیر این جشنواره در معاونت مطبوعات وزارت ارشاد به صدا در می آید همه بر این امر اذعان می کنند که جشنواره مطبوعات ایران از آن دست محصولاتی است که نیاز به خوداصلاحی دارد.

خود اصلاحی محصول علم است و در واقع گفته می شود خود اصلاحی یعنی تبری جستن از جریانی که چند سالی است بر جان این سمپوزیوم بزرگ هنرمندان روزنامه چی! در کشورمان افتاده است و البته در منظری دیگر هنرمندان روزنامه چی ! دقیقا کسانی هستند که در چند سال گذشته بخوبی یاد گرفته اند، جشنواره مطبوعات ایران جایی برای آموختن بیشتر نیست و خیلی این جشنواره هنر کند، چند سکه ای بر انبان ایشان بیفزاید.

باید قبول داشت که نگاهی گذرا به برگزیدگان دوره های اخیر جشنواره مطبوعات نشان می دهد فراموش شده اصلی نگاه داوران - که هر ساله بر سبد جهاز این جشنواره نشسته اند نگاه جامع و کلان بر شیوه نگارش روزنامه ای و آسیب شناسی این موضوع در ایران است ؛ نگاهی که می تواند اتفاقی فاجعه بار نام گیرد که نویسندگان را و نه روزنامه نگاران را به این سمت سوق می دهد آن طور بنویسند که داوران خاص این جشنواره می خواهند.

این یک واقعیت گریزناپذیر است که اگر تحلیل محتوایی از آثار برگزیده چند دوره پیش و یا حتی پیشتر این گردهمایی بزرگ ارتباطی داشته باشیم ، بخوبی در می یابیم حضور بسیاری از شاغلان حرفه ای در مطبوعات ایران در این گردهمایی آنقدر کمرنگ شده است که در برخی موارد اصلا به چشم نمی آیند. پس چطور می توان مسابقه ای بدون ورزشکار برگزار کرد و در پایان مدال افتخار را بر گردن کسی هم انداخت. مدال آورانی که در هر دوره بنا به مقتضیات دوره و مقتضیات آدم ها و به واسطه آن مطالب نویسندگان خاص و نه روزنامه نگاران برجسته به عنوان برگزیده نهایی معرفی شده اند و هیچکس هم دم بر نیاورده است.

شاید بررسی وعلت یابی اقبالی کم روزنامه نگاران به جشنواره مطبوعات به مثابه اتفاقی که می تواند به افزایش سواد رسانه ای در روزنامه نگار و روزنامه خوان به طور یکسان بیفزاید مهمترین اصلی باشد که تاکنون در برگزاری سیزده دوره از این گردهمایی بزرگ به فراموشی سپرده شده است. هدفی والا که حتی می تواند نوعی آموزش به شمار رود که در آن اندیشه های متفرق با استفاده از رسانه سمت وسویی نو بگیرند تا در میدان مسابقه ای بی رقیب هیچکس مدال افتخار بر سینه نچسباند.

مهدی نورعلیشاهی

[e-mail]