حجاب در تاریخ

پوشش و لباس از نیازهای انسان به شمار می‌آید كه از آغاز آفرینش به آن نیاز داشته و كوشیده است تا با هر وسیله‌ای خود را بپوشاند.
فرید وجدی در دایرهٔ المعارف قرن بیستم می‌نویسد:
حجاب …

پوشش و لباس از نیازهای انسان به شمار می‌آید كه از آغاز آفرینش به آن نیاز داشته و كوشیده است تا با هر وسیله‌ای خود را بپوشاند.

فرید وجدی در دایرهٔ المعارف قرن بیستم می‌نویسد:

حجاب زنان سابقه‌ای طولانی دارد... سخن در مورد حجاب در میان سخنان قدیمی‌ترین نویسندگان یونانی به چشم می‌خورد... زنان سر را می‌پوشانده‌اند، ولی صورت‌شان باز بوده است. وقتی به بازار می‌رفتند بر آنان واجب بود صورت‌شان را نیز بپوشانند.

از متون تاریخی به دست می‌آید كه حجاب مربوط به دین خاصی نیست و پیش از ظهور اسلام نیز وجود داشته است. «حجاب یا چادر بخشی از لباس زنان یونان باستان و روم قدیم بوده كه برای زینت از آنان استفاده می‌كردند. در ایران پیش از اسلام زنان نیز از چادر استفاده می‌كردند. یوئانیان برای پوشیدن چادر و حجاب، جنبه‌های سحری یا جادویی آن را مورد نظر قرار می‌دادند؛ زیرا بر سر گذاشتن چادر بیش‌تر در مراسم و مجالس دینی رایج بود و عده‌ای می‌پندارند كه پوشیدن چادر برای زنان راهبه لازم بوده است. برخی نیز معتقدند چادری كه عروس بر سر می‌نهد، برای پوشانیدن جمال خود از چشم حسودان است... در اروپای قرون وسطی، چادر جزئی از زینت سر بوده است.

تا پیش از رنسانس بیش‌تر زنان حجاب داشتند، ولی با آغاز انقلاب صنعتی و جنگ جهانی دوم، جنبش آزادی زنان به نام فمینیسم شكل گرفت كه كنار گذاشتن حجاب را تشویق می‌كرد. غلام حسین مصاحب درباره تاریخچه حجاب می‌نویسد:

در دوره فتحعلی شاه قاجار و پس از آن، چادر خارج از منزل به رنگ سیاه یا بنفش بود كه آن را روی ‌«چاقچور» به سر می‌كردند و صورت را با روبنده می‌پوشانیدند. پس از مسافرت ناصرالدین شاه به فرنگ، تغییراتی در لباس زنان روی داد، ولی چادر و چاقچور باقی ماند... پس از كشف حجاب (سال ۱۳۱۴) به سر كردن چادر در خارج از منزل بین زنان روشن‌فكر به كلی و در دیگر موارد نیز با توجه به زمان و مكان و طبقه اجتماعی كم و بیش از بین رفت. آدام اولشگر می‌گوید: «زنان ایرانی هرگز در كوچه‌ها روگشاده نمی‌روند، بلكه در حجاب سفیدی مستورند كه تا زانو پایین می‌آید و فقط شكافی در مقابل چشمان خود باز می‌گذارند تا بتوانند پیش پای خود را ببینند».

حسین مكی نیز درباره كشف حجاب چنین می‌نویسد:

در تاریخ ۲/۴/۱۳۱۴ مردم ایران اعتراض به كشف حجاب در مسجد گوهر شاد (مشهد) تحصن كردند. عده زیادی به خاك و خون كشیده شدند، ولی رضا خان در ۱۷ دی ماه به طور رسمی، با حاضر كردن بدون حجاب ملكه و دخترانش در دانشسرای مقدماتی تهران، آن را به مرحله اجرا گذاشت و چند روز بعد با زور سرنیزه به عملی كردن حجاب پرداخت.