فواید انواع سیر و سلوک

▪ پرسش:
فواید سیر و سلوک چیست؟ و مردم در این راه به چند دسته تقسیم می شوند؟
ـ پاسخ:
الف) فواید سیر و سلوک
سیر و سلوک درمنطق قرآن امری ذاتی و نهادینه شده در وجود انسان است. زیرا خداوند …

پرسش:

فواید سیر و سلوک چیست؟ و مردم در این راه به چند دسته تقسیم می شوند؟

ـ پاسخ:

الف) فواید سیر و سلوک

سیر و سلوک درمنطق قرآن امری ذاتی و نهادینه شده در وجود انسان است. زیرا خداوند انسان را موجودی سالک (رونده) و به تعبیر قرآن «کادح» آفریده است «یا ایهاالانسان انک کادح الی ربک کدحا فملاقیه» ای انسان همانا تو به سوی پروردگارت حرکت و تلاش می کنی، پس او را ملاقات می کنی. بنابراین هیچ انسانی خنثی و بی تحرک و ساکن آفریده نشده و هیچگاه از سیر و سلوک منقطع نخواهدشد. اما نکته اصلی دراین است که انسان بتواند با معرفت توحیدی سیر و سلوک خود را درجهت خدا و تقرب الی الله قرار دهد و از سایر مسیرهای انحرافی و یا کاذب خودداری کند. بنابراین فواید زیر را می توان در این رابطه برشمرد:

۱) انسان در رسیدن به اهداف خود نیازمند راهکار و برنامه است تا مسیر و طریق را برای او تعریف کند. بشر درعرصه معنویت و سیر الی الله نیز نیاز به آیین نامه دارد.

مباحث سیر و سلوک که عرفا و اصحاب شهود ارائه کرده اند به مثابه چراغ راه و هادی مسیر معرفت الهی است، تا راهرو طریقت در گرداب سرگردانی فرو نغلتد.

۲) ثمره دیگر «سیر و سلوک» آن است که از آغاز راه، مقصد و هدف برای سالک روشن می شود.

۳) در مباحث «سیر و سلوک» مراتب و مراحل طریق الی الله از پایین ترین درجات معنوی تا عالی ترین آن برنامه ریزی شده و دستورالعمل ارائه شده است، به طوری که هر فرد بنا به استعداد، توانایی و پشتکار خود می تواند به بخشی از آن یا به همه مراحل دست یابد. بنابراین، همه افراد در هر سطحی از معنویت، برنامه و توصیه های لازم را می توانند به کار گیرند.

ب) اقسام مردم بر اساس سیر و سلوک

امام خمینی(ره) درکتاب «آداب الصلوه » انسان ها را در قبال سیر و سلوک به چهار دسته تقسیم کرده است:

۱) محجوبیان این طایفه بر اثر توجه به دنیا و سردرگمی در آن از حرکت و پرواز به سوی ملکوت غافلند واز سیر به سوی حق بازمانده و در شمار غافلان قرار دارند.

۲) سالکان این گروه در حال سیر و حرکت به سوی حق به سر می برند و به پیر راه و راهبر نیازمندند.

(قرآن، پیامبراعظم(ص) و ائمه اطهار(ع) و اولیای الهی بهترین الگوها و راهبران سلوک الی الله هستند)

۳) واصلان این دسته از مردم ازطریق سیر و سلوک به سوی حق، به مقصد دست یافته و به سرمنزل مقصود واصل گشته اند.

۴) راجعان این طایفه پس از وصول به مقصود، از دیار یار به سوی خلق، بار سفر بسته تا دیگران را نیز در سیر الی الله راهبری کنند. (آداب الصلوه ، ص۴۷)