نفی مجادله در دین

شخصی به امام حسین(ع) عرض کرد: بنشین تا پیرامون دین باهم بحث کنیم. حضرت فرمود: «ای مرد من به دین خود بصیرت دارم (آن چنان که نور) هدایت من بر من آشکار گشته است، اگر تو به دین خود نادانی، …

شخصی به امام حسین(ع) عرض کرد: بنشین تا پیرامون دین باهم بحث کنیم. حضرت فرمود: «ای مرد من به دین خود بصیرت دارم (آن چنان که نور) هدایت من بر من آشکار گشته است، اگر تو به دین خود نادانی، برو یاد بگیر، مرا با مجادله (و بگو مگوی نابجا) چکار؟ این شیطان است که آدمی را وسوسه می کند و در نهان با او سخن می راند و می گوید: پیرامون دین با مردم، مجادله کن تاگمان نبرند که تو ناتوان و نادانی. مجادله (و بگو مگو) از چهارگونه بیرون نیست:

یا اینکه تو و رفیقت در آنچه هر دو می دانید با یکدیگر مجادله می کنید، در این صورت، خیرخواهی نسبت به هم را ترک گفته اید، و رسوایی هم را می جویید، و (بدین وسیله) آن علم را تباه ساخته اید.

یا اینکه در آنچه هر دو نمی دانید با هم بگو مگو دارید، در این صورت نادانی خود را آشکار کرده، و با هم از روی نادانی ستیز نموده اید.

یا اینکه در آنچه تو می دانی (و او نمی داند) یک و دو می کنید، در این صورت تو که از پی (نمایان ساختن نادانی و) لغزش رفیق خود برآمده ای به او ظلم نموده ای. و یا اینکه در آنچه او می داند (و تو نمی دانی) مجادله می کنید، در این صورت تو (که نمی پذیری) حرمت و منزلت رفیق خود را نگه نداشته ای.

این چهارگونه جدال، همگی (برای جوینده حق) ناممکن است، هر که عادلانه رفتار کند و حق را پذیرا باشد و مجادله را ترک نماید، ایمان خود را پایدار ساخته و دینداری خود را نیکو انجام داده و عقل خود را (از نادرستی) مصون داشته است.»(۱)

۱- موسوعه کلمات امام حسین(ع)، ص۸۱۱