۳ نوامبر ـ انتقاد غیرمنتظره یک مقام ارشد چین از جورج دبلیو بوش در سال ۲۰۰۴

«کویان کویچن» معاون سابق نخست وزیری چین، وزیر امور خارجه اسبق این کشور، عضور دفتر سیاسی حزب کمونیست و عضو شورای مدیریت ماکائو ۳۱ اکتبر ۲۰۰۴ در مقاله ای غیر منتظره به زبان انگلیسی …

«کویان کویچن» معاون سابق نخست وزیری چین، وزیر امور خارجه اسبق این کشور، عضور دفتر سیاسی حزب کمونیست و عضو شورای مدیریت ماکائو ۳۱ اکتبر ۲۰۰۴ در مقاله ای غیر منتظره به زبان انگلیسی از جورج دبلیو بوش رئیس جمهوری آمریکا انتقاد کرده بود که می خواهد برجهان حکومت کند.

کویان نوشته بود: «دکترین بوش» جز زور و زورگویی نمی تواند به چیز دیگری تعبیر شود. او می خواهد اراده اش را بر دنیا تحمیل کند، حتی با بکار بردن نیروی مسلح. چین با بکار بردن لفظ ابر قدرت بودن و خواستار مزایای آن شدن مخالف است و چنین روحیه و سیاستی را رد میکند.

کویان با ذکر مثال عراق نوشته بود؛ اگر یک دولت بخواهد بیش از ظرفیت واقعی خود از عنوان قدرت و یا ابرقدرت استفاده روانی کند، با مشکلاتی نظیر وضعیت آمریکا در عراق رو به رو می شود. حمله به عراق لازم نبود . موضوع حمله پیشگیرانه قبل از آن که به معارضه دیگری منتهی نشده باید از قاموس «امنیت ملی» آمریکا خارج شود. کویان در این مقاله صریحا سیاست دولت جورج بوش را «تلاش بی نتیجه برای حکومت برجهان» خوانده بود.

مقاله کویان که قبلا یک دهه وزیر امور خارجه چین بود در آستانه سالگرد آغاز نخستین جنگ تریاک، در روزنامه انگلیسی زبان «چاینا دیلی» در پکن انتشار یافته بود. نخستین جنگ تریاک در سال ۱۸۳۹ میان انگلستان و چین آغاز شده بود. انگلیسی ها مدتها بود که تریاک محصول هند را که زیر نظر خودشان تولید می شد به چین صادر می کردند و چینیان بامصرف این تریاک معتاد می شدند. چینیان ساکن بنادر محل تخلیه کشتی های انگلیسی که متوجه خطر خانمان برانداز اعتیاد به تریاک و توطئه انگلیسی ها شده بودند بپاخاستند و صندوقهای تریاک را به دریا ریختند که بهانه جنگ قرار گرفت . این جنگ که دو سال طول کشید به پیروزی انگلیسی ها به دلیل داشتن اسلحه برتر انجامید و سبب شد که امتیازات ارضی و نفوذی متعدد در چین به دست آورند.

کویان ۷۶ ساله در مقاله طولانی اش نوشته بود که آمریکا در اجرای «دکترین بوش» که احتمالا دیگران در دهانش گذارده اند، کشور عراق را اشغال نظامی کرد و با این عمل اتحاد دولتها برضد تروریسم عملا فروپاشید و به سایر همکاری های بین المللی آسیب رسید. این دکترین که عنوانش را حملات نظامی پیشگیرانه گذارده اند همچنین درگیری های مذهبی و نژادی را شدت و گسترش داده است.

این عضو برجسته حزب کمونیست چین در این مقاله معنی دار که در آستانه انجام انتخابات ریاست جمهوری آمریکا (دوم نوامبر ۲۰۰۴) که پرزیدنت جورج بوش یکی از دو نامزد اصلی آن است انتشار یافته از حضور نظامی آمریکا در آسیای میانه و نیز آسیای جنوبی (افغانستان و پاکستان) ابراز عدم رضایت شدید کرده بود.

وی در مقاله اش از جورج بوش به عنوان یک Arrogant (قلدر ـ خودخواه) نام برده که می کوشد اراده آمریکا را به سایر ملل دیکته کند. کویان از مقاله خود نتیجه گرفته بود که ادامه این طرز فکر به آغاز یک و یا چند دسته بندی دیگر خواهد انجامید.

دولت آمریکا روز بعد نسبت به مفاد مقاله «کویان » واکنش شدید نشان داد و اعلام داشت که انتظار نداشت در آستانه انتخابات آمریکا، یکی از معاریف چین در یک روزنامه دولتی این کشور شخص رئیس جمهور آمریکا و سیاست های وی را این چنین مورد انتقاد قرار دهد زیرا که سیاست چین از دیرزمان بر این پایه بود که در آستانه انتخابات آمریکا، مداخله نکند و یک نامزد انتخاباتی را این چنین نکوبد. این اقدام مغایر روش سنتی چین بود و دولت آمریکا درباره آن تحقیق خواهد کرد که چرا؟. دولت چین باید آمریکا را در این زمینه روشن سازد.

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز گفت که درباره مطالب «کویان» با دولت چین تماس گرفته خواهد شد تا روشن شود که مقصود از نوشتن این مقاله چه بوده است. کویان یک چهره برجسته در چین است و نمی توان مقاله او را نظر شخصی تلقی کرد.