دوشنبه, ۱۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 6 May, 2024
مجله ویستا

همه می گویند دوستت دارم


همه می گویند دوستت دارم

ادوارد نورتون در ۱۹۶۹ در ایالت کلمبیای امریکا به دنیا آمد و زمانی که تنها پنج سال داشت, پرستارش که بازیگر تئاتر بود او را برای بازی در نمایش سیندرلا روی صحنه برد نورتون بعد از فارغ التحصیل شدن در رشته های نجوم و تاریخ و زبان ژاپنی از دانشگاه ییل Yale , نمایش های مختلفی را در برادوی بازی کرد

ادوارد نورتون در ۱۹۶۹ در ایالت کلمبیای امریکا به دنیا آمد و زمانی که تنها پنج سال داشت، پرستارش که بازیگر تئاتر بود او را برای بازی در نمایش سیندرلا روی صحنه برد. نورتون بعد از فارغ‌التحصیل شدن در رشته‌های نجوم و تاریخ و زبان ژاپنی از دانشگاه ییل (Yale)، نمایش‌های مختلفی را در برادوی بازی کرد. او در اولین نقش سینمایی‌اش در سال ۱۹۹۶ در کنار «ریچارد گیر» در فیلم ترس اولیه ظاهر شد و بعد نقش‌های درک وینیارد و تایلر داردن در فیلمهای «تاریخ مجهول آمریکا» ساخته تونی کی و باشگاه مشت زنی ساخته دیوید فینچر او را به اوج شهرت و بلوغ رساند.

وقتی به شمایل ادوارد نورتون نگاه می‌کنیم تصور اینکه او در چند تریلر اکشن بازی کرده کمی دشوار است. او جثه‌ای کوچک و لاغر اندام دارد و بدنش به ظاهر شکننده به نظر می‌رسد اما اینگونه نیست. ادوارد نورتون از آن دسته بازیگرانی است که بازی در نقش‌های گوناگون را به علاوه حضور در ژانرهای مختلف تجربه کرده است و حضور در ژانرهای گوناگون در کارنامه کمتر بازیگری به صورت آشکار یافت می‌شود. اگر «باشگاه مشت زنی» را تریلری اکشن و البته روانشناسانه بدانیم، «تاریخ مجهول آمریکا» یک درام و در سوی دیگر «همه می‌گویند دوستت دارم» (everyone says I love you) یک کمدی موزیکال است. وقتی با این آثار به دیدن بازی نورتون می‌نشینم اولین چیزی که در مورد او در ذهنم شکل می‌بندد همان گفته‌ایست که رضا کیانیان درباره بازیگران اکتورز استودیو گفته است :«بازیگرانی که آمادگی حضور در هر نقشی را دارند».

باشگاه مشت زنی یکی از بهترین بازیها و شاید بهترین بازی ادوارد نورتون باشد. نورتون در نقش تایلر داردن که در طلب آرامش روحی در زندگی و یک شب خواب راحت است؛ دست به خود ویرانگری می‌زند و انجمنی زیرزمینی تشکیل می‌دهد. شاید همان کاری که داردن با خود می‌کند (یعنی خود ویرانگری) همان چیزی است که نورتون با درونگراییش انجام می دهد. نورتون برای بازی در نقشی که قرار است به زد و خورد و مشت زنی بپردازد با هیکلی ورزیده و اندامی متناسب در نقش ظاهر نمی‌شود. او همان اندام لاغر و نحیف خود را اندام فیزیکی شخصیت داردن قرار می‌دهد اما تغییری اساسی در درون خود به وجود می‌آورد؛ او داردن را در خود غرق می‌کند و از قالب ادوارد نورتون بیرون می‌آید و از لحاظ درونی با نقش درگیر می‌شود، نه به لحاظ فیزیکی و ظاهری. این نوع برخورد او با نقش (درونگرایی) سبب می‌شود که وی در راستای هدف فیلمش حرکت کند یعنی تفکیک خودآگاه و ناخودآگاه انسان. او نقش را در ناخودآگاه خود می‌سازد و روحیات نقش او را به صورت ناخودآگاه راهنمایی می‌کنند. در صحنه‌ای از فیلم تایلر به سراغ مدیرش می‌رود، مدیری که همیشه قصد انتقام از او را دارد. او که نمی‌تواند خشونت مدیر را بر علیه خودش برانگیزد و با او درگیر شود خودش شروع به زدن خودش می‌کند. یقه خودش را می‌گیرد و با مشت به صورت خود می‌زند چند دفعه به سمت مدیرش بر میگردد و انرژی درونی خود را به صورت انفجاری خالی می‌کند.

نورتون در بازیگری به دو عامل فیزیکی خود فوق‌العاده متکی است. اولی میمیک و دومی دستان وی است. در بازی با میمیک، نورتون تکنیکهای گوناگونی را اجرا می‌کند و خیلی خوب با جزء جزء صورتش احساس درونی شخصیت را نمایش می‌دهد. مقایسه کنید صحنه‌هایی که او با ناخودآگاهش (با بازی براد پیت) مواجه می‌شود با صحنه‌هایی که او در آغوش باب (با بازی میت لاوف) گریه می‌کند. در صحنه‌های اول (برخورد با براد پیت)، چشمان درشت کرده و متعجب وی با صورت سرد و در هم ریخته نورتون برخورد تلخ او با واقعیت را نشان می‌دهد و در صحنه‌های دوم (برخورد با لاوف) با میمیکی کمیک و خنده‌آور مواجه هستیم که نشان از بی آلایشی و ساده لوحی دوران گذشته شخصیت داردن است.

در بازی با دست ما شاهد حرکت آشکار فیزیکی هستیم که اغلب فکر می‌کنند با وجود این حرکات می‌توان ادوارد نورتون را بازیگری برون‌گرا و فیزیکی نامید زیرا بازی با دست ارتباطی مستقیم با فیزیک نقش دارد اما در واقع اینگونه نیست و بازیگران بزرگ درونگرا چون دنیرو هم از حرکات دست غلو شده و تکراری که تبدیل به تکنیک شده بهره می‌برند، زیرا حرکت دست حرکتی طبیعی برای هر شخصیت است.

در فیلم کمدی - موزیکال وودی آلن «همه می‌گویند دوستت دارم» که نورتون نقش کوتاهی در آن ایفا می‌کند شاهد یکی از بهترین و تاثیرگذارترین حرکات دست از سوی نورتون هستیم. نورتون در نقش هولدون اسپنس برای خرید حلقه طلا به جواهر فروشی معروفی می‌رود تا برای نامزدش هدیه‌ای بگیرد او که مشغول امتحان کردن حلقه‌ها در انگشت کوچک خود است با شنیدن قیمت بالای حلقه جا می‌خورد و با کوبیدن دستش به روی میز و با این سمت و آن سمت کردن انگشتش قصد دارد تا هرچه سریعتر آن را در بیاورد. نورتون در حرکت اول دست خود را بر روی میز می‌کوبد و لحظه‌ای کمیک را ایجاد می‌کند و بعد چندین بار دست خود را شل و سفت می‌کند و بالاخره انگشتر را در می‌آورد. در باشگاه مشت زنی هم چنین حرکت کمیکی وجود دارد. در صحنه‌ای که درباره بازی با میمیک او مثال آورده شد (همان صحنه‌ای که باب او را در آغوش گرفته) داردن که در حال له شدن در بین عضلات بزرگ باب است دستش را بر روی شانه باب می‌گذارد و چندین بار آن را روی کمر باب می‌کوبد و با این حرکت هم حس همدردی با باب را نشان می دهد و هم احساس کمیک خفگی داردن را.

ادوارد نورتون با تمام ویژگی‌های منحصر به فردش تابحال موفق نشده است تا مهمترین جایزه بازیگری آمریکا یعنی اسکار را ازآن خود کند. اما دو بار کاندید شدن او برای این جایزه ارزشمند دلیلی بر این مدعاست که نورتون جزو بهترین بازیگران دوران خود است.

سید سعید هاشم زاده