خودکشی های آهسته اما پیوسته

نگاهی به کنش ها و واکنش های خودویرانگرانه

در سال‌های اخیر هر از گاهی، به بهانه و سببی در مورد خودکشی در نوجوانان و جوانان، نوشتاری درباره پدیده خودکشی در روزنامه‌ها و دیگر نشریات منتشر شده؛ اما کمتر آن چنانکه باید و شاید به فرآیندهای شبه‌خودکشی گذرا و دیرپا پرداخته شده است. شوربختانه، چندی است این‌گونه کردارهای خودویرانگرانه که برابر با نابودی پیکر و روانی آهسته اما پیوسته است، پیش چشم و گوش و ذهن‌مان می‌نشینند؛ کنش‌ها و واکنش‌هایی که چنانچه بهنگام پیشگیری یا درمان نشوند، بی‌گمان فرجام‌های تلخ و تیره‌ای در پی خواهند داشت. از آنجا که امکان پرداختن به همه ریشه‌ها و سرچشمه‌های این‌گونه کنش‌ها و واکنش‌های خودویرانگرانه، در کنار نام بردن از همه آنها در یک نوشتار کوتاه نیست، در این نوشتار تنها به بیان گزیده‌وار این‌گونه کردارها بسنده می‌کنم و پرداختن به ریشه‌ها و سرچشمه‌های روانکاوانه (سایکودینامیک) و رفتاری‌-شناختی آنها را به هنگامی دیگر واگذار می‌کنم.

۱) مصرف وسواسی و وابستگی اجباری به دخانیات (کشیدن سیگار، قلیان، پیپ و...)

۲) مصرف وسواسی و وابستگی اجباری به مواد مخدر، محرک و الکل

۳) پرخوری و کم‌خوری (رژیم)‌های گزافه‌آمیز و بیمارگونه

۴) تماشای وسواسی و وابستگی اجباری به هرزه‌نگاری‌های مجازی (اینترنتی) و ماهواره‌ای که آدمی را دچار و گرفتار انحرافات می‌سازد.

۵) قماربازی‌های وسواسی‌-اجباری بیمارگونه با برد و باخت‌های خانمان‌سوز

۶) سرمایه‌گذاری‌های ناخردمندانه و تکانشی ورشکستگی‌آفرین

۷) ولخرجی‌های تکانشی حساب‌نشده و بیمارگونه (از جمله اس‌ام‌اس بازی‌های مداوم و پشت سر هم)

۸) خریدهای وسواسی‌- اجباری مهارنشدنی و دگرگون و به روز ساختن پیگیرانه و بی‌ملاحظه مدل خودرو، تلفن همراه، یارانه شخصی و...

۹) پرداختن وسواسی‌-اجباری به بازی‌های رایانه‌ای و وب‌گردی و وابستگی روانی به آنها

۱۰) مجموعه‌داری‌ها و دلبستگی‌های وسواسی

۱۱) اجباری بیمارگونه و خانمان‌برانداز که فرد را از توجه به همسر و خانواده بازمی‌دارد

۱۲) پرخاشگری‌ها و ستیزه‌های خیابانی تکانشی اما تکراری

۱۳) ورزش کردن‌های گزافه‌آمیز بیمارگونه به‌ویژه سود جستن درازمدت از داروهای هورمونی و مکمل‌های افزایش و کاهش‌دهنده توده‌پیکر

۱۴) قانون‌گریزی‌ها و قانون‌ستیزی‌های عادتی یا تکانشی هیجان‌آفرین (همانند رانندگی‌های پرشتاب و ویراژ دادن‌ها، دزدی‌ها، گنج‌یابی‌های هیجان‌مدارانه و آتش‌افروزی‌های بیمارگونه)

۱۵) در پیش گرفتن نادوراندیشانه و تکانشی پیشه‌های گوناگون دور از هم یا ادامه تحصیل‌های مکرر وسواسی‌-اجباری بدون پشتوانه مالی و حرفه‌ای که به بیهوده از دست رفتن گوهر عمر و سرمایه‌های مادی آدمی می‌انجامد

۱۶) بستن و پاره‌کردن پیمان زناشویی (ازدواج و طلاق)‌های بی‌درنگ، نابخردانه و شتاب‌زده

۱۷) برپایی تکانشی رابطه‌های فرازناشویی بیمارگونه

۱۸) برگزیدن و در پیش گرفتن پیاپی رویکردهای واژگون (متضاد و متناقض)

۱۹) خودآزاری‌های کهنه و پیگیرانه گوناگون (خودزنی، خودارضایی، مو کندن، ناخن جویدن، مالیدن یا خراشیدن پیکر و...)

۲۰) تماشای وسواسی و وابستگی اجباری به فیلم‌های هراسناک و سینمای وحشت

۲۱) تماشای وسواسی و وابستگی اجباری به فیلم‌های کتک‌کاری و مبارزه‌جویی پر ضرب و شتم

۲۲) همسرآزاری و کودک‌آزاری‌های تکانشی و عادتی

۲۳) سود جستن خودسرانه از داروهای مسکن و آرام‌بخش بدون نظارت پزشک

۲۴) هنجارگریزی‌ها و لا‌ابالی‌گری‌های جنسی‌ تکانشی یا وسواسی نسنجیده و خطرناک که می‌تواند فرد را در معرض ابتلا به عفونت‌های آمیزشی، هپاتیت B و C و ایدز قرار دهد.

این‌گونه اختلالات روانی و رفتاری که سرشت‌شان آمیزه‌ای از اختلالات وسواسی‌- اجباری و کنترل تکانه است، بسیار دور از ذهن است که بدون سود جستن از درمان‌های دارویی و رفتاردرمانی‌های شناختی که زیر نظر و از سوی گروه روانپزشک و روان‌درمانگر انجام می‌شوند، کنار گذاشته شوند و دگرباره پدیدار نشوند. از این رو هرگونه خوددرمانی، به‌ویژه با آرام‌بخش‌ها و مخدرها (همانند ترامادول) می‌تواند افزون بر دردها و دشواری‌های هر یک از این کنش‌ها و واکنش‌های خودویرانگرانه، فرد را دچار و گرفتار وابستگی (اعتیاد)‌های پیکری و روانی این داروها و فرجام‌های ناگوار آن سازد.

روانپزشک و روان‌درمانگر مشکلات جنسی