نقش ورزش در پیشگیری از سرطان

سال‌هاست که بشر تاثیر خوب ورزش بر جلوگیری از افزایش وزن، زیادی چربی خون، بیماری دیابت و بیماری فشارخون را به اثبات رسانده است. با این وجود هر روز مقالات متعددی درباره اثرات …

سال‌هاست که بشر تاثیر خوب ورزش بر جلوگیری از افزایش وزن، زیادی چربی خون، بیماری دیابت و بیماری فشارخون را به اثبات رسانده است. با این وجود هر روز مقالات متعددی درباره اثرات مفید فعالیت بدنی منتشر می‌شود. در این نوشتار ۳ موضوع خاص در مورد فواید ورزش که در بررسی‌های سال‌های اخیر اثبات شده است، مورد بحث قرار می‌گیرد.

موضوع اول در مورد تاثیر ورزش‌های غیرهوازی روی پیشگیری از دیابت، ازدیاد وزن و نیز کنترل دیابت است. برای کسانی که به دلیل آرتروز یا مشکلات مشابه توان انجام ورزش‌های هوازی مثل دویدن، پیاده‌روی یا دوچرخه سواری را ندارند، انجام ورزش‌های غیرهوازی و مقاومتی مثل کار با وزنه یا فنر یا رینگ در منزل نیز قابل انجام است اگر به صورت مرتب و روزانه به مدت حداقل ۳۰ تا ۶۰ دقیقه انجام شود، تاثیرات مثبتی در حد ورزش‌های هوازی روی کنترل وزن بدن و تنظیم قندخون دارد. البته ورزش‌های هوازی به دلیل ایجاد شادابی و بالا بردن روحیه، علاوه بر فواید فوق، تاثیرات مثبت بیشتری دارند.

موضوع دوم تاثیر مثبت ورزش بر پیشگیری از ابتلا به سرطان است. در بررسی‌های بزرگی که در مورد ابتلا به سرطان‌های روده‌بزرگ و پستان انجام شده، مردان و زنانی که روزانه ۳۰ تا۶۰ دقیقه فعالیت ورزشی داشتند به نسبت کسانی که زندگی ساکن داشته و ورزش نمی‌کردند ۴۰ درصد کمتر به این دو سرطان مبتلا شده‌اند. در مورد سرطان ریه نیز چنین نتایجی دیده شده است، ولی از آنجا که اصولا ورزش کردن و سیگار نکشیدن ۲ موضوع غیرقابل جدا شدن بوده است، نتیجه‌گیری در مورد این سرطان که ارتباط تنگاتنگی با سیگار دارد ممکن نشده است. علاوه بر این، ورزش در کسانی که دچار سرطان شده و تحت معالجه هستند نیز در بهبودی و زیاد شدن عمر تاثیر خوبی داشته است.

موضوع سوم تاثیر مثبت ورزش در پیشگیری از ابتلا به زوال عقل یا دمانس است. این بیماری که نشانه‌های آن از دست رفتن حافظه و تغییر خلق است، در حال حاضر به خاطر زیاد شدن سن جامعه درصد قابل توجهی از افراد جامعه را مبتلا ساخته است. تاثیر مثبت ورزش در افراد مسن در مطالعات متعدد در جلوگیری از ابتلا به این بیماری به اثبات رسیده است. در مطالعه جالبی که در سوئد انجام شد، کسانی که در سنین جوانی و میانسالی مرتب ورزش می‌کردند، سال‌ها بعد و در سن پیری نسبت به افراد ساکن خیلی کمتر به زوال عقل مبتلا شدند. جالب این که تاثیر ورزش در پیشگیری از زوال عقل در افراد دچار اضافه وزن خیلی قوی‌تر و واضح‌تر بوده است.

نکته مهم در تمام این موارد این که ورزش باید روزانه یا حداقل در اکثر روزها انجام شود و در تمام سال‌های زندگی ادامه یابد تا چنین تاثیرات مفیدی را بر جا بگذارد.

دکتر رضا کریمی

متخصص بیماری‌های داخلی