موج نو فرانسوی

بازتاب دریافت اسکار یک فیلم صامت

موفقیت اسکاری فیلم سیاه و سفید و صامت «هنرمند» باعث جنب و جوش تازه‌‌ای در صنعت سینمای فرانسه و هنرمندان آن شده است.

رسانه‌های جمعی این کشور اروپایی می‌نویسند دریافت جوایز اصلی اسکار همچون بهترین فیلم و کارگردانی برای این محصول فرانسوی، باعث توجه بیشتر محافل سینمایی بین‌المللی به سینما و هنرمندان فرانسوی شده است.

در همین رابطه است که صحبت از تولید محصولات مشترک بین‌المللی می‌شود و تهیه‌کنندگان خارجی از آمادگی خود برای سرمایه‌گذاری روی فیلم‌های فرانسوی حرف می‌زنند.

در حقیقت جوایزی که «هنرمند» در چند ماه اخیر درو کرد، باعث شکوفایی هنری و رونق فیلمسازی در فرانسه شده است.

این شکوفایی و موفقیت فقط شامل حال کارگردان و دیگر عوامل اصلی فیلم «هنرمند» نمی‌شود و کلیت صنعت سینمای فرانسه و هنرمندان آن را در برمی‌گیرد.

منتقدان سینمایی می‌گویند حالا که جهان به تحسین سینمای فرانسه پرداخته، وقت آن رسیده که دولت مرکزی هم توجه بیشتری به محصولات داخلی نشان دهد و کمک مالی خود را در قالب سوبسید، بیشتر از گذشته در اختیار هنرمندان بومی قرار دهد.

تحلیل‌گران سینمایی عقیده‌ دارند شکوفایی دوباره صنعت سینمای فرانسه و گرایش آن برای تولید محصولات مشترک بین‌المللی، به دورانی قبل از موفقیت‌های جهانی هنرمند برمی‌گردد.

به گفته آنها، شرکت‌های بزرگ فیلمسازی فرانسه که گویا وزش نسیم تازه و از راه رسیدن موقعیت‌های جدید را حس و شاید پیش‌بینی ـ می‌کردند، از مدتی قبل تکاپوی خود برای حرکات و اقدامات تازه را شروع کرده بودند.

در بین این شرکت‌ها می‌توان نام‌هایی مثل پاته، یوروپا کروپ (متعلق به لوک بسون)‌، وایلد بایخ و استودیو کانال را دید.

تمام این شرکت‌های فرانسوی زبان به این سمت حرکت کرده‌اند که فیلم‌های انگلیسی زبان را تهیه و تولید کنند اما کار به اینجا ختم نمی‌شود.

هدف آنها تولید فیلم‌های انگلیسی زبانی است که از نظر هزینه ساخت و تولید سینمایی، کارهایی پرخرج‌تر، بزرگ‌تر و تماشایی‌تر باشد.

مسوول یکی از این شرکت‌ها می‌گوید: «برعکس تعدادی از فیلم‌های فرانسوی زبان ما که حال و هوایی روشنفکرانه دارد و با تماشاگران خاص ارتباط برقرار می‌کند، محصولات جدید انگلیسی زبان ما قصه‌های مردم‌پسند خواهد داشت که تماشاگران سینما دوست دارند روی پرده سینما تماشا کنند.»

در فرانسه این تحلیل وجود دارد که فیلم صامت «هنرمند» را نمی‌توان دقیقا یک فیلم انگلیسی‌زبان خطاب کرد، اما این فیلم توانست رضایت عموم تماشاگران را جلب کند.

حالا هنرمندان فرانسوی می‌گویند برای توزیع فیلم‌های خود مجبور نیستند حتما قرارداد همکاری با توزیع‌کنندگان آمریکایی ببندند.

فیلم‌هایی که شرکت‌های فعال فیلمسازی فرانسوی با هزینه متوسط تولید ۲۵ میلیون دلار تهیه می‌کنند، می‌تواند توسط خود فرانسوی‌ها بازاریابی بین‌المللی کرده و به فروش برسد.

در عین حال، تهیه و توزیع‌کنندگان فرانسوی بر این باور هستند که حالا دیگر گیشه نمایش سینماهای آمریکای شمالی، حرف اول و آخر را در ارتباط با موفقیت یا عدم موفقیت مالی یک فیلم نمی‌زند و فقط بخشی از فروش محصولات فرانسوی و اروپایی را تامین می‌کند.

به گفته کارکاسونه: «حالا ما با اطمینان خاطر حتی می‌توانیم بر روی فیلم‌های مستقل و غیرمتعارف آمریکایی که با هزینه‌های متوسط ساخته می‌‌شود، سرمایه‌گذاری کنیم.»

وینسنت ماراوال از مدیران شرکت وایلد نانچ که حامی مالی «هنرمند» بود نیز با همکار خود موافق است و به این نکته اشاره می‌کند که فیلم جدید جیمزگری و «ارتباطات خونی» گیلیوم کانه را نیز با همین هدف جلوی دوربین خواهد برد.

این در حالی است که استودیو کانال سال قبل بر روی فیلم تحسین شده انگلیسی زبان «مشاور، خیاط، سرباز، جاسوس» سرمایه‌گذاری کرد و سود معنوی و مالی به این سرمایه‌گذاری را هم دریافت کرد.

این شرکت حالا حامی مالی فیلم جدید برادران کوئن «درون للوید دیویس» است و فیلم جدید سوزان بیر فیلمساز مطرح دانمارکی به نام «سرنا» هم با کمک مالی این شرکت ساخته می‌شود. در این فیلم انگلیسی‌زبان جنیفر لاورنس و برادلی کوپر بازی دارند.

استودیو کانال که به صورت همزمان بر روی هر دو نوع محصولات سینمایی و تلویزیونی سرمایه‌گذاری می‌کند، همچنان در مسیر تولید فیلم‌هایی گام برمی‌دارد که بتواند با تعداد بیشتری از تماشاگران ارتباط برقرار کند و به قول معروف عامه‌پسند باشد.

این شرکت در مسیر خود با تعدادی از شرکت‌های مستقل و غیرمتعارف سینمایی دیگر همراه شده و امیدوار است این همکاری مشترک باعث تولید فیلم‌هایی باارزش‌های بالای هنری شود که به بحث درباره سوژه‌ها و موضوعات مهم اجتماعی و سیاسی می‌پردازد.

این فیلم‌ها در عین حال باید قصه‌هایی ساده و جذاب داشته باشند که با ذائقه تماشاگران داخلی و بین‌المللی همخوانی داشته و بتوانند موفقیت‌های خوبی در جدول گیشه نمایش سینماها کسب کنند.

حالا هدف فقط خشنود کردن منتقدان سختگیر سینمایی و دریافت نقدهای مثبت و تحسین‌برانگیز نیست.

تهیه‌کننده‌ها به دنبال کارگردانان

سعید بن سعید، تهیه‌کننده عرب‌تبار فرانسوی که در شهر پاریس کار و فعالیت می‌کند، هم‌اکنون با همکاری برایان دپالما مشغول تولید فیلم جدید این فیلمساز است.

پائولو برانکو سراغ دیوید گراننبرگ کانادایی‌تبار رفته و در تولید کار تازه او به نام کاسموپلیس با وی همکاری می‌کند.

میشل گوندری هم فیلم درام نوجوانانه و شرح‌حال‌گونه ما و من خود را با کمک مالی ژرژ برمان می‌سازد. این فیلم انگلیسی‌زبان در منطقه برونکس شهر نیویورک فیلمبرداری می‌شود.

این فیلم‌ها مشت نمونه خروار هستند و مثال‌هایی از تولیدات تهیه‌کنندگان فرانسوی است که دنبال یک سری اهداف بین‌المللی می‌باشند.

اگر هنرمند سمبل نوع حرکت و کار هنرمندان فرانسوی بود، حالا ثابت می‌شود که استعداد و توانایی این هنرمندان را نباید دست‌کم گرفت.

تهیه‌کنندگان فرانسوی اکنون به دنبال کشف استعدادهای آمریکایی هستند و در همان حال، در فکر افزایش میزان سرمایه‌گذاری خود، روی تولیدات اروپایی هستند.

به این ترتیب آیا صرف بودجه‌های متوسط برای ساخت فیلم‌هایی با کیفیت بالای هنری و قصه‌های جذاب، می‌تواند در بازار بین‌المللی جواب مثبت بدهد؟

نیکلاس دووال آرا سوسکی از شرکت فیلمسازی فاواد فیلمز می‌گوید: ما می‌توانیم این کار را انجام دهیم. از یک سو ما در تلاش برای تولید نوع متفاوتی از فیلم هستیم و از سوی دیگر، تماشاگران هم نشان داده‌اند که خواهان نوع دیگری از محصولات سینمایی هستند.

این یک رابطه دوطرفه است و من فکر می‌کنم هر دو طرف منتظر اقدامات و گام‌های مثبت طرف مقابل هستند. نام این شرکت اواخر سال گذشته میلادی با فیلم غیرقابل لمس‌ها در سطح وسیعی مطرح شد.

این کمدی اجتماعی که به دنبال استقبال بالای تماشاگران تبدیل به یکی از پرفروش‌ترین محصولات سال ۲۰۱۱ سینمای فرانسه شد، مضمونی ضد تبعیض نژادی دارد.

در فرانسه که گه‌گاه مخالفت‌هایی با حضور اقلیت‌های قومی و مذهبی در این کشور می‌شود، غیرقابل لمس‌ها قصه یک مرد ثروتمند میانسال را تعریف می‌کند که از رنگین‌پوستان مهاجر متنفر است.

اما زمانی که این مرد بر اثر یک تصادف سخت زمین‌گیر می‌شود، یک مرد پرستار رنگین‌پوست مامور نگهداری و مراقبت از او می‌شود.

رابطه توام با تنفر این دو، بتدریج به یک دوستی تبدیل می‌شود و مرد ثروتمند دیدگاه‌های نژادپرستانه و غلط خود را نسبت به اقلیت‌های مهاجر در فرانسه عوض می‌کند.

تولید نسخه‌های انگلیسی فیلم‌ها

اینک شرکت فاداد فیلم به دنبال تولید نسخه انگلیسی زبان و دوباره‌سازی شده این فیلم با همکاری هنرمندان آمریکایی است.

فیلم دیگر این شرکت «سنگ‌های الماس» هم به زبان انگلیسی جلوی دوربین می‌رود و پاسکال چائو میل سازنده فیلم فرانسوی زبان و پرفروش «دل‌شکن ها»، با کارگردانی این فیلم اولین کار انگلیسی زبان خود را می‌سازد. این در حالی است که بحث تولید نسخه انگلیسی زبان «دل‌شکن‌ها» هم مطرح است.

یان زنو، یکی از مدیران فاداد فیلم می‌گوید: مورد هنرمند برای همه ما به صورت یک ارجاع خوب در باب تولید سرمایه‌گذاری بر روی پروژه‌های غیرمعمول و خاص درآمده است.

زنو به این نکته اشاره می‌کند که امسال ۱۳ تا از آدم‌ها و فیلم‌هایی که توانستند جایزه اسکار بگیرند، حمایت‌های مالی فرانسوی‌ها را پشت سر خود داشتند.

کل صحنه‌های «نیمه شبی در پاریس» وودی آلن و بخش‌هایی از «هوگو»ی مارتین اسکورسیزی در فرانسه فیلمبرداری شدند.

با معافیت‌های مالی جدیدی که دولت فرانسه برای محصولات بین‌المللی ایجاد کرده، پیش‌بینی می‌شود در سال جاری میلادی تعداد بیشتری از فیلم‌های خارجی از لوکیشن‌های متنوع و متعدد فرانسه استفاده کنند.

شرکت فیلم‌سازی پاته که دومین شرکت قدیمی فیلمسازی فرانسه است، در تولید «بانوی آهنین» (که سومین اسکار بازیگری مریل استریپ را برایش به ارمغان آورد) مشارکت داشت.

هنرمند هم با آن که در شهر لس‌آنجلس با همکاری عوامل تولید آمریکایی ساخته شد، حمایت پاته را داشت. این فیلم در عین حال، فضای سیاسی فرانسه را هم دستخوش تغییر قرار داده است.

همچنین جشنواره بین‌المللی فیلم کن (بزرگ‌ترین رویداد سینمایی بین‌المللی) هم تحت تاثیر موفقیت این فیلم قرار خواهد گرفت و ماه مه آینده، شروع تازه‌ای را تجربه خواهد کرد.

سه فیلم نامزد شده، امسال اسکار (نیمه شبی در پاریس، هنرمند و درخت زندگی) سال قبل در این جشنواره نمایش داده شدند.

فیلم وودی آلن جشنواره را افتتاح کرد و فیلم ترنس مالیک نخل طلای جشنواره را به عنوان بهترین اثر گرفت.

تری فرمکس از مدیران جشنواره کن می‌گوید: تهیه و توزیع‌کنندگان سینمایی با حضور در کن فیلم‌های خود را فقط برای فصل جوایزاسکاری آماده و انتخاب نمی‌کنند. آنها استراتژی خود را در جشنواره تعیین می‌کنند.

کن موقعیت ممتاز خود را دارد و موفقیت اسکار «هنرمند» این موقعیت را محکم‌تر خواهد کرد. اگر واقعیت امر را بخواهید رقابت‌های اسکاری از جشنواره فیلم کن شروع می‌شود.

این جشنواره این روزها سکوی پرتاب فیلم‌های باکیفیتی است که می‌خواهند وارد رقابت‌های ماه‌های بعد شوند.

ما هیچ وقت منتظر از راه رسیدن فیلمی نمی‌شویم، ولی اطمینان داریم که تهیه و توزیع‌کنندگان فیلم‌های مطرح و سطح بالای خود را به برنامه‌های جشنواره کن می‌رسانند.

منبع: ورایتی

مترجم: رضا عظیمی