روش های خودکشی

روش های خودکشی در مقاله زیر به آمارهای خودکشی در ایران و علل اشاره شده است همچنین از منظر قرآن و آیات و روایات به این موضوع پرداخته شده است

آمار خودکشی

آمارهایی که در خصوص خودکشی مطرح می شوند تنها آمار مراجعه کنندگان به مراکز درمانی پزشکی قانونی، اورژانس اجتماعی، ناجا و ... هستند اما به علت آنکه این آمارها تجمیع نمی شوند و هر نهاد آمار خاص خود را منتشر می کند و نظام ثبتی دقیقی در این حوزه نداریم، آمار مشخصی را در خصوص میزان خودکشی در کشور نمی توان ارائه داد.

به طور کلی نرخ خودکشی در ایران نسبت به میانگین جهانی کمتر است؛ به طوریکه بر اساس آمار سال 2012 در ایران در مقابل هر 100 هزار نفر، 5 تا 5.2 نفر نرخ خودکشی می کنند، این در حالیست که این نرخ جهانی 11 تا 12 نفر است.

در استان های ایلام، کرمانشاه، لرستان، خوزستان آمار خودکشی نگران کننده تر از سایر نقاط کشور است.

به طور کلی عمده خودکشی ها در کشور بیشتر جنبه «تهدیدی» داشته به همین دلیل استفاده از قرص و دارو و موادی از این قبیل رایج ترین روش خودکشی در کشور است. در حالیکه روش های خشن تری همچون حلق آویز کردن کمتر در ایران مورد استفاده قرار می گیرند.

میانگین سنی خودکشی

در برخی از کشورهای دنیا اقدام به خودکشی و همچنین خودکشی دربزرگسالان بیش از سایر افراد صورت می گیرد. این در حالیست که در ایران میانگین سنی افرادی که اقدام به خودکشی و یا خودکشی کامل می کنند کمتر از 30 سال است. این در حالیست که نمی توان مدعی شد که زنان بیشتر از مردان اقدام به خودکشی می کنند اما به طور کلی خودکشی در جامعه شهری بیش از جامعه روستایی است.

گاهی به اشتباه رتبه ایران در زمینه خودکشی در مقایسه با سایر کشورهای جهان در رتبه های بالا قملداد می شود؛تاجاییکه برخی مدعی می شوند که ایران در رتبه دوم خودکشی در میان کشورهای جهان قرار دارد.ایران در میان سایر کشورهای جهان در زمینه خودکشی رتبه 108 را به خود اختصاص داده است.

رایج ترین روش خودکشی در ایران که منجر به خودکشی کامل و مرگ فرد می شود «حلق آویز کردن» است و پس از آن استفاده از سموم همچون قرص برنج و ... در رتبه دوم قرار می گیرند؛ این در حالیست که رایج ترین روش اقدام به خودکشی که معمولا منجر به فوت افراد نمی شود نیز «مصرف قرص و دارو» است.

خودکشی در اسلام

خودکشی در فرهنگ اسلامی به معنای عقب نشینی از نیل به غایت کمال و سقوط به وادی حسرت و ناکامی است.

بدین جهت این عمل از نظر اسلام حرام و محکوم است. چنانکه در قرآن کریم می فرماید: «وَلا تَقْتُلُوا أَنْفُسَکُمْ إنَّ اللّه َ کانَ بِکُمْ رَحیما، وَمَنْ یَفْعَلْ ذلک عُدْوانا وَظُلْما فَسَوْفَ نُصْلیهِ نارا»؛ «و خودکشی نکنید! خداوند نسبت به شما مهربان است. و هر کس این عمل را از روی تجاوز و ستم انجام دهد، به زودی او را در آتشی وارد خواهیم کرد.»

کلمه «لاتَقْتُلُوا» صیغه نهی است و دلالت بر وجوب ترک عمل دارد.

روایات متعددی نیز درباره مذمت خودکشی وارد شده است. در این روایات، صاحبان این عمل اهل جهنم قلمداد شده و بهشت برای آنها حرام شمرده شده است. در ذیل به چند نمونه از روایات اشاره می کنیم:

1. أبی ولاّد می گوید: از امام صادق علیه السلام شنیدم که فرمود: «مَنْ قَتَلَ نَفْسَهُ مُتَعَمِّدا فَهُوَ فی نارِ جَهَنَّمَ خالِدا فیها؛ هر کس عمدا خودکشی بکند، همیشه در آتش دوزخ خواهد بود.»

2. رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «مَنْ قَتَلَ نَفْسَهُ بِشَی ءٍ مِنَ الدُّنیا عُذِّبَ بِهِ یَوْمَ الْقِیامهِٔ؛ کسی که بوسیله چیزی از دنیا خودکشی کند، در روز قیامت بوسیله همان چیز عذاب خواهد شد.»

و در روایت دیگر می فرماید: «الذی یَخْنُقُ نَفْسَهُ یَخْنُقُها فِی النّارِ، وَالّذی یَطْعَنُها فی النار؛ کسی که خودش را خفه کند، خویشتن را در آتش (دوزخ) خفه کرده است و کسی که به خودش نیزه زند، در آتش باشد.»

و نیز فرمود: «کان فیمن قبْلَکُمْ رَجُلٌ بِهِ جرحٌ فَجَزَعَ فَأَخَذَ سِکّینا فَخَزَّ بِها یَدَهُ فَمارَقَأَ الدَّمُ حَتّی ماتَ، فَقال اللّه ُ: بادَرَنی عَبدی بِنَفْسِهِ؟! ...قد حَرَّمتُ عَلَیه الجَنَّهَٔ؛ میان انسانهای پیش از شما، مردی جراحتی برداشت و از شدّت بی تابی کاردی برداشت و با آن دستش را قطع کرد و از شدّت خونریزی مُرد، پس خداوند فرمود: بنده ام، در گرفتن جان خود بر من پیشی گرفت... هر آینه بهشت را بر او حرام کردم.»

3. امام باقر علیه السلام فرمود: «إنَّ المُؤْمِنَ یُبْتَلی بِکُلِّ بَلِیَّهٍٔ وَیَمُوتُ بِکُلِّ میتَهٍٔ إلاّ أَنَّهُ لایَقْتُلُ نَفْسَهُ؛مؤمن ممکن است به هر بلائی مبتلا شود و به هر نوع مرگ بمیرد، امّا خودکشی نمی کند.»

4. عمرو بن عبید بصری می گوید: «در یکی از جلسات امام صادق علیه السلام شرکت نمودم، پس از ورود و عرض ادب، شروع به خواندن این آیه نمودم که: «والَّذینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الاثْمِ»؛«آنانکه از گناهان کبیره پرهیز می کنند.» بعداز خواندن این آیه لحظه ای سکوت کردم. امام صادق علیه السلام فرمود: عمرو چرا سکوت کردی؟ عرض کردم: ای پسر رسول خدا! گناهان کبیره را برایم مشخص کنید. حضرت فرمود: ای عمرو! بزرگترین گناهان چند قسم است:

1. شریک قائل شدن برای خداوند؛

2. ناامیدی از خداوند متعال؛

3. عاق والدین؛

4. کشتن نفسی که خداوند آن را حرام کرده است.

هم کشتن دیگران می گردد.

از مجموع آیات و روایات گذشته استفاده می شود که خودکشی از نظر اسلام از گناهان کبیره محسوب می شود، انجام آن حرام می باشد، و مرتکبین آن اهل دوزخ اند. حتی برخی از گروههای اهل سنت مانند حنبلیها کسی را که خودکشی می کند کافر دانسته و نماز میت را برای او واجب نمی دانند. آنها در این باره به این حدیث استدلال می کنند که: «إنَّ رَجُلاً قَتَلَ نَفْسَهُ بِمَشاقِصٍ، فَقالَ رَسُول اللّه صلی الله علیه و آله : اَمّا أَنَا فَلا أُصَلِّی عَلَیْهِ؛مردی با نیزه خودکشی کرد و رسول خدا فرمود: من بر این شخص نماز نمی خوانم.»