درد و درمـان تـرومـبـوفـلـبـیـت

ترومومبوفلبیت عبارت است از ایجاد لخته‌خون در وریدهای بدن انسان .ترومومبوفلبیت به دو صورت بروز می‌کند: ۱- ترومومبوفلبیت سطحی ۲- ترومومبوفلبیت عمقی...
علل بروز لخته در رگ‌ها …

ترومومبوفلبیت عبارت است از ایجاد لخته‌خون در وریدهای بدن انسان .ترومومبوفلبیت به دو صورت بروز می‌کند: ۱- ترومومبوفلبیت سطحی ۲- ترومومبوفلبیت عمقی...

علل بروز لخته در رگ‌ها و بروز ترومومبوفلبیت عمقی، شامل بی‌تحرکی، مصرف قرص‌های ضدبارداری، سرطان، و... هستند. بی‌تحرکی سرعت حرکت خون را در وریدها کاهش می‌دهد و همین مساله باعث کم‌شدن جریان خون در عضو فرد می‌شود. وقتی جریان خون در ورید کند شود، لخته ایجاد خواهد شد، علایم این بیماری بسیار متفاوت هستند. گاهی بیمار با سردرد مراجعه می‌کند و گاهی با درد و تورم پاها (به‌خصوص پای چپ) و حتی گاهی با تنگی نفس. درد و تورم بیشتر در ساق پا خود را نشان می‌دهد که با حرکت عضو این حرکت تشدید می‌شود.

ترومبوفلبیت در سیستم تخلیه وریدی مغزی، به صورت سردرد یا تهوع و استفراغ ناگهانی خود را نشان می‌دهد. تشکیل لخته بیشتر وریدهای اندام تحتانی را درگیر می‌کند و ایجاد لخته‌های خونی در مسیر عروق خونی اندام‌ها، باعث اختلال جریان خون می‌شود و در نتیجه منجر به انسداد نسبی یا کامل عروق خونی خواهد شد. یکی از مهم‌ترین عوارض احتمالی ترومومبوفلبیت وریدهای عمقی، آمبولی ریوی است که به علت حرکت لخته خون در سیستم گردش خون و انتقال آن به دستگاه گردش خون ریوی به وجود می‌آید. پیشگیری از آمبولی ریه مهم‌ترین دلیل درمان بیماران مبتلا به ترومومبوفلبیت وریدهای عمقی است.

از علایم آمبولی ریوی، تنگی نفس و درد قفسه سینه است و با تنفس عمیق شدت درد افزایش می‌یابد. بیمار برای تشخیص این بیماری بعد از مشاهده این علایم، باید به پزشک مراجعه کند تا معاینه شود. اگر لخته در ورید‌های سطحی تشکیل شده، جای نگرانی نیست اما اگر لخته در وریدهای عمقی بود، باید سونوگرافی داپلر رنگی انجام دهد تا لخته‌ها داخل وریدها تشخیص داده شوند.

اگر بیماری واقعا دچار ترومومبوفلبیت عمقی شد، باید چند روز در بیمارستان بستری و داروی ضدلخته تزریقی برای وی تجویز شود تا به بهبود کامل برسد و سپس چندماه داروی ضدلخته خوراکی مصرف کند. مدت مصرف داروی ضدلخته خوراکی به محل تشکیل لخته و نظر پزشک بستگی دارد. بعد از ترخیص، استفاده مادام العمر از جوراب واریس ضروری است تا از عوارض ترومومبوفلبیت جلوگیری شود.

این جوراب از ورم‌های مزمن ساق پای بیمار جلوگیری می‌کند. اگر از ورم ناشی از این عارضه جلوگیری نشود، به زخم‌های ساق پا منجر خواهد شد. براساس تشخیص پزشک، بیمار باید از ۳ ماه تا مادام العمر از داروهای ضدلخته خوراکی استفاده کند. برای پیشگیری، پزشکان به هر بیماری که بستری می‌شود و خطر بروز لخته در او وجود دارد، داروی ضدلخته با دوز پایین تزریق می‌کنند اما متاسفانه باید اذعان کرد پزشکان ما به این نکته توجه نمی‌کنند. میزان توجه برخی پزشکان به تجویز دارویی ضدلخته با دوز پایین کامل و کافی نیست و گاهی فراموش می‌شود دارو با دوز پایین برای بیمار تجویز شود.

دکتر رسول میرشریفی

فوق تخصص جراحی عروق

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران