چاره لکه های پیشانی

حتما با شنیدن نام لک بارداری, خانمی را تصور می کنید که شکم برآمده ای دارد و تا به دنیا آمدن کوچولویش, مجبور است لک قهوه ای رنگ روی پوست خود را تحمل کند و به اینکه بعد از زایمان رفع می شود, دلخوش باشد

حتما با شنیدن نام لک بارداری، خانمی را تصور می‌کنید که شکم برآمده‌ای دارد و تا به دنیا آمدن کوچولویش، مجبور است لک قهوه‌ای رنگ روی پوست خود را تحمل ‌کند و به اینکه بعد از زایمان رفع می‌شود، دلخوش باشد...

من هم درست تصوری شبیه شما داشتم تا اینکه با سوژه این هفته «میزگرد زیبایی»، آقای علی مردانی آشنا شدم. این آقای ۴۰ ساله سال‌هاست برای درمان لکه وسیعی که در ناحیه پیشانی‌اش وجود دارد، تلاش می‌کند؛ لکه‌ای به نام ملاسما که در زبان عامیانه «لکه بارداری» نیز نامیده می‌شود.

● آقای علی مردانی از تشخیص و درمان مشکل پوستی اش می‌گوید:

تـا حـدودی مـشـکـلـم کـمـتـر شـده

▪ آقای علی‌مردانی! علت مراجعه شما به متخصص پوست چه بود؟

- سال‌ها لکه‌هایی قهوه‌ای روی پیشانی‌ام بود که برای درمان آنها به متخصصان متعددی مراجعه کرده بودم اما متاسفانه بهبود نیافتند تا اینکه نهایتا یکی از دوستانم پزشک دیگری را به من معرفی کردند و تصمیم گرفتم دوباره شانس بهبودم را امتحان کنم.: این لکه‌‌ها از چه زمانی بر پوستتان نمایان شده بود؟

- حدود ۱۰ سال پیش روی پیشانی‌ام جوشی زد که آن را دستکاری کردم. به نظرم این کار باعث افزایش و گسترش لکه‌ها شده باشد.

▪ یعنی این لکه‌ها، اسکار (جوشگاه) باقیمانده از جوش‌های ۱۰ سال قبل شما بودند؟

- نه، راستش آن زمان روی پیشانی‌ام یک جوش زیر پوستی زد که آن را فشار دادم. این کار باعث به جا ماندن یک لکه‌ قهوه‌ای شد اما این فقط تصور من است راستش آن جوش اندازه یک عدس بود اما این لک تمام پیشانی‌ام را پوشاند.

▪ ممکن است بفرمایید چند سال دارید؟

- ۴۰ سال.

▪ ولی الان چنین وضعیتی روی پیشانی تان دیده نمی شود؟

- بله، اخیرا برای من چند نوع کرم، داروی ترکیبی و لیزردرمانی را تجویز کردند که باعث ۷۰-۶۰ درصد بهبود لک‌های روی پیشانی‌ام شد.

▪ مگر قبلا چه درمانی برای شما در نظر می‌گرفتند که وضعیت پوستی‌تان بهتر نمی‌شد؟

- پزشکان داروهای موضعی متفاوتی برایم تجویز کردند و تاکید داشتند که لیزر درمانی هیچ تاثیری بر درمان ندارد. حتی با اصرار من هم این روش درمانی را به کار نگرفتند و معتقد بودند لیزر برای چنین لکه‌هایی شمشیر دولبه است.

▪ مگر لکه‌های روی صورت شما چه لکه‌ای بود؟

- پزشکان پس از معاینه گفتند که این لک‌ها، لک ملاسماست که در میان خانم‌های باردار شایع‌تر است و ناشی از اختلالات هورمونی آنهاست. اینکه چرا من به آن مبتلا شدم جالب بود.

▪ آیا سابقه مشکل پوستی یا زمینه‌ای داشته‌اید؟

- نه، خوشبختانه هیچ بیماری خاصی سراغم نیامده است. با انجام درمان‌های جدید، تا حدی لکه‌ها برطرف شدند و راضی‌ام.

▪ آیا متخصص پوست توصیه‌های خاصی داشتند؟

- بله، ایشان از من خواستند حتما از کلاه استفاده کنم؛ مصرف قرص‌های روی را از یاد نبرم، در طول روز کمتر از خانه خارج شوم تا کمتر در معرض تابش نور خورشید قرار بگیرم و تاکید کردند که استعمال کرم ضدآفتاب، یک بار در روز موثر نیست و باید هر ۳ ساعت یک‌بار آن را تجدید کنم؛ حتی مواقعی که خارج از خانه نیستم.

● نگاه اول

پرسشی از دکتر بهروز باریک‌بین متخصص پوست‌و‌مو

مـلاسـمـا بـا مـا چـه مـی کـنـد؟

▪ آقای دکتر! آقای علی‌مردانی می‌گویند پزشکان تشخیص‌ داده‌اند لک‌های صورتشان ملاسما یا لک بارداری است؛ مگر فقط خانم‌های باردار دچار این مشکل نمی‌شوند؟

- نه! نام علمی بیماری آقای علی‌مردانی همان «ملاسما»ست. در این بیماری لکه‌های قهوه‌ای، برنزه یا قهوه‌ای-خاکستری روی پوست بیمار پدیدار می‌شود. برای خانم‌ها ملاسما در سنین باروری( ۵۰-۲۵ سال) شایع‌تر است و گاهی حتی در زمان غیربارداری رخ می‌دهد اما ۱۰ درصد مبتلایان به این بیماری مرد هستند و به‌طور کلی، این بیماری پوستی در مردم خاورمیانه که پوست گندمی دارند، شایع است.

▪ در مورد علل ایجاد این بیماری برایمان می‌گویید؟

- هنوز علت دقیق ابتلا به آن کشف نشده است اما اعتقاد بر این است که لکه‌های تیره ملاسما بر اثر عوامل متعددی مانند؛ بارداری، مصرف قرص‌های ضدبارداری، درمان‌های هورمونی، سابقه خانوادگی، نژاد، مصرف برخی داروها و قرار گرفتن در معرض اشعه ماورای بنفش روی پوست ظاهر می‌شوند. به نظر می‌‌رسد عمده‌ترین علت ایجاد این لکه‌ها به‌ خصوص در کسانی که استعداد ژنتیکی ابتلا به آن را دارند، قرارگرفتن مدام در معرض اشعه آفتاب باشد. در فصل تابستان لکه‌ها پررنگ‌تر و در زمستان کمرنگ‌تر می‌شوند.

▪ چطور می‌توان تشخیص داد که لکه‌های قهوه‌ای سطح پوست ملاسما هستند؟

در نگاه اولیه می‌توان از ظاهر قهوه‌ای لکه‌ها آنها را تشخیص داد اما روش تشخیص تخصصی این لکه‌ها، معاینه آنها با استفاده از اشعه نوری مشخص (۴۰۰-۳۴۰ نانومتر) است. گاهی متخصص پوست برای رد احتمال برخی مشکلات پوستی از روش نمونه‌برداری هم کمک می‌گیرد.

سلامت: این لک ملاسما در کدام قسمت‌های بدن بیشتر دیده می‌شود؟

- لکه‌های ملاسما معمولا روی صورت دیده‌ می‌شوند. اگر بخواهیم دیدگاه تخصصی داشته باشیم، باید بگوییم لکه‌های ملاسما ۳ الگوی بروز دارند؛ در مرکز صورت، گونه‌ها و فک. الگوی مرکزی، شایع‌ترین نوع ملاسماست و نواحی پیشانی، کناره‌های بینی، لب فوقانی، بینی و چانه را دربرمی‌گیرد. الگوی گونه بخش بالای گونه را پوشش می‌دهد و الگوی فک هم مخصوص فک است. ناحیه گردن هم ممکن است دچار لکه‌های ملاسما شود. در موارد نادر، لکه‌های ملاسما را روی ساعد هم می‌بینیم.

▪ اساس درمان ملاسما چیست؟

- درمان اصلی ملاسما، درمان دارویی، ضدلک‌های حاوی هیدروکینون هستند که البته در کشورهای اروپایی منع مصرف دارند. می‌توان از ضدلک‌های غیر هیدروکینونی مانند «آربوتین» یا «آزلائیک اسید» نیز استفاده کرد. داروهای هیدروکینون جلوی فعالیت نوعی آنزیم به نام «تیروزیناز» را می‌‌گیرند. این آنزیم ماده‌ای را در پوست به «ملانین» که عامل قهوه‌ای شدن پوست است؛ تبدیل می‌کند. داروهای حاوی آزلائیک اسید بسیار موثر و بی‌خطرند و عوارض خفیفی مثل خارش، سوزش، قرمزی و پوسته پوسته شدن دارند که تا ۴-۲ هفته بعد از مصرف ادامه می‌یابند. داروهای ترتینویین هم معمولا همراه داروهای دیگر تجویز می‌شوند زیرا مصرف آن به تنهایی به اندازه زمانی که همراه داروهای دیگر تجویز شود، اثر ندارد.

▪ به نظر می‌رسد غیر از دارودرمانی، روش‌های دیگر هم به بهبود آقای علی مردانی کمک کرده‌اند. این روش‌های کمکی چه بوده‌اند؟

- میکرودرم ابریشن، پیلینگ یا لیزر از روش‌های کمکی هستند. هدف اصلی از به‌کار بردن این روش‌ها، باید تقویت اثر داروها باشد در غیر این صورت گاه شاهد تشدید لک‌ها بعد از استفاده از آنها هستیم، شاید دلیل امتناع همکاران متخصص از لیزردرمانی همین نکته باشد چون به‌طور کلی هر روشی که باعث زخم شدن پوست شود، این لک‌ها را تشدید می‌کند و باعث افسارگسیخته شدن ملانوسیت‌ها می‌شود. میکرودرم ابریشن‌های قوی، پیلینگ‌های شیمیایی قوی و لیزرهای لایه‌بردار اغلب لک ملاسما را تشدید خواهند کرد.

▪ پس چرا شما این روش را انتخاب کردید؟

- نوع لیزر خیلی مهم است. برای آقای علی‌مردانی ۲ نوع لیزر استفاده شد؛ ابتدا با لیزر «فراکشنال» خیلی ضعیف سعی کردیم نفوذ دارو را افزایش دهیم و بعد با لیزر «ان‌دی‌یگ» که با طول موج خاص و نفوذ عمیق به داخل پوست می‌تواند دانه‌های ملانین را خرد کند، تلاش کردیم لک?ملاسما کمرنگ‌تر شود، یعنی مکانیسمی شبیه پاک‌کردن تاتو با لیزر. خوشبختانه این روش بسیار خوب جواب داد و البته نیاز به تکرار داشت یعنی طی ۵ جلسه در ۲ هفته، این لیزر تکرار شد و باز توصیه کردیم که برای پیشگیری از عود هر ماه این کار تکرار شود. البته با هر روشی امکان عود ملاسما وجود دارد و بیمار نباید از نیاز به تکرار یک روش درمانی اظهار خستگی کند. بیماران باید بدانند لیزر درمانی، درمان اصلی این لک نیست و اگر قرار شد از لیزر استفاده کنند، این کار باید فقط به صلاحدید و به وسیله متخصص پوست انجام شود.

▪ شما درباره مصرف ضدآفتاب تاکید زیادی کرده‌اید. ضدآفتاب مناسب برای بیماران ملاسما چیست؟

- مصرف کرم‌های ضدآفتاب با SPF ۳۰ که اکسید روی و اکسید تیتانیوم دارند و از پوست در برابر اشعه ماورای بنفش محافظت می‌کنند، بسیار مناسب است. ضدآفتاب‌هایی با SPF بالای ۳۰ را باید هر ۳ ساعت یکبار و حتی در داخل ساختمان هم مصرف کرد. به علاوه برای پیشگیری از برخورد مستقیم آفتاب با صورت، استفاده از کلاه‌های لبه‌دار، عینک دودی مناسب یا حتی چتر لازم است.

▪ آیا می‌توان از ملاسما پیشگیری کرد؟

- فقط می‌توان با حفاظت از پوست صورت با قرار نگرفتن در معرض مستقیم نور خورشید، این کار را انجام داد اما در بیشتر موارد، پیشگیری از ابتلا به ملاسما در افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به آن را دارند، مشکل است. چنین افرادی باید مراقبت جدی و دقیقی از پوستشان در برابر آفتاب داشته باشند.

● نگاه دوم

لک بارداری چیست و چاره اش چیست؟

دکتر مریم یوسفی

متخصص پوست ‌و مو، استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

بسیاری از مردم بیماری «ملاسما» را با نام عامیانه «لک بارداری» می‌شناسند و تصور می‌کنند فقط خانم‌ها دچار این مشکل می‌شوند اما این‌طور نیست. عده‌ای هم ملاسما در دوران بارداری را «ماسک بارداری» می‌نامند. «ملاسما» یا «ماسک بارداری» در خانم‌هایی که پوستی تیره دارند، بیشتر از دیگر خانم‌ها دیده می‌شود و گاهی با هر بار بارداری افزایش می‌یابد. این لکه‌ها عموما اطراف لب بالا، بینی، پیشانی، ساعد، چانه، فک و دیگر نواحی بدن که در معرض نور خورشید‌ هستند، پدیدار می‌شوند. البته در دوران بارداری ممکن است متوجه شوید برخی قسمت‌های بدن تیره‌تر شده‌اند مثلا سرسینه‌ها، کک‌و‌مک‌ها، زخم‌ها، زیر بغل،کشاله‌های ران و ناحیه تناسلی. تمام این تغییرات ناشی از نوسانات سطح هورمون‌های بدن است که در اثر آن بدن مجبور می‌شود ملانین (ماده‌ای طبیعی که به چشم، مو و پوست رنگ می‌بخشد) بیشتری بسازد. نواحی تیره‌شده معمولا چند ماه بعد از زایمان به رنگ عادی بازمی‌گردند اما در بعضی از خانم‌ها، هیچ‌وقت تغییر رنگ نمی‌دهند. برای کاهش اثر هورمون‌ها بر رنگ پوست، می‌توان اقدام‌هایی انجام داد: قبل از هر چیز، پوست خود را کاملا از اشعه آفتاب حفظ کنید و ضدآفتاب مناسب و کافی بزنید حتی در مواقعی که از منزل خارج نمی‌شوید، هم هر ۳ ساعت آن را تجدید کنید. در خارج از منزل هم حتما شال‌های بلند، مانتوهای آستین بلند و دستکش بپوشید و عینک دودی بزنید. بهتر است در ساعت‌های اوج شدت نور خورشید یعنی ۱۰ صبح تا ۲ بعدازظهر از منزل خارج نشوید. در این دوران کرم‌ها و پاک‌کننده‌های ملایم استفاده کنید تا به حساسیت پوستی مبتلا نشوید. به هیچ‌وجه در دوران بارداری به فکر درمان این وضعیت نباشید و از محصولات بی‌رنگ‌کننده استفاده نکنید و تا بعد از زایمان صبر داشته باشید. هنگامی که فرزندتان دنیا آمد هم نباید مصرف ضدآفتاب و محافظت از پوست در برابر نور خورشید را فراموش کنید. قرص‌های ضدبارداری در برخی از خانم‌ها باعث ایجاد چنین لک‌هایی می‌شوند که اگر خیلی شدید باشد، یا باید دارو را عوض کرد یا به فکر روش جلوگیری دیگر بود. اگر هم لک‌ها با این روش‌ها از بین نرفتند به متخصص پوست‌و‌مو ‌مراجعه کنید تا درمان‌های لازم را پیشنهاد دهند. اگر برای شما دارویی تجویز شد، حتما به پزشک بگویید که در حال شیردهی هستید یا قصد بارداری مجدد دارید. نباید انتظار داشته باشید مشکل پوستی‌تان در مدت کوتاهی کاملا بهبود یابد. درمان ماسک بارداری تدریجی است و حوصله می‌خواهد. بسیاری از مراجعان از ما می‌پرسند آیا لکه‌های ملاسما خطرناکند؟ در پاسخ باید بگویم در موارد نادر تغییرات رنگ پوست به همراه درد، کرختی، قرمزی و خونریزی یا تغییر رنگ لکه‌ها، شکل یا حالت آنها، ممکن است نشانه سرطان پوست باشند.

● نگاه سوم

مهم‌ترین عامل تشدید ملاسما نور است

دکتر محمد شیزرپور

متخصص پوست‌و‌مو، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات پوست‌ و ‌جذام

این بیماری ۳ نوع دارد و درمان برخی از انواع آن قطعی است. ۱. نوع سطحی: رنگدانه‌های لایه سطحی پوست افزایش می‌یابد، به‌راحتی به درمان جواب می‌دهد و حتی گاهی خودبه خود بهبود می‌یابد. این لک‌ها گاهی در زمان بارداری ایجاد می‌شوند و بعد از زایمان خودبه‌خود از بین می‌روند. بسیاری از افراد مبتلا به این نوع ملاسما به معاینه پزشکی نیاز پیدا نمی‌کنند.۲. نوع عمقی: تجمع رنگدانه‌ها درلایه‌های عمقی پوست که معمولا به درمان مقاوم است. آقای ‌علی‌مردانی هم احتمالا به نوع عمقی بیماری مبتلا هستند زیرا باوجود مراجعه به پزشکان مختلف، بهبود قابل?توجهی نداشته‌اند. درچنین مواردی اساس درمان به این ترتیب است که بیمار ابتدا داروهای بیشتری استفاده می‌کند و بعد به‌تدریج از میزان داروها کاسته می‌شود سپس لازم است بخشی از داروها را به شکل نگهدارنده تا تمام‌شدن دوره درمان ادامه دهد. از آنجا که این بیماری مخصوص سن و سال جوانی است، به مرور بهبود می‌یابد.۳. نوع مختلط: رنگدانه‌ها در لایه سطحی وعمقی هستند و پاسخ به درمان نسبی است. در مورد درمان‌های هورمونی باید گفت عوامل هورمونی در روند ابتلا به ملاسما دخالت دارند اما مکانیسم اثر آنها دقیقا مشخص نیست. این بیماری معمولا در زنان دیده می‌شود. مردان هم در سنین جوانی دچار آن می‌شوند و به مرور مشکلشان برطرف می‌شود. بیماری آقای علی‌مردانی حدود ۳۰ سالگی شروع شده و اکنون در ۴۰ سالگی وضعیت پوستی‌شان بهبود قابل‌توجهی داشته است. عوامل هورمونی در تشدید این بیماری موثرند اما هیچ درمان هورمونی موثری برای درمان آن وجود ندارد. این بیماران حتی به انجام هیچ آزمایش‌ هورمونی‌ای نیاز ندارند زیرا هیچ نوع اختلالی در میزان هورمون‌های خونشان نیست.

بدون شک درمان‌هایی که راجع به آن صحبت می‌کنیم حتما باید به‌وسیله پزشک متخصص پوست انجام شوند زیرا بیماری لک تیره صورت یا (ملاسما) یک بیماری خاص است و درمان نامناسب برای بیمار، مشکل را تشدید می‌کند. کسانی که پوست رنگدانه‌ساز دارند؛ یعنی مثلا اگر زخمی کوچک روی پوستشان ایجاد شود، لک تیره و با دوام جای آن، روی پوستشان می‌ماند و کسانی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند باید به شدت ازآفتاب پرهیز کنند. مهم‌ترین عامل تشدید «ملاسما» نور است، بنابراین استفاده از ضدآفتاب و پرهیز از نور مستقیم خورشید اهمیت ویژه‌ای در درمان آن دارد به‌طوری که برخی بیماران فقط با پرهیز مناسب از آفتاب، به میزان قابل توجهی بهبود می‌یابند. بسیاری از مبتلایان در فصل زمستان بهبود چشمگیری دارند و بیماری‌شان در تابستان تشدید می‌شود. علاوه بر اشعه ماورای‌بنفش آفتاب، نورمرئی نیز این بیماری را تشدید می‌کند بنابراین بهتر است مبتلایان از کرم ضدآفتاب رنگی و از نور لامپ‌های معمولی خانگی نیز پرهیز کنند.

● نگاه چهارم

آقایان چقدر باید به خودشان برسند؟

دکتر محمدرضا خدایی

روانپزشک و رییس مرکز آموزشی، درمانی روان‌پزشکی رازی تهران

مصداق ضرب‌المثل از این طرف و آن طرف بام افتادن را در رفتار بعضی آقایان به وضوح می‌توان دید. برخی آقایان بیش‌ از حد به ظاهر و پوشش خود اهمیت می‌دهند و گروهی هم چنین دقت‌هایی را زنانه می‌دانند و حتی حاضر نیستند برای درمان مشکلات پوست و موی خود به متخصص پوست‌و‌مو مراجعه کنند. ما روان‌پزشکان انسان‌ها را از لحاظ ژنتیکی، اجتماعی، فردی، فرهنگی، نژادی، روانی، شخصیتی و اقتصادی موجوداتی متفاوت می‌دانیم. بازخوردی که فرد از دیدگاه افراد جامعه به خود می‌یابد، در جنس و سن‌های مختلف متفاوت است. مثلا توجه خانم‌ها به‌خصوص در سنین نوجوانی و جوانی به ظاهرشان بیشتر است و هرچه سن بالاتر رود، ممکن است این توجه کمتر شود و به برخی اشکالات یا بیماری‌های درونی متمرکز شوند و با این انگیزه مراقب سلامت عمومی خود باشند. در نقطه مقابل، برخی از آقایان، ریشه‌یابی و توجه به چنین مشکلاتی را دور از مردانگی تصور کنند اما سخت در اشتباه‌اند. به‌طور کلی برخی از مردان با ورود به دوره میانسالی توجه به ظاهر خود را فراموش می‌کنند که این خصیصه را می‌توان از دو جنبه بررسی کرد؛ اولی انکار است؛ یعنی فرد نمی‌خواهد بپذیرد مشکلی دارد به‌خصوص در مواردی که مشکل پوستی مشکوک به ضایعات سرطانی باشد. این افراد مراقبت‌های پوستی را نوعی وسواس مغایر با ویژگی‌های ذکور می‌پندارند. دومی بی‌توجهی است؛ فرد می‌داند به بیماری پوستی مبتلاست اما مراقبت و درمان برای چنین مشکلاتی را مخصوص جوانان ‌می‌داند و به درمان شدن یا نشدن خود اهمیت نمی‌دهد. چنین افرادی باید بدانند که ظاهر یک انسان برای حضور در اجتماع مهم است.

ظاهر یک مرد برای همسر، فرزندان، همکاران و دیگر کسانی که با او در ارتباط هستند، اهمیت دارد. برخی آقایان حتی لباس خود را هم به موقع عوض نمی‌کنند. این حالت‌ها بیشتر در افرد ناامید، تنبل و بی‌اعتماد به نفس دیده می‌شود. چه بخواهید و چه نخواهید، ظاهر آراسته تاثیر مستقیمی بر روابط اجتماعی دارد. پیامبر اکرم (ص) نیز به نظم و نظافت شخصی تاکید فرموده‌اند. از طرفی آقایان نباید به قول معروف از آن طرف بام پایین بیفتند و در مورد ظاهر خود وسواس داشته باشند. مثلا ممکن است مشکلی که متخصص مربوطه بی‌خطر اعلام کرده، معضل بزرگی پندارند یا برخلاف آنچه عرف و طبیعت مردانه است، به ظاهر خود برسند. یادتان باشد وسواس به ظاهر، به‌طوری که ابعاد دیگر زندگی فردی و اجتماعی (مثلا تحصیلی، خانوادگی، شغلی و روابط عمومی) را تحت تاثیر قرار دهد، رفتاری بیمارگونه است و باید به‌طور جدی آن را درمان کرد.

● نگاه پنجم

درمان اصلی ملاسما ضدآفتاب است

دکتر محمدعلی نیلفروش‌زاده

متخصص پوست ‌و مو و رییس مرکز تحقیقات سلول های بنیادی

آقایان با اینکه بیشتر از خانم‌ها در معرض آفتاب قراردارند به استفاده از ضدآفتاب اهمیت نمی‌دهند. استفاده از کرم‌های ضد‌آفتاب هر ۲ تا ۳ ساعت، با غلظت کافی و مناسب می‌تواند پوشش محافظتی خوبی در برابر آفتاب به‌شماررود. هرچند اعتماد کامل به آنها جایز نیست. امروزه آثار زیان‌آور پرتوی فرابنفش نورخورشید روی پوست انسان به‌صورت پیری زودهنگام و بروز سرطان‌ها شناخته شده‌است و کرم‌های ضدآفتاب، پوشش‌های محافظتی ساده و در دسترسی هستند که می‌توانند تاثیر این پرتو را روی پوست کم کنند. بعضی‌ از افراد با وجود آنکه از مقدار کافی کرم استفاده نمی‌کنند، ساعت‌ها در ساحل دریا یا فضای باز در مقابل آفتاب می‌خوابند یا آمد‌‌وشد می‌کنند درصورتی که باید از هرگونه مواجهه غیرضروری با نورآفتاب خودداری کرد. به‌خصوص اگر استعداد ابتلا به بیماری‌ها و لکه‌های پوستی وجود دارد.

شاید مشکل آقای مردانی هم با عمل به این توصیه ساده حل می‌شد. به هر حال ملاسما یا همان لکه‌های قهوه‌ای روی صورت افراد بالغ اغلب در خانم‌ها دیده ‌می‌شود و فقط ۱۰ درصد افراد درگیر، مردها هستند. افراد با نژاد پوست تیره، آسیایی‌ها، هندی‌ها و مردم خاورمیانه و آفریقای?شمالی استعداد بیشتری برای ابتلا به ملاسما دارند و همین نکته یعنی ضرورت و نیاز به مراقبت بیشتر در برابر آفتاب. ملاسما شایع است و ظاهر مشخصی روی صورت دارد به همین دلیل بیماران به راحتی با معاینه پوست تشخیص داده می‌شوند. با وجودی که تاکنون درمان قطعی‌ای برای ملاسما وجود ندارد ولی درمان‌های متعددی پیشنهاد و تجویز می‌شود. ضدآفتاب‌ها درمان اصلی ملاسما هستند. آنها با طیف وسیع خود از پوست در برابر اشعه UVA و UVB خورشید محافظت می‌کنند. SPF ضدآفتاب باید ۳۰ یا بالاتر باشد.

ضدآفتاب‌های فیزیکی مثل لوسیون یا کرم زینک اکساید و تیتانیوم دی‌اکسید می‌توانند برای اشعه ماورای‌‌بنفش و نورمرئی استفاده شوند. ضدآفتاب‌ها باید روزانه استفاده شوند حتی اگر هوا آفتابی نباشد و داخل یا خارج از منزل باشید. مقدار واضحی اشعه ماورای‌بنفش هنگام پیاده‌روی، رانندگی و نشستن کنار پنجره به پوست می‌رسد. امروزه فرآورده‌های ضدآفتاب مخصوص آقایان وارد بازار شده است ولی استفاده از دیگر ضدآفتاب‌ها هم برایشان مشکلی ندارد ولی بهتر است از فرآورده‌هایی استفاده کنند که جنبه آرایشی نداشته و رنگی نباشد. از طرفی به دلیل اینکه ضدآفتاب روی پوست مردان که موی صورت آنها مشخص است بدمنظره نباشد، بهتر است ضدآفتاب‌هایی که شکل لوسیون دارند، به کار برند.

در ضمن حتی لکه‌های پوستی که به دنبال جوش‌های دستکاری شده، ساییدن پوست برای برطرف‌کردن اسکار و فرورفتگی پوست در همان محل ایجاد می‌شود و در نژادهای تیره و افراد سبزه شایع‌تر است (این لکه‌ها را تیرگی پس از التهاب می‌نامیم) می‌تواند با قرار گرفتن در معرض اشعه ماورای‌بنفش، موادشیمیایی و مصرف داروهای مختلف تیره‌تر شود. درمان تیرگی پس از التهاب، مشکل و طولانی است و برای حصول نتایج موردقبول ۶ ماه تا یک سال وقت لازم است. جالب اینکه حتی در این موارد هم استفاده روزانه از ضدآفتاب‌های با طیف وسیع بخش مهم درمان است.

یاسمین ثریا