نشانه های ضربه مغزی

فرض کنید در یک روز زیبای پاییزی فرزندتان را برای انجام تمرینات بسکتبال به باشگاه برده‌اید. در گوشه‌ای از سالن می‌نشینید و نظاره‌گر فرزندتان می‌شوید. چند دقیقه‌ای از شروع …

فرض کنید در یک روز زیبای پاییزی فرزندتان را برای انجام تمرینات بسکتبال به باشگاه برده‌اید. در گوشه‌ای از سالن می‌نشینید و نظاره‌گر فرزندتان می‌شوید. چند دقیقه‌ای از شروع بازی نگذشته که ناگهان متوجه ضربه توپ به سر یکی از بازیکنان می‌شوید.

به سوی او می‌روید و گیجی و منگی را در چهره‌اش می‌بینید. اما نمی‌دانید چه علائمی نشان‌دهنده بروز یک ضربه مغزی است، در این زمان چه می‌کنید؟

هنگامی که به سر ضربه‌ای وارد می‌شود، مغز بشدت به استخوان جمجمه برخورد کرده و مانند بافت‌های دیگر بدن بر اثر خونریزی متورم می‌شود.

اما به دلیل آن که مغز درون استخوان جمجمه محبوس است و فضایی برای تورم ندارد، داخل جمجمه فشرده شده و فشار درون جمجمه بالا رفته و در نتیجه کارکرد مغز مختل می‌شود.

به دنبال چه باید بود؟

اگر در عرض ۲ روز یا زودتر علائم زیر را مشاهده کردید، به دنبال فوریت‌های پزشکی باشید.

۱) اگر سردرد بیش از یک یا ۲ روز طول کشید یا شدت آن بیشتر شد.

۲) در کودکان پس از آسیب به سر یک یا ۲ بار استفراغ انتظار می‌رود. اما اگر تهوع و استفراغ بیش از ۲ ساعت طول کشید یا چند ساعت بعد از آن که از شدت تهوع کاسته شد، دوباره استفراغ شدت گرفت باید به آسیب مغزی مشکوک شد.

۳) به مردمک چشم‌های مصدوم نگاه کنید. اگر مردمک‌ها نامتقارن و مصدوم از دوبینی شکایت داشت، در جستجوی مراقبت‌های پزشکی باشید.

۴) بگذارید مصدوم بخوابد ولی هر یک یا ۲ ساعت او را بیدار کنید و با پرسیدن نام و برخی مشخصاتی که نیاز به پردازش مغز دارد، وضعیت هوشیاری و درک او را از محیط بفهمید. برای مثال از او بخواهید در مدت ۵ دقیقه ۳ کلمه یا ۳ شی را به ترتیب حفظ کند و به خاطر آورد.

۵) اگر مصدوم در مسیر اشتباه حرکت کند یا تلو تلو بخورد و مانند گذشته قادر به استفاده از دست و پاهایش نباشد یا به طور غیرارادی عضلاتش منقبض و دچار منگی شود، سریع او را به بیمارستان برسانید.

۶) اگر مصدوم سوالی را که یکبار پرسیده و پاسخ گرفته دوبار بپرسد یا عبارات نامربوط یا بی‌معنی به زبان آورد یا دچار آشفتگی و گریه بی‌دلیل شود، اورژانس ۱۱۵ را خبر کنید.

چه باید کرد؟

یک امدادگر نمی‌تواند کار چندانی برای یک مصدوم دچار آسیب مغزی انجام دهد. مهم‌ترین کار ارزیابی علائم فوق و انجام اقدامات زیر است.

ـ مصدومی که دچار آسیب مغزی شده، مشکوک به آسیب مهره‌های گردن است. او را جابه جا نکنید و از بالا بردن پاهای او خودداری کنید. بالا بردن پا باعث سرعت حرکت خون به سمت مغز و افزایش فشار روی مغز می‌شود.

ـ مصدوم دچار آسیب مغزی مستعد استفراغ است. در حالی که به پشت خوابیده گردن او را با دست در امتداد تنه نگه داشته و او را به آرامی به پهلو بچرخانید تا مواد بالا آمده از معده به بیرون ریخته و موجب انسداد مجاری تنفسی نشود.

ـ اگر تردید دارید که چه باید بکنید تا رسیدن اورژانس از مصدوم بخواهید که حرکت نکند. با او صحبت کنید و به او آرامش دهید.