جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

جاودانگی هالی با دنباله‌دارها


جاودانگی هالی با دنباله‌دارها

ادموند هالی یک ستاره‌شناس عادی نبود، بلکه طوفانی بزرگ در این علم ایجاد کرد که هنوز هم در بسیاری از دانشگاه‌های معتبر دنیا دروسی درخصوص علم نجوم تدریس می‌شود که بر مبنای یافته‌ها …

ادموند هالی یک ستاره‌شناس عادی نبود، بلکه طوفانی بزرگ در این علم ایجاد کرد که هنوز هم در بسیاری از دانشگاه‌های معتبر دنیا دروسی درخصوص علم نجوم تدریس می‌شود که بر مبنای یافته‌ها و تحقیقات این دانشمند بزرگ ارائه می‌شود.

ادموند هالی که در سال ۱۶۵۶ و در لندن چشم به جهان گشود از آن دسته نخبگانی است که محیط‌های دانشگاهی نظیر آکسفورد نیز نتوانست نیازهای درونی و جویای علم او را پاسخگو بوده و از این رو در حالی که چندصباحی را در دانشگاه آکسفورد گذرانده بود، از محیط آکادمیک خارج شده و راهی اقیانوس‌ها می‌شود تا در آنجا حس کنجکاوی و علم‌جوی خود را با خیره‌شدن به ستارگان و اجرام مختلف آسمانی ارضا کند. جالب این است که وی زمانی که تنها ۲۲ سال سن داشت به عنوان یکی از اعضای جدید انجمن سلطنتی انگلیس پذیرفته شد.

گفته می‌شود در جریان یکی از مسافرت‌هایی که به پاریس برای شرکت در یک برنامه مهم علمی داشت به طور کاملا اتفاقی ستاره دنباله‌داری را کشف می‌کند که به عقیده بسیاری از صاحبنظران، این رویداد پایه‌گذار تحقیقات وسیع وی در زمینه ستارگان دنباله‌دار شد. هالی درخصوص نواسانات مغناطیسی تحقیقات وسیعی داشته است و حتی مقالات متعددی نیز در این زمینه منتشر کرده است.

تحقیقات طولانی وی کمک زیادی نیز به دریانوردان کرده است چون با استفاده از این تحقیقات وی توانست به پیشرفت‌های قابل توجهی درخصوص پیدا کردن طول جغرافیایی در اقیانوس‌ها دست یابد. اراده مستحکم وی حتی دانشمند بزرگی نظیر نیوتون را نیز وادار ساخته بود با تایید یافته‌هایش، آن را به چاپ برساند. استفاده از مطالعات قبلی نیوتون موفقیت‌های بیشتری برای هالی به دنبال داشت، به‌طوری‌که وی توانست با بهره‌گیری از آنها مدارهای چرخشی بیش از ۲۲ ستاره دنباله دار را شناسایی و تعیین کند. ادموند هالی در سال ۱۷۴۲ درگذشت، اما سال‌ها پیش از آن یعنی در سال ۱۷۰۵ بازگشت مجدد یک ستاره دنباله‌دار را پیش‌بینی کرده بود و البته دنیا در کمال حیرت تحقق این پیش‌بینی را نظاره‌گر بود. امروزه از هالی در دنیای علم نجوم با احترام خاصی یاد می‌شود.

سعید حسینی