تاثیر ویتامین‌ها بر مغز

مغز کارخانه‌ای شیمیایی است که هر روز نوروترنسمیترهایی چون دوپامین، سروتونین، نوراپی نفرین و... را تولید می‌کند. مواد خام برای سنتز این واسطه‌های شیمیایی مغز، آمینو اسید‌ها، …

مغز کارخانه‌ای شیمیایی است که هر روز نوروترنسمیترهایی چون دوپامین، سروتونین، نوراپی نفرین و... را تولید می‌کند. مواد خام برای سنتز این واسطه‌های شیمیایی مغز، آمینو اسید‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند. بنابراین رسیدن این مواد خام به بدن برای حفظ تعادل شیمیایی نوروترنسمیتر‌ها بسیار مهم است، چراکه بسیاری از بیماری‌های اعصاب در ا ثر به‌هم خوردن همین تعادل ایجاد می‌شود.

ویتامین‌ها

بعضی ویتامین‌ها، برای برخی افراد ممکن است سمی یا مضر تلقی شوند و یا این‌که بعضی ویتامین‌ها می‌توانند روی متابولیسم دارو اثر گذاشته و دوز دارو را تغییر دهند. بنابراین از مصرف خودسرانه ویتامین‌ها باید جدا خودداری کرد.

ویتامین‌های محلول در آب

ویتامین B۱ (تیامین):

وجود این ویتامین برای متابولیسم گلوکز در مغز لازم است. بنابراین هر چه مصرف کربوهیدرات بیشتر باشد، نیاز به این ویتامین هم بیشتر است. کمبود آن باعث بیماری نوروپاتی محیطی می‌گردد. مصرف الکل باعث سوءجذب و کمبود شدید این ویتامین شده و سندرمی به نام ورنیک ـ کورساکوف ایجاد می‌کند که در این بیماری عملکرد مغز تغییر یافته، حرکات چشم مختل شده و بیمار عدم تعادل و خواب‌آلودگی شدید دارد.

ویتامین B۳:

نیاسین یا اسید نیکوتینیک، ویتامینی است که کمبود آن در سیستم اعصاب باعث کاهش حافظه، توهم، کاهش حس در دست‌ها و پاها، تشنج و در موارد شدید تخریب نخاعی با عدم کنترل ادرار می‌شود. این ویتامین در درمان افزایش چربی خون هم کاربرد دارد.

ویتامین B۶:

کمبود این ماده باعث تشنج و اختلال اعصاب محیطی مغز می‌شود. بعضی نوزادان تشنجی با تزریق این ویتامین درمان می‌شوند. مصرف این ویتامین برای مصرف‌کنندگان داروی ایزونیازید و هیدرالازین ضروری است. تحقیقات نشان داده است افراد میانسالی که این ویتامین را مصرف کرده‌اند حافظه بهتری داشته‌اند. این ویتامین حافظه کلامی را هم تقویت می‌کند.

ویتامین B۱۲:

اگرچه کمبود این ویتامین به «انمی پرنشیوز» (نوعی کم‌خونی) شهرت دارد، اما ۲۵ درصد افراد دارای علایم عصبی این کمبود بدون کم‌خونی‌اند. بی‌حسی، سوزش دست‌ها، ضعف عمومی، کاهش حافظه و کمی دید از علایم کمبود این ویتامین‌اند.

ویتامین B۹ ( اسیدفولیک)‌

۳۸ درصد افراد افسرده دچار کمبود اسید فولیک‌اند و این افراد تا زمانی که کمبود این ویتامین را جبران نکنند به آنتی‌دپرسانت‌ها هم سخت جواب می‌دهند. کمبود این ماده خطر آلزایمر را بالا می‌برد و برای افرادی که دارو‌های فنی تویین و باربی تورات مصرف می‌کنند، ضروری است. این ویتامین برای تکمیل لوله عصبی در جنین بسیار ضروری است. مصرف قرص‌های جلوگیری (OCP) نیاز به این ویتامین را بالا می‌برد.

کمبود ویتامین B۲ یا ریبوفلاوین در سیستم اعصاب باعث ترس از نور و سوزش لب‌ها و کمبود ویتامین B۵ یا پانتوتنوییک اسید باعث سوزش در پا‌ها، ضعف و بی‌خوابی می‌شود.

ویتامین C:

کمبود این ویتامین موجب خونریزی در مغز و اختلال در اعصاب محیطی می‌شود.

درباره ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری برای مغز هفته آینده توضیح خواهیم داد.

دکتر بهروز نیکنام

متخصص مغز و اعصاب