مرگ یک حقیقت است

مطلع کردن دیگران از فوت یکی از نزدیکان یا دوستان، در تمام موارد بسیار سخت و ناراحت کننده است، خصوصاً اگر بخواهیم چنین خبری را به یک کودک بدهیم، موضوع حادتر می شود. این که این …

مطلع کردن دیگران از فوت یکی از نزدیکان یا دوستان، در تمام موارد بسیار سخت و ناراحت کننده است، خصوصاً اگر بخواهیم چنین خبری را به یک کودک بدهیم، موضوع حادتر می شود. این که این اتفاق مربوط به یکی از والدین، اقوام و یانزدیکان باشد، در هر صورت ناراحتی است که کودک با آن روبرو می شود.

در چنین شرایطی چطور باید این مسئله را به او گفت؟ و در برابر سؤالات، نگرانی ها و اندوه او چه عکس العملی باید نشان داد؟

دور کردن کودک از محیط، راه حل مناسبی نیست. در مدت مراسم خاکسپاری کودک درک می کند که چه اتفاقی افتاده و باید با شخص فوت شده خداحافظی کند. به هر حال گفتن واقعیت بهتر از هر چیز است.

اما منظور از واقعیت چیست؟ هیچ ضرورتی ندارد که جزئیات مرگ را برای او توضیح داد و فقط مطرح کردن اتفاق پیش آمده به طور ساده کفایت می کند. به عنوان مثال اگر پدر فوت کرده است، کودک باید بداند که او دیگر به خانه برنمی گردد و این مصیبت نه فقط برای او است که همه اعضای خانواده، از این موضوع رنج می برند. درست است که مسئله ساده ای نیست، اما سعی کنید قبل از هر چیز به او اطمینان خاطر و آرامش دهید.

گاه ممکن است که والدین و دیگر اعضای خانواده که به خاطر این اتفاق ناراحت و آشفته هستند، از نیازهای کودک غافل شوند و توجه نداشته باشند که او شوکه شده و کاملاً پریشان و ناراحت است. معمولاً در این شرایط، ممکن است کودک به شدت احساس گناه کند و خود را مسئول فوت این شخص بداند. این حالت خصوصاً وقتی در وجود او تشدید می شود که او با خود فکر می کند زمانی که به خاطر مسئله ای از دست شخص فوت شده ناراحت بوده، آرزوی مرگ او را کرده و یا اینکه در زمان حیاتش، او را به اندازه کافی دوست نداشته است.

پس از فوت یکی از نزدیکان، رفتارهای کودک نیز تغییر می کند. برخی از بچه ها، کارهای کودکانه انجام می دهند، خود را بیشتر از قبل لوس می کنند، خواب راحتی ندارند و یا دچار افت تحصیلی می شوند. در واقع مرگ برای کودک رویدادی است که او را از یکی از عزیزان جدا می کند و هر رابطه ای با او را قطع می کند که همین مسئله موجب نگرانی و اندوه فراوان کودک می شود.

پس اگر شما هم کودکی دارید که با این مسئله روبرو شده، سعی کنید که به احساسات و هیجاناتش گوش داده و به سؤالاتش پاسخ دهید و به او آرامش خاطر بدهید که شما و دیگر اطرافیان کنار او هستید و از او مراقبت می کنید. بسیار مهم است که خویشتن داری و تردید های او را در نظر بگیرید. اگر تمایلی ندارد که در مراسم خاکسپاری شرکت کند، او را مجبور نکنید زیرا ضربه روحی برای او خواهد بود. به رفتار و رویه خودش با او رفتار کنید. در موقعیت هایی این چنین، هر کودکی واکنش خاصی نشان می دهد که پیش بینی آن مشکل است. رفتار او به سن، بلوغ فکری، موقعیت فوت و رابطه ای که او با شخص فوت شده داشته بستگی دارد.

در برخی موارد توصیه می شود با یک متخصص و روانشناس در مورد رفتار مناسب با کودک مشورت شود. بعضی از کتاب های مفید نیز می تواند در این زمینه راهنمای خوبی باشد.

مرگ، موضوع قابل توجهی است که بسیاری از والدین از صحبت کردن راجع به آن طفره می روند. گفت و گو در این باره با کودک، اضطراب و نگرانی او را کاهش می دهد و به او کمک می کند تا راحت تر با این مسئله کنار بیاید.

مریم سادات کاظمی