دوشنبه, ۸ بهمن, ۱۴۰۳ / 27 January, 2025
نشناختن نسیم طالب خطرناک است
کتاب قوی سیاه را نسیم طالب نوشته. آقا نسیم طالب لبنانی است. در حوزه ی آمار و احتمال کار کرده و تخصص دارد. یکی از آن چند نفری است که در بحران ۲۰۰۸ سود کرد، چون روی ورشکستگی بازارها شرط بسته بود. دنیل کانمن ، برنده ی نوبل اقتصاد، نسیم طالب را یکی از تاثیرگذارترین متفکران می داند.
اسم کتاب را قوی سیاه گذاشته (بر اساس یک مثال کلاسیک) مردم فکر می کردند چون هر قویی دیده اند سفید بوده و این مشاهده ده ها هزار بار(بیشتر؟) تکرار شده، پس مطمئن هستیم همه ی قوی ها سفیدند. بعد که اولین قوی سیاه دیده شد، کل ایده ی «همه ی قوی ها سفید هستند» باطل شد.
در مثال امروزی ترش، فرض کنید ما چند گاو هلشتاین خریده ایم برای این که بزرگ شوند و سرشان را ببریم و گوشت شود در تن معشوقمان که با یک گاودار وصلت کرده. گاو به دنیا می آید و می بیند فردا صبح تمیزش کردیم و برایش غذا ریخته ایم. فردای بعدش هم همین طور. این مشاهده برایش ۴۰۰ روز مداوم تکرار می شود و هر روز این ذهنیتش که ما موجود مهربانی هستیم که سلامتی و زندگی گاو برایمان مهم است، تقویت می شود. هر روز داده های بیشتری برای اثبات مدل و نظرش دارد. گرچه احتمالا در مدلش آورده که روزهای دوشنبه غذا کم است یا وقتی هوا سرد می شود نوع غذاها فرق می کند، اما در این که زنده بودنش برای ما مهم است و فردا هم همین خواهد بود شکی ندارد.
فردای روز ۴۰۰ام، سر گاو را می بریم و پوست تنش را می کنیم و دل وروده اش را بیرون می کشیم. به این می گویند یک اتفاق قوی سیاه. چون ابدا برای گاو پیش بینی پذیر نیست. ۴۰۰ مشاهده ی قبلش هم هیچ نشانی از کشته شدنش نداشت. اگر هم قرار بود طبق روال اقتصادخوان ها با ابزارهای اقتصادسنجی نمودار بکشد، هیچ اتفاق مرگ آوری در داستان نبود (جدی گاو هلشتاین را بعد ۱۲ ۱۳ می کشند).
در نتیجه قوی سیاه رویدادی نادری است که به سختی می شود پیش بینی اش کرد و نتیجه ی بسیار تاثیرگذاری دارد. به قدری نادر که شاید اصلا در محاسباتمان متوجه ش نشویم. یا حتی خارج از مدل ما باشد. اما اگر رخ بدهد، تاثیر بسیار مهمی خواهد داشت.
البته این چنین رویدادهایی بسته به کسی که نگاه می کند ممکن است کاملا محتمل و پیش بینی پذیر هم باشند. مثلا گاودار می داند که گاو را برای کشتن می پروراند، پس کشته شدن گاو برای او قوی سیاه نیست. اما برای گاو قوی سیاه هست. قوی سیاه بودن یک اتفاق یا نبودنش بسته به ناظر است.
در داستان سقوط بازارهای مالی ۲۰۰۸ آمریکا هم، افرادی چون نسیم طالب فکر می کردند با رویه ای که بانک ها و دولت آمریکا در حمایت از آن ها پیش گرفته، دیر یا زود این سیستم درهم خواهد شکست و روی احتمال شکست بازار سرمایه گذاری کرده بودند (در آمریکا ابزارهای مالی ای وجود دارد که اجازه می دهد روی رویدادها به نوعی شرط بندی کنید. مثلا می روید با شرکتی قرارداد می بندید و سالانه ۴۰۰ میلیون تومن پول می دهید که شما را بیمه کند در مقابل قیمت دلار. که اگر رفت بالای ۱۰,۰۰۰ تومان، به شما ۴۰ میلیارد تومان بدهد، اگر نه، هر ساله شما این ۴۰ میلیون تومان را می دهید. البته این مثال ساده سازی شده بود و در اصل کمی پیچیده تر است).
با همین رویه است که نسیم طالب برای خودش ثروت مناسبی به هم زده. مدلش این است که مقدار کمی از ثروتش را روی اتفافات نادر با اثر خیلی بزرگ سرمایه گذاری می کند. بیشتر دفعات شکست می خورد و آن مقدار کم را از دست می دهد. اما،اما زمانی که نتیجه ی دلخواه را می گیرد کلی پول به دست می آورد. ضررهای کوچکی را تحمل می کند و چند دفعه یک بار موفقیت بسیار بزرگی.
یکی از ویژگی های خوب کتاب های نسیم طالب این است که کلی نکته و ایده ی حاشیه ای در کتاب هایش پیدا می شود. طالب به شدت اهل مطالعه است و برای همین هی به کتاب ها و ایده های مختلف اشاره می کند. از جهات مختلف بررسی می کند و خودش تجربه ی خوب کاری و ارتباط با آدم های اهل مطالعه و مهم دیگر داشته.
منبع: oorah.ir
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست