محافظت پوست از پرتوهای زیانبار

بسیاری از مردم هر سال در انتظار فصل تابستان به سر می‌برند تا از نور پر حرارت خورشید استفاده و علاوه بر زدودن خستگی تغییری در رنگ پوست خود ایجاد کنند، این در حالی است که از تاثیرهای …

بسیاری از مردم هر سال در انتظار فصل تابستان به سر می‌برند تا از نور پر حرارت خورشید استفاده و علاوه بر زدودن خستگی تغییری در رنگ پوست خود ایجاد کنند، این در حالی است که از تاثیرهای مخربی که این نور بر پوست دارد غافلند.‏ به گزارش مهر، تابستان در کنار زیبایی‌ها و شادابی‌هایش، گرما، رطوبت و نور را به همراه می‌آورد.

نور خورشید در فصل تابستان به اندازه‌ای شدت پیدا می‌کند که نیاز به محافظت از پوست بدن و به ویژه صورت به خوبی احساس می‌شود. ‏

زمانی که پوست بدن در برابر نور شدید خورشید قرار می‌گیرد، پرتوهای ماورا بنفش نور خورشید، پوست انسان را شستشو می‌دهد و سلول‌های زنده‌ای را که عملکرد طبیعی آنها ساخت لایه‌های جدید پوست است، می‌کُشد.

این پرتوها موسوم به پرتوهای ماورا بنفش ‏A‏ توانایی نفوذ زیاد در پوست انسان را دارد، اما هر دو نوع ‏A‏ و ‏B‏ آن توانایی سوزاندن پوست انسان را دارند.

فعال شدن گیرنده‌های درد

پس از آفتاب سوختگی، عروق خونی برای زدودن سلولهای سوخته زیر پوست گسترش یافته و جریان خون در قسمتهای سوخته بدن افزایش پیدا می‌کند. این افزایش خون باعث قرمز شدن پوست بدن می‌شوند. در عین حال سلولهای آسیب دیده به مغز پیام ارسال با اعلام تخریب خود گیرنده‌های درد را فعال می‌کنند. به همین دلیل پوستهای آفتاب سوخته در برابر لمس بسیار حساس هستند و فرد درد و خارش پوست را برای روزها تجربه می‌کند.

تیره شدن پوست حاصل تولید رنگدانه‌های ملونین

در پاسخ به سوختگی سلولها تحت تاثیر ماورا بنفش، بدن انسان میزان بیشتری از رنگدانه‌های ملانین تولید می‌کند که این باعث تیره‌تر شدن رنگ پوست خواهد شد. این رنگدانه‌ها پرتوهای اضافی را به خود جذب کرده و از آسیب بیشتر پوست جلوگیری می‌کنند.

ملانین‌های تولید شده علاوه بر فیلتر کردن ماورا بنفش نور خورشید می‌توانند برای پوست مضر نیز باشند. برای مثال نوعی از این رنگدانه به نام فیوملانین که عامل ایجاد موهای بور و قرمز رنگ در انسان به شمار می‌رود، در واقع خطر آسیب‌های ناشی از نور خورشید و ابتلا به آفتاب سوختگی یا سرطان پوست را افزایش می‌دهد.

در این میان یکی از قدرتمندترین سلاحهای انسان در برابر این نور مخرب، کرم‌های ضد آفتاب هستند که به شیوه‌های مختلف، جذب شیمیایی ماورا بنفش یا بازتاب دادن این پرتوها از پوست محافظت می‌کنند.

واژه ‏SPF‏ از مهمترین علامت‌های مشخصه‌ای است که بر اساس آن مصرف کنند. ضد آفتابهای مناسب را انتخاب خواهد کرد. این کد به فرد اعلام می‌کند تا زمان آفتاب سوختگی چقدر زمان دارد. برای مثال استفاده از ‏SPF ۲‎‏ به فرد این اجازه را می‌دهد که دو برابر مدتی که می‌توانست بدون کرم ضد آفتاب در زیر نور باقی بماند، از نور خورشید استفاده کند.

بالا رفتن شماره ‏SPF‏‌ها به مفهوم افزایش چند درصدی میزان محافظت از پوست نیز خواهد بود.

مناطق ساحلی در سوختگی پوست تاثیر چشمگیری دارند، زیرا در این مناطق نور آفتاب توسط آب دریا و ماسه‌ها بازتاب داده می‌شود و شدت آن را تکرار می‌کند. به شکلی که حتی در روزهای ابری ۸۰ درصد از نور خورشید از میان ابرها عبور می‌کند و زمین را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.

باورهای غلط

براساس این گزارش، برخی معتقدند میزان کمی آفتاب سوختگی آسیبی به کسی نخواهد رساند. محققان بارها غلط بودن این ایده را تذکر داده و اعلام کرده‌اند آفتاب سوختگی در دوران کودکی و نوجوانی تا درصد بالایی می‌تواند به سرطان پوست در دوران بزرگسالی تبدیل شود، زیرا ملانین پوست به اندازه تمامی سالهای عمر فرصت توسعه و رشد داشته است.

از دیگر آثار آزار دهنده آفتاب سوختگی می‌توان به چرمی شدن پوست، بروز لکه‌های بزرگ و قهوه‌ای رنگ و آب مروارید در چشم اشاره کرد.

به گفته پزشکان برای درمان آفتاب سوختگی درجه یک استفاده از آسپیرین و نوشیدن آب خنک کافی خواهد بود. این شیوه می‌تواند از افزایش تاثیر سوختگی جلوگیری کند.

بر اساس گزارش لایو ساینس، برای سوختگی‌های نوع دوم فرد باید از حمام آب خنک و مرطوب کننده‌های گیاهی مانند آلوئه ورا استفاده کند. در صورت وخیم‌تر بودن شرایط بیمار و مشاهده علائمی مانند سردرد شدید و تب و لرز فرد باید به سرعت تحت معاینه پزشک متخصص قرار گیرد .‏