خواب متأهّل بهتر از روزه مجرد

در زندگی روز مره باید یک نکته ی بسیار ساده را بدانیم و به آن عمل کنیم تا هیچ گاه دچار خسران و زیان نگردیم و آن این که به تمام کارهایمان رنگ و جهت خدایی دهیم و هیچ کاری را به قصد به دست آوردن جلب نظرکسی جز خدا , انجام ندهیم

در زندگی روز مره باید یک نکته ی بسیار ساده را بدانیم و به آن عمل کنیم تا هیچ گاه دچار خسران و زیان نگردیم و آن این که؛ به تمام کارهایمان رنگ و جهت خدایی دهیم و هیچ کاری را به قصد به دست آوردن جلب نظرکسی جز خدا ، انجام ندهیم .

● تمام کارها با رنگ الهی!

«قالَ إِنِّی أُرِیدُ أَنْ أُنْکِحَکَ إِحْدَی ابْنَتَیَّ هاتَیْنِ عَلی‏ أَنْ تَأْجُرَنِی ثَمانِیَ حِجَجٍ فَإِنْ أَتْمَمْتَ عَشْراً فَمِنْ عِنْدِکَ وَ ما أُرِیدُ أَنْ أَشُقَّ عَلَیْکَ سَتَجِدُنِی إِنْ شاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّالِحِینَ ؛ (حضرت شعیب به موسی) گفت : «من می‏خواهم یکی از این دو دخترم را به همسری تو درآورم به این شرط که هشت سال برای من کار کنی و اگر آن را تا ده سال افزایش دهی ، محبّتی از ناحیه توست من نمی‏خواهم کار سنگینی بر دوش تو بگذارم و ان شاء اللَّه مرا از صالحان خواهی یافت .» (قصص ۲۷)

● نکته‏های آیه:

ما می‏توانیم تمام کارهای خود را رنگ الهی دهیم ، چنان که قرآن می‏فرماید : « صِبْغَةَ اللَّهِ وَ مَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَةً» (بقره، ۱۳۸) مثلًا هر گاه صورت خود را می‏شوییم ، قصد وضو نماییم ، هر گاه می‏نشینیم مثل پیامبر (صلی اللَّه علیه و آله) رو به قبله نشینیم ، به جای مدرک و مقام ، برای رضای خداوند درس بخوانیم ، لباسی که برای همسر می‏خریم ، به مناسبت اعیاد مذهبی همچون عید غدیر یا تولّد حضرت زهرا (علیها السلام) باشد ، هدیه‏ای که برای فرزند خود می‏خریم به مناسبت کسب یک کمال معنوی باشد .

● پیام‏هایی از آیه:

۱) اگر کاری بر اساس جوانمردی و ضعیف نوازی انجام شود ، علاوه بر اجر معنوی ، پاداش دنیوی نیز به دنبال دارد : « قالَ إِنِّی أُرِیدُ أَنْ أُنْکِحَکَ » (حضرت موسی که تا ساعاتی پیش حتّی بر جان خود ایمن نبود ، اینک علاوه بر امنیّت جانی، صاحب زن و زندگی و کار می‏شود .)

۲) سنّت‏های خوب ازدواج (همچون حضور در منزل دختر و گفتگو با حضور پدرش) را از انبیا بیاموزیم : « إِنَّ أَبِی یَدْعُوکَ ... إِنِّی أُرِیدُ أَنْ أُنْکِحَکَ »

۳) شناخت داماد پیش از اقدام به ازدواج ، امری ضروری است : « فَلَمَّا ... قَصَّ عَلَیْهِ الْقَصَصَ ... قالَ إِنِّی أُرِیدُ أَنْ أُنْکِحَکَ» (موسی سرگذشت خود را صادقانه به شعیب گفت و او به موسی اطمینان پیدا کرد، آن گاه پیشنهاد دامادی او را برای دخترش مطرح نمود .)

۴) اگر از امین بودن ، توانایی و علاقمندی به کار جوان مطمئن شدیم، « الْقَوِیُّ الْأَمِینُ » نداشتن امکانات و مسکن را مانع ازدواج قرار ندهیم : « أُرِیدُ أَنْ أُنْکِحَکَ »

۵) پیشنهاد ازدواج از جانب پدر دختر مانعی ندارد : « إِنِّی أُرِیدُ أَنْ أُنْکِحَکَ »

۶) رعایت نوبت میان دختران ، و ازدواج دختر بزرگتر قبل از کوچکتر، همه‏جا ضروری نیست :« إِحْدَی ابْنَتَیَّ » (حضرت شعیب به موسی گفت: می‏خواهم یکی از این دو دخترم را به ازدواج تو درآورم و شرط نکرد که دخترِ اوّل باشد یا دوّم .)

۷) پدر نباید در امر ازدواج میان دختران ، تفاوت بگذارد : « إِحْدَی ابْنَتَیَّ هاتَیْنِ »

۸) دختر و پسر می‏توانند در هنگام خواستگاری در برابر یکدیگر قرار بگیرند : « هاتَیْنِ »

۹) غریزه‏ی جنسی را جدّی بگیریم . حتّی در خانه نبوّت ، برای سلامت محیط خانه و کار ، ابتدا به امر ازدواج اقدام و سپس به استخدام توجّه می‏شود : « أُرِیدُ أَنْ أُنْکِحَکَ ... عَلی‏ أَنْ تَأْجُرَنِی »

شناخت داماد پیش از اقدام به ازدواج ، امری ضروری است : « فَلَمَّا ... قَصَّ عَلَیْهِ الْقَصَصَ ... قالَ إِنِّی أُرِیدُ أَنْ أُنْکِحَکَ» (موسی سرگذشت خود را صادقانه به شعیب گفت و او به موسی اطمینان پیدا کرد، آن گاه پیشنهاد دامادی او را برای دخترش مطرح نمود .)

۱۰) ازدواج ، با مهریه همراه است : « عَلی‏ أَنْ تَأْجُرَنِی »

۱۱) لازم نیست مهریه مال و ثروت باشد . حضرت شعیب به موسی گفت: دخترم را به ازدواج تو درمی‏آورم به شرط آن که هشت سال برای من کار کنی : « عَلی‏ أَنْ تَأْجُرَنِی ثَمانِیَ حِجَجٍ » (البتّه در شریعت اسلام می‏بایست به فتاوای مراجع تقلید مراجعه کنیم.)

۱۲) زمان‏بندی قراردادها را بر اساس زمان عبادات و امور معنوی قرار دهیم : « ثَمانِیَ حِجَجٍ » (به جای هشت سال ، فرمود : هشت حج)

۱۳) یکی از راه‏های ترویج معروف ، بزرگداشت اوقات معنوی و « ایّام اللَّه » است : « ثَمانِیَ حِجَجٍ »

۱۴) مقام نبوّت ، مانع از صحبت پیرامون مقدار مهریه و مال الاجاره نیست : « ثَمانِیَ حِجَجٍ »

۱۵) مراسم حج ، در ادیان گذشته نیز سابقه داشته است :« حِجَجٍ »

۱۶) هنگام صحبت برای مهریه ، پدر عروس ، حدّ اقل مورد قبول را انتخاب کند و پذیرش بیشتر را به اختیار داماد بگذارد : « فَإِنْ أَتْمَمْتَ عَشْراً فَمِنْ عِنْدِکَ » حضرت شعیب به موسی گفت : اگر هشت سال را به ده سال برسانی اختیار با شماست .

۱۷) در میزان مهریه ، داماد را در تنگنا قرار ندهید : « فَمِنْ عِنْدِکَ »

۱۸) پدر عروس در امر ازدواج سخت‏گیری نکند و در پرداخت مهریه ، توان داماد را در نظر بگیرد : « ما أُرِیدُ أَنْ أَشُقَّ عَلَیْکَ »

۱۹) کسانی که به کارگران و زیردستان خود سخت‏گیری می‏کنند ، انسان‏هایی ناصالح هستند : «سَتَجِدُنِی إِنْ شاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّالِحِینَ »

۲۰) داماد باید از ناحیه بستگان جدید ، آرامش خاطر داشته باشد : « سَتَجِدُنِی إِنْ شاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّالِحِینَ »

۲۱) بدون استمداد از خدا و گفتن انشاء اللَّه ، برای آینده وعده‏ای ندهیم : « إِنْ شاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّالِحِینَ »

۲۲) اعتمادِ متقابلِ داماد و خانواده عروس لازم است : « سَتَجِدُنِی ... مِنَ الصَّالِحِینَ »

● اهمّیت ازدواج‏ در اسلام

در روایات می‏خوانیم : ازدواج سبب حفظ نیمی از دین است . دو رکعت نماز کسی که همسر دارد از هفتاد رکعت نماز افراد غیر متأهّل بهتر است . خواب افراد متأهّل از روزه‏ی بیداران غیر متأهّل بهتر است . (میزان الحکمه)

آری بر خلاف کسانی که ازدواج را عامل فقر می‏پندارند ، رسول خدا (صلی اللَّه علیه و آله )فرمودند : ازدواج روزی را بیشتر می‏کند .

همچنین فرمودند: کسی که از ترس تنگدستی ازدواج را ترک کند ، از ما نیست و به خدا سوء ظن برده است . (میزان الحکمه)

در روایات می‏خوانیم : کسی که برای ازدواجِ برادران دینی خود اقدامی کند ، در روز قیامت مورد لطف خاص خداوند قرار می‏گیرد. (کافی، ج ۵، ص ۳۳۱)

قرآن نسبت به تشکیل خانواده و اقدام برای ازدواج ، دستور اکید داده (نور، ۳۲) و سفارش کرده که از فقر نترسید ، اگر تنگ دست باشید ، خداوند از فضل و کرم خود ، شما را بی‏نیاز خواهد کرد . (نور، ۳۲)

ازدواج وسیله‏ی آرامش است . (روم، ۲۱) در ازدواج فامیل‏ها به هم نزدیک شده و دلها مهربان می‏شود و زمینه‏ی تربیت نسل پاک و روحیه تعاون فراهم می‏شود . (میزان الحکمه)

در روایات می‏خوانیم: برای ازدواج عجله کنید و دختری که وقت ازدواج او فرا رسیده ، مثل میوه‏ای رسیده است که اگر از درخت جدا نشود فاسد می‏شود . (میزان الحکمه)

ازدواج سبب حفظ نیمی از دین است . دو رکعت نماز کسی که همسر دارد از هفتاد رکعت نماز افراد غیر متأهّل بهتر است . خواب افراد متأهّل از روزه‏ی بیداران غیر متأهّل بهتر است انتخاب همسر

معیار انتخاب همسر در نزد مردم معمولاً چند چیز است : ثروت ، زیبایی ، حَسب و نَسب.

ولی در حدیث می‏خوانیم : « علیک بذات الدین » تو در انتخاب همسر، محور را عقیده و تفکّر و بینش او قرار ده . (کنز العمال، ح ۴۶۶۰۲)

در حدیث دیگر می‏خوانیم : چه بسا زیبایی که سبب هلاکت و ثروت که سبب طغیان باشد . (میزان الحکمه)

رسول خدا (صلی اللَّه علیه و آله) فرمود : هر گاه کسی به خواستگاری دختر شما آمد که دین و امانت‏داری او را پسندیدید ، جواب ردّ ندهید و گرنه به فتنه و فساد بزرگی مبتلا می‏شوید .(بحار، ج ۱۰۳، ص ۳۷۲)

امام حسن (علیه السلام) به کسی که برای ازدواج دخترش مشورت می‏کرد فرمود : دامادِ با تقوا انتخاب کن که اگر دخترت را دوست داشته باشد گرامیش می‏دارد و اگر دوستش نداشته باشد ، به خاطر تقوایی که دارد به او ظلم نمی‏کند . (مکارم الاخلاق، ج ۱، ص ۴۴۶)

در روایات می‏خوانیم : به افرادی که اهل مشروبات الکلی هستند و افراد بد اخلاق و کسانی که خط فکری سالمی ندارند و آنان که در خانوادهای فاسد رشد کرده‏اند ، دختر ندهید . (میزان الحکمه)

آمنه اسفندیاری

منابع :

۱- تفسیر نور ،ج ۹

۲- مکارم الاخلاق ، ج ۱

۳- میزان الحکمه

۴- بحار، ج ۱۰۳

۵- کنز العمال