میهمانان تازه وارد اسکار

اگر فیلم های ابرقهرمانی تا همین چند سال پیش, صرفاً محصولاتی برای سرگرم کردن تماشاگر نوجوان به شمار می آمدند و عاملی برای رونق گیشه حالا شرایط تغییر کرده است

اگر فیلم‌های ابرقهرمانی تا همین چند سال پیش، صرفاً محصولاتی برای سرگرم کردن تماشاگر نوجوان به‌شمار می‌آمدند و عاملی برای رونق گیشه؛ حالا شرایط تغییر کرده است.

سال ۲۰۰۸ بدون شک سال «شوالیه تاریکی»‌ بود. کمتر کسی انتظار داشت کریس نولان در کار با دستمایه بتمن، چنین فیلم غنی و تأثیرگذاری بسازد؛ فیلمی که هم تماشاگران پرتعداد بیابد (آن هم نه فقط از میان تین‌ایجرها که از بین تمام اقشار جامعه) و‌ هم منتقدان و کارشناسان زبان به تحسینش بگشایند. بهترین فیلم تاریخ سینما، حتی اگر عنوانی باشد که از روی ذوق‌زدگی به «شوالیه‌تاریکی» اهدا شده باشد؛ باز هم از ارزش‌های والای این فیلم حکایت دارد.

این از معدود موارد سینمای معاصر آمریکاست که در آن نظر تماشاگر عام، مخاطب فرهیخته و فیلم‌بین، منتقد و ریویونویس و دست‌اندرکار حرفه‌ای سینما با هم به نقطه تلافی رسیده‌اند. «شوالیه تاریکی» به نوعی اعاده حیثیت از فیلم‌های ابرقهرمانی نیز هست و شانس بالایی برای موفقیتش در اسکار می‌توان متصور بود؛ حتی اگر جوایز گلدن‌گلاب ناباورانه نادیده‌اش گرفته باشد. «آیرون من» هم دیگر فیلم ابرقهرمانی احساسی است که در بعضی رشته‌های اسکار شانس نامزدی و موفقیت دارد.

منتقد نشریه ورایتی در تحلیلی از احیای فیلم‌های ابرقهرمانی سخن گفته و از آنها به‌عنوان میهمانان تازه‌وارد اسکار یاد کرده است... .

ابرقهرمان‌ها در سال‌های اخیر همیشه چهره‌های محبوب سینمای پاپ کورنی و جریان اصلی سینما محسوب می‌شدند اما امسال فیلم‌هایی در این ژانر اکران شده‌اند که جز موفقیت همیشگی‌شان در گیشه توانسته‌اند توجه علاقه‌مندان سینمای جدی را نیز به‌خود جلب کنند و حتی در فصل اعطای جوایز جدی سینمایی در فهرست برخی از منتقدین قرار گیرند.

هیث لجر، هنرپیشه نقش ژوکر در فیلم شوالیه تاریکی در صدر فهرست هنرپیشه‌های نقش مکمل قرار دارد که البته جایزه گلدن گلاب این بخش را هم دریافت کرد و برخی از کریستین بیل و گری اولدمن از همین فیلم و همچنین رابرت داونی جونیور از فیلم آیرون من نام می‌برند.

کوین فیگی، مدیر بخش فیلمسازی «مارول» در این رابطه می‌گوید: فیلم‌های قهرمانان کمیک در فصل جوایز بسیار خوب عمل کرده‌اند و به‌نظر می‌رسد که ما تابوهایی که در این قضیه وجود داشته را تا حد زیادی از بین برده‌ایم. شرایط ۸سال پس از اکران اولین فیلم از سری مردان مجهول کاملا عوض شده است و مردم اکنون درک کرده‌اند که می‌توانند فیلم‌هایی جدی را هم در این ژانر تماشا کنند و از طرفی باید انتظار داشته باشند که برخی از عوامل این فیلم‌ها هم جوایز جدی پایان سال را دریافت کنند.

البته روند حضور هنرپیشگان تراز اول سینمای جهان در این فیلم‌ها از مدت‌ها قبل و با بازی جین هکمن و مارلون براندو در فیلم سوپرمن در سال ۱۹۷۸ آغاز شده بود. اما روند محبوبیت فعلی این فیلم‌ها در دهه ۱۹۹۰ آغاز شد و اکنون میلیون‌ها نفر شاهد اکران این فیلم‌ها هستند که با پیچیدگی خاصی داستان قدیمی مبارزه خیروشر را روایت می‌کنند.

مایک ریچاردسون، بانی انتشارات دارک هورس کمیکز و تهیه‌کننده قسمت دوم فیلم هل بوی در این زمینه می‌گوید: این روزها هنرپیشه‌های مشهور با دقت بیشتری پیشنهاد بازی در فیلم‌های ابرقهرمان را بررسی می‌کنند. زمانی که فیلمی چون شوالیه تاریکی در تمامی سطوح به موفقیت دست پیدا می‌کند، به این ترتیب ذهن بسیاری از طرفداران سینما برای پذیرش این قهرمان‌ها به‌عنوان شخصیت‌های جدی آمادگی پیدا می‌کند و حتی این امکان به‌وجود می‌آید که در فصل جوایز نام عوامل این فیلم‌ها را بشنویم.

در شرایطی که بسیاری از شخصیت‌های مشهور کتاب‌های کمیک به پرده سینما نقل مکان کرده‌اند و شاهد فیلم ابرقهرمانانی چون اسپایدر من، هالک و سوپرمن بوده‌ایم، هنوز هم بسیاری از علاقه‌مندان شخصیت‌های کمیک در انتظارحضور قهرمان مورد علاقه‌شان در سینماها هستند. مایکل دوران، یکی از سردبیران مجله نیوزر معتقد است که اکنون شرایط برای اقتباس سینمایی از کمیک The Flash آماده است.

شرکت مارول هم طرح‌های تازه‌ای برای سال‌های آتی در نظر دارد و قهرمان‌های تازه‌ای روی پرده سینما منتقل خواهند شد که از آن جمله می‌توان به کاپیتان آمریکا و همچنین توور اشاره کرد و البته قسمت دوم فیلم آیرون‌من نیز در سال ۲۰۱۱ اکران خواهد شد.

اما برخی از تحلیلگران اشاره دارند که انتخاب هنرپیشه‌ها برای چنین نقش‌هایی کاملا تعیین‌کننده است. همیشه در بین علاقه‌مندان این شخصیت‌ها بحث‌هایی در مورد اینکه گزینه‌های مناسب کدام خواهدبود جریان دارد. در این میان بحث‌هایی که در بین علاقه‌مندان در سایت‌های اینترنتی وجود دارد عمدتا در انتخاب‌های مسئولان استودیوها تاثیر‌گذار است.

مایکل دوران در این زمینه ادامه می‌دهد: در هر دو زمینه انتخاب هنرپیشه و کارگردان گزینه‌های علاقه‌مندان کاملا تاثیر‌گذار است و تاکنون کسانی که در این انتخاب‌ها نامشان دیده می‌شود؛ رایان رینولدز در نقش The Flash ، ، لئوناردو‌ دی‌کاپریو در نقش کاپیتان آمریکایی رایان گاسلینگ در نقش گرین لاننترن و جرارد باتلر یا کلایو اوون در نقش شخصیت ساب مارینر هستند.

اکثر این انتخاب‌ها در حد شایعه به‌نظر می‌رسند اما در گذشته بسیاری از این شایعات به حقیقت پیوسته‌اند هر چند که شایعه حضور ویل اسمیت در نقش کاپیتان آمریکا چنان به سرعت در اینترنت پیچید که شرکت مارول بلافاصله ناچار به تکذیب آن شد و در تحولی دیگر دانیل کریگ (جیمز باند جدید) در یک کنفرانس خبری ویژه خبر بازی در نقش توور را رد کرد.

اما مسئولان مارول و دیگر استودیوهای فیلمسازی در انتخاب هنرپیشه به دنبال افرادی هستند که بتوانند در کنار حضور فیزیکی مناسب، شخصیت متفاوتی را روی پرده سینما خلق کنند. در همین رابطه‌گری ریچاردسون، مدیر بازاریابی استودیو سونی می‌گوید: ما به هنگام انتخاب هنرپیشه به جذابیت صرف او در گیشه فکر نمی‌کنیم بلکه این جذابیت شخصیت و عملکرد هنرپیشه در نقش است که همه چیز را تعیین خواهد کرد.

اما شانس پررنگ شدن فیلم‌های ابرقهرمان‌ها در جوایز جدی سینمایی سالانه چیزی است که می‌تواند روند تازه‌ای را در تولید این دسته از فیلم‌ها باعث شود هر چند که شاید نتوان برای هر فیلمی موفقیت فیلم‌هایی چون شوالیه تاریکی یا آیرون من را متصور بود.ریچاردسون با اشاره به اینکه اسکار باید امسال سهمی را برای فیلم‌های این ژانر در نظر بگیرد، ادامه می‌دهد: در گذشته این رسم در مراسم اسکار به چشم می‌خورد که هنرپیشه‌های کمدی شانسی برای دریافت اسکار ندارند ولی در نهایت خلاف این موضوع ثابت شد و اکنون شرایط مشابهی برای ابرقهرمان‌های کتاب‌های کمیک به‌وجود آمده‌است و می‌توان به توفیق فیلم‌هایی چون شوالیه تاریکی یا آیرون من در اسکار امسال امیدوار بود.

ترجمه - امیررضا نوری‌زاده