شپش

ابتلا به شپش یکی از بیماریهای شایع در همه سنین بویژه در سنین مدرسه می باشد

● از شپش چه می دانید ؟

ابتلا به شپش یکی از بیماریهای شایع در همه سنین بویژه در سنین مدرسه می باشد .

شپش علاوه بر ناراحتیهایی که در اثر گزش ایجاد می کند ،‌ناقل بیماری تیفوس و تب راجعه نیز می باشد .

بنابراین آگاهی از علائم و نشانه های این بیماری در مدارس ، گامی مثبت در جهت کنترل بیماری محسوب می شود .

● مشخصات کلی شپش :

حشره ای کوچک ، بدون بال و خونخوار است که انگل خارجی بدن انسان بوده و می تواند تن ، سر و عانه را آلوده کند .

تخم شپش ،‌ رشک نام دارد و بیضی شکل و سفید رنگ و به اندازه ته سنجاق می باشد و به مو و درز لباسها می چسبد .

● انواع شپش :

۱) شپش سر

۲) شپش بدن

۳) شپش عانه

● محل زندگی :

شپش سر در لابلای موهای سر زندگی می کند و این مناطق ( عقب سر و نیز قسمت پشت گوش ) را مورد گزش قرار می دهد .

شپش بدن ،‌ در مسیر درزهای داخلی و چینهای لباسها زندگی می کند . شپش عانه در محل عانه است و احتمالاً در سایر نقاط موارد بدن ممکن است مشاهده شود . در بچه ها شپش عانه در پلکها و مژه ها نیز یافت شده است .

● راههای انتقال :

الف) از طریق تماس مستقیم افراد سالم با افراد آلوده

ب) از طریق تماس غیرمستقیم بصورت استفاده از وسائل شخصی آلوده « لباسها ، پتو ، ملحفه ، شانه ،‌کلاه ، روسری و ... )

● علائم :

الف) علائم ابتلا به شپش سر :

۱) خارش شدید

۲) التهاب و تورم در ناحیه ریشه مو بدلیل خاراندن شدید

۳) بزرگ و حساس شدن غدد لنفاوی پشت گوش و پشت سر و گردن

ب) علائم ابتلا به شپش بدن

۱) خارش شدید

۲) ضخیم شدن پوست

ج) علائم ابتلا به شپش عانه :

۱) خارش غیر قابل تحمل در ناحیه عانه

۲) لکه های آبی رنگ

● عوارض ابتلا به شپش :

الف) خارش شدید در سطح بدن بدلیل تلقیح ماده بزاقی به پوست فرد مبتلا .

ب) عفونت ثانویه مثل زرد زخم که در اثر خاراندن شدید پوست رخ می دهد .

ج) عوارضی دیگر :

۱) خستگی عمومی

۲) افسردگی و پریشانی روانی و بیخوابی

۳) ضایعات پوستی بصورت بثورات ریز قرمز رنگ

● راههای پیشگیری:

الف) آموزش به مردم در مورد شستشوی لباس و ملحفه در آب جوش بمدت ۳۰ دقیقه و یا استفاده از ماشین لباسشویی . خشک کن و اتو کردن درزهای لباس برای از بین بردن شپش و رشک .

ب) رعایت بهداشت فردی ( بخصوص استحمام مرتب )

ج) شانه کردن روزانه موی سر

د) تمیز کردن همه روزه برس و شانه

و) شستشوی منظم لباسها ، روسری ، کلاه و ...

هـ) عدم استفاده از شانه ، برس و کلاه دیگران

ی) پرهیز از تماس با اشیاء و لباسهای فرد آلوده

ر) کنترل روزانه موی سر و بازدید بدن ( در صورت لزوم ) دانش آموزان در مدرسه و ورزشگاهها

ز) گزارش موارد آلوده مشاهده شده به نزدیکترین مرکز بهداشتی درمانی

● راههای مبارزه :

الف) درمان مناسب فرد و سایر افراد خانواده بطور همزمان طبق دستورهای مراکز بهداشتی درمانی

ب) اطو کردن لباسها ( بخصوص درزهای لباس )

ج) جوشاندن کلیه وسایل شخصی آلوده ( حوله ، ملحفه ، لباسهای زیر و رو و ... ) در آب جوش به مدت حداقل نیم ساعت ( در مورد شپش تن )

د) شستشوی منظم ویا پودرپاشی وسائل خواب و سایر وسایلی که قابل شستشو نبوده یا شستشوی آنها مشکل می باشد .

و) استفاده از داروهای ضد شپش ( از جمله شامپو و لوسیون گامابنزن ، شامپو و لوسیون پرمترین در صورت دسترسی و طبق دستور پزشک )

در مبارزه با شپش ، فرد آلوده و کلیه افراد خانواده و سایر افرادیکه با او در تماس نزدیک می باشند باید نکات بهداشتی را رعایت کنند .