بزرگترین اختلاس چگونه رقم خورد

چرا ادارات نظارت داخلی بانک ها و اداره نظارت بر بانک های بانک مرکزی, عملکرد نظام بانکی را کنترل نمی کنند پیاده کردن روش های نوین در بانک ها نیز مثمر ثمر خواهد بود

چرا ادارات نظارت داخلی بانک‌ها و اداره نظارت بر بانک‌های بانک مرکزی، عملکرد نظام بانکی را کنترل نمی‌کنند؟ پیاده کردن روش‌های نوین در بانک‌ها نیز مثمر ثمر خواهد بود.

اختلاس در کشور ما موضوعی دیرینه است. به قول معروف هر جا که پول باشد، منفذهای فساد هم شکل می‌گیرند. مهم این است که جلوی این عمل با استفاده از روش‌ها و ابزارهای درست گرفته شود.

متأسفانه این موضوع به قدری با نظام بانکی ما عجین شده که هر چند وقت یک بار، خبری می‌شنویم که در فلان بانک یک اختلاس چند صد میلیون یا میلیاردی شکل گرفته است. این بار بانک صادرات در مظان اتهام است. اما اگر کمی سازوکارهای اقتصادی و بانکداری کشور را در نظر بگیریم، باید اذعان کنیم که نباید فقط انگشت اتهام را متوجه یک نهاد سازیم. علاوه بر بانک‌های دیگر – که در این موضوع دخیل بوده‌اند – باید گناه ادارات داخلی بانک‌ها، بانک مرکزی و سایر نهادهای نظارتی کشور را هم در نظر گرفت.

ارسلان فتحی‌پور، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس در این خصوص گفته با این حجم بالای مبالغ اختلاس شده می‌شد یک میلیون فرصت شغلی ایجاد کرد. وی همچنین افزود این اقدامات در کشور ما در شرایطی صورت می‌گیرند که تنها برای ۲ تریلیون تومان اعتبار مترو، بین دولت، مجلس و شهرداری بحث و جدلی مفصل در می‌گیرد.

● دفاعیه بانک صادرات

این روزها و در شرایطی که بانک صادرات در تیررس اتهامات قرار گرفته، سید محمد جهرمی، رییس بانک صادرات، اصل ماجرا را این گونه توضیح داده که این فعالیت مجرمانه از سال ۸۶ در چند بانک کشور آغاز شده و دو سال بعد از آن‌، پای بانک صادرات به میان آمده است. یعنی با استفاده از اسناد جعلی بانک صادرات، از هفت بانک دیگر سوء استفاده شده است. وی همچنین گفته کل گردش مالی به وجود آمده از این اقدام به ۲ تریلیون تومان می‌رسد. این منابع، در مسیر خرید کارخانه فولاد در استان خوزستان، خرید شرکت‌ها‌ی دولتی از سازمان خصوصی‌سازی و پذیره نویسی بانک آریا و دیگر موارد، مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

جهرمی همچنین گفته عملکرد گروه اختلاس کننده به گونه‌ای بوده که حتی گشایش ال‌سی‌ها در اسناد این بانک ثبت نشده است. این اقدام در حالی توسط شعبه‌ای از بانک صادرات انجام شده که آن شعبه به عنوان دارنده‌ امضای مجاز برای گشایش ال‌سی به سیستم بانکی کشور معرفی نشده است.‌ اختلاس کنندگان قبل از سررسید ال‌سی، آن را با رقم‌های بالا تنزیل و ال‌سی جدیدی با رقم‌های بیشتری برای جبران میزان تنزیل باز کرد‌ه‌اند. ال‌سی‌هایی که تنزیل شده بودند به حساب بانکی بین بانک صادرات و دیگر بانک‌ها واریز شده‌اند. این اقدام از طریق حساب شعبه کیش بانک صادرات و دیگر بانک‌ها صورت گرفته که البته رییس شعبه کیش هم به همین دلیل در مظان اتهام بوده و در حال بازجویی است. جهرمی در نهایت این را گفته که اختلاسی از بانک صادرات انجام نشده، بلکه به دلیل این که سوء استفاده مالی از هفت بانک دیگر کشور صورت گرفته، باید روی سیستم بانکی کشور تمرکز شود.

● چاره‌ای باید اندیشید!

این که این اختلاس در کدام بانک صورت گرفته خیلی دردی را درمان نمی‌کند. آنچه مهم است، این است که نظارت – خصوصاً نظارت مالی/بانکی – در کشور ما به مشکل برخورده و طبعاً اگر نهادهای نظارتی بر نظام بانکی، شامل نظارت بر بازرسی داخلی و اداره نظارت بر بانک‌های بانک مرکزی – از طریق حسابرسی و ممیزی (Audit & Examination) – و سازمان حسابرسی دقت بیشتری در نظارت‌های خود داشته باشند و از روش‌های نوین بهره ببرند، قادریم منفذهای فساد را در کشور ببندیم.

طبعاً کشف چنین سوء استفاده‌هایی باید مسؤولان بانک مرکزی را نسبت به ضعف سیستم بانکداری در کشور آگاه کند، چرا که اگر رویه‌های موجود در نظام بانکداری کشور اصلاح نشوند، باز هم شاهد مواردی اینچنینی خواهیم بود. در پایان باید اذعان کنیم که کارکنان نظام بانکی افرادی شریف و زحمت کش هستند که با سست ایمانی عده‌ای فرصت طلب، نه تنها حیثیت این افرد پایمال نخواهد شد، بلکه با تقویت نظام نظارتی درونی و بیرونی، اعتماد مردم به بانک‌ها و کارکنان آن بیش از پیش خواهد شد.