«ال کلاسیکو» ضربدر چهار

به بهانه احتمال وقوع یک سونامی هیجان انگیز در فوتبال دنیا

وقتی صحبت از سونامی فوتبالی می‌شود، اهالی و دوستداران فوتبال متوجه می‌شوند که باید دو تیم قدرتمند و یا ۲ ستاره کهکشانی رو در روی یکدیگر قرار بگیرند تا چشم‌های خیره میلیون‌ها مخاطب تلویزیونی در سرتاسر جهان به جمال یک «سونامی» تمام عیار فوتبالی در مستطیل سبز روشن شود. روی دادن یک سونامی همیشه هم ناراحت‌کننده نیست! شاید خیلی‌ها این روزها پس از وقوع فاجعه بزرگ نیروگاه هسته‌ای فوکوشیما که متأثر از سونامی عظیم رخ داده در سواحل دریایی ژاپن بود، هر بار واژه سونامی به گوش‌شان می‌خورد لرزه به اندامشان می‌افتد و مو بر تن‌شان سیخ می‌شود.

اما حکایت سونامی این‌بار برای میدان فوتبال است و مو بر اندام آدمی سیخ شدن نه از سر ترس، بلکه از فرط هیجان زیاد است. قرار است به احتمال قوی، هفته آخر فروردین‌ماه و هفته اول اردیبهشت، بستری تاریخی از زمان برای دنیای فوتبال باشد! دو غول بزرگ فوتبال باشگاهی جهان، بارسلونا و رئال مادرید اسپانیا در روز‌های پایانی فروردین‌ماه قرار است در چهارچوب هفته ۳۲ از سری مسابقات لالیگا در استادیوم خانگی مادریدی‌ها، سانتیاگو برنابئو مقابل یکدیگر صف‌آرایی کنند. این در حالی است که مردان ایالت مادرید و کاتالان تنها ۴ روز بعد می‌بایست شانس خود را برای تصاحب جام قهرمانی پادشاهی اسپانیا، کوپادل‌ری در مستایا و باز هم مقابل یکدیگر امتحان کنند.

شاگردان مورینیو و گوآردیولا این شانس را دارند تا در این فاصله با برتری مقابل حریفان خود تاتنهام انگلستان و شاختار دونتسک اکراین در لیگ قهرمانان اروپا، نیمه نهایی رویایی چمپیونزلیگ را رقم بزنند؛ نیمه نهایی ال‌کلاسیکو در دو بازی رفت و برگشت! بهانه اتفاق بزرگ تاریخ فوتبال جهان که فراتر از یک مسابقه فوتبال ساده است و ریشه در تاریخ سیاسی، فرهنگی و اجتماعی یک ملت دارد، یعنی رویارویی چهار‌باره رقبای سنتی فوتبال اسپانیا، رئال و بارسا آن هم در فاصله کمتر از ۲ هفته سبب شد تا به سراغ این رویداد بزرگ برویم. با ما همراه باشید.

● بخش اول

▪ «ال‌کلاسیکو» از کجا شروع شد؟

این هیجان بی‌مورد نیست! این‌که تا نام نبرد بزرگ ال‌کلاسیکو را می‌شنویم ضربان قلب‌مان به هزار می‌رسد و از فرط هیجان ورجه‌‌ وورجه‌مان می‌گیرد، بی‌دلیل نیست. این‌که هر بار موقع این نبرد می‌شود، به سراغ چوب کبریت می‌رویم تا زیر پلک‌هایمان بگذاریم مبادا خواب نیمه شب به چشممان بیاید، یقینا بی‌‌سبب نیست! سال ۱۹۲۸ اولین‌باری بود که مردان ایالت کاتالان در سانتیاگو برنابئو به مصاف رئال رفتند و از قضا توانستند اولین پیروزی ال‌کلاسیکو را با نتیجه یک بر صفر به سود خود رقم زدند. البته قبل از آن هم این دو تیم مقابل هم بازی کرده‌اند اما کارشناسان فوتبال آغاز ال‌کلاسیکو را در این تاریخ نامیده‌اند. اگر بخواهیم تمام بازی‌های این دو تیم را در نظر بگیریم اعداد و ارقام زیر به دست می‌آید: تعداد بردهای بارسلونا: ۶۲ برد / تعداد بردهای رئال‌مادرید: ۶۸ برد / تعداد تساوی‌ها: ۳۰ تساوی / کل بازی‌ها: ۱۶۰ مسابقه

● بخش سوم

▪ رکوردداران ال‌کلاسیکو چه کسانی هستند؟

ال‌کلاسیکو اسپانیا با همه عظمتش همچون سایر رویدادهای بزرگ رکوردهایی دارد که در تاریخ ثبت شده است. خواندن حکایت رکوردداران نبرد بارسا و رئال در طول تاریخ می‌تواند برایتان جالب باشد:

۱) آقای گل/ آلفردو دی‌استفانو ستاره آرژانتینی رئال مادرید با زدن ۱۸ گل بهترین گلزن تاریخ ال‌کلاسیکو به حساب می‌آید.

۲) حساس‌ترین بازی جهان/ از سوی فدراسیون بین‌المللی تاریخ و ارقام جهان بازی بارسلونا و رئال مادرید به عنوان حساس‌ترین و پربیننده‌ترین شهرآورد جهان معرفی شده است.

۳) رکورد گینس/ پربیننده‌ترین رقابت فوتبال تلویزیونی از سوی کتاب رکوردهای گینس بازی ال‌کلاسیکو نامگذاری شده است. بنابراین اعلام ال‌کلاسیکو با عدد ۲ تا ۳ میلیارد مخاطب تلویزیونی گوی سبقت را از سایر رقابت‌های جهانی فوتبال ربوده است.

۴) قیمت بلیت/ قیمت بلیت بازی ال‌کلاسیکو در بازی دور رفت سال ۸۸ در بازار سیاه از مرز ۳۵۰۰ یورو گذشت! عددی که تاکنون بی‌سابقه بوده است.

● بخش دوم

▪ چرا «ال‌کلاسیکو» این‌قدر مهم است؟

اگر از دلایل اهمیت بازی ال‌کلاسیکو بخواهید که چرا تا این اندازه آدم را به هیجان وامی‌دارد باید بدانید با نگاهی به تاریخچه ال‌کلاسیکو می‌بینید این بازی تنها یک مسابقه فوتبال در مستطیل سبز نیست! بلکه در گذر زمان این مسابقه فراتر از جدال فوتبال‌ها، بلکه نبرد میان ۲ فرهنگ و دو ایالت است! نبرد ال‌کلاسیکو و اهمیتش ریشه در موارد بسیاری دارد که در ادامه برخی از این موارد را از نظر خواهید گذراند:

۱) نبرد فرهنگ‌ها

مردان بارسا از ایالت کاتالانیا و مردان رئال نمایندگان ورزشی ایالت کاستیا هستند. ایالت‌هایی که در تاریخ کشور اسپانیا همواره با یکدیگر نبردهای خونین در عرصه‌های سیاسی و فرهنگی داشته‌اند. تا جایی که این نبردها جنگ‌های خونین داخلی را برای مردمان اسپانیا به همراه داشت. ریشه دیرینه این دشمنی‌ها به مستطیل سبز کشیده شد تا جایی که هواداران بارسا به تیم‌شان لقب «فراتر از باشگاه» بدهند و پرچم و سرود اختصاصی برای باشگاه‌شان درست کنند! اتفاقی که در تاریخ باشگاه‌داری تیم‌های فوتبال جهان بی‌سابقه و عجیب است.

۲) ژنرال فرانکو

در میانه سال‌های ۱۹۳۹ تا ۱۹۷۵ حکومت ریورا و به خصوص ژنرال فرانکو تمامی مذاهب و گونه‌های مختلف زبان در اسپانیا سرکوب و نابود شدند به جز کاستیایی‌ها! همین بهانه‌ای بود تا آتش دشمنی میان کاتالان‌ها متعصب و کاستیایی‌ها دوباره زبانه بکشد و کاتالان‌ها که تنها راه مقابله با فرانکو را پیوستن به باشگاه بارسلونا می‌دیدند، دست به این اقدام بزنند و جنگ واقعی را به مستطیل سبز بکشانند.

۳) آب سرد دی‌استفانو!

یکی از پرحاشیه‌ترین و جالب‌ترین دلایل اختلاف تاریخی دو باشگاه رئال و بارسا و فراتر از آن ۲ ایالت کاستیا و کاتالان، بازیکن سرشناس دهه ۵۰ فوتبال جهان، آلفردو دی‌استفانو بود. دی‌استفانو در میان کشاکش مرگبار دو باشگاه رئال و بارسا برای تصاحب این ستاره مشهور آرژانتینی راه مادرید را در پیش گرفت و آب سردی بر پیکر متعصب و آتشین کاتالان‌ها ریخت. دی‌استفانو در زمان حضورش در باشگاه مادریدی بارها عامل موفقیت‌های چشمگیر این تیم در دهه ۵۰ شد.

۴) آخرین ضربه خونین!

هزار و یک عامل ریز و درشت دیگر وجود دارد تا متوجه شوید چرا جدال شوالیه‌های مادرید با مردان کاتالان تا این حد می‌تواند برای مردم جهان مهم باشد. یکی از آخرین دلایلی که می‌توان از آن به عنوان «آخرین ضربه خونین» نام برد ماجرای پیوستن لوییز فیگو ستاره پرتغالی بارسلونا به رئال مادرید است. فیگو که در سال‌های پایانی دهه ۹۰ میلادی ستاره بی‌بدیل آبی‌اناری‌های کاتالان بود، در اقدامی عجیب خشم کاتالان‌ها را در آورد و در آغازین روزهای سال ۲۰۰۰ طی انتقالی جنجالی چمدان خود را به مقصد برنابئو بست تا هواداران دو آتشه نیوکمپی را در بهت و حیرت بگذارد. چندی نگذشت که یک خبر عجیب رسانه‌های جهان را حیرت‌زده کرد؛ خبر خنثی شدن حمله تروریستی یکی از هواداران متعصب کاتالانیایی به فیگو! ماجرا از این قرار بود که یکی از هواداران بارسا پس از این انتقال، بسته پستی حاوی یک بمب را به در منزل فیگو ارسال می‌کند و حضور به موقع پلیس مادرید سبب شد تا بمب خنثی شود و فیگو و خانواده‌اش از این ماجرا جان سالم به در ببرند! این گوشه‌ای از جنگ بی‌پایان مادرید و کاتالان است!

● بخش چهارم

▪ کدام گل‌های ال‌کلاسیکو تاریخی شدند؟

در طول ۱۶۰ باری که بارسا و رئال در لالیگا به مصاف یکدیگر رفتند، گل‌های تاریخی و زیبایی به ثمر رسید. گل‌هایی که حتما خیلی‌هایشان در حافظه تاریخی مغزتان باقی‌مانده است. ترسیم صحنه‌های به ثمر رسیدن آن گل‌ها می‌تواند برایتان خاطره‌انگیز باشد:

۱) رئال مادرید - بارسلونا / فوریه ۱۹۷۴؛ یوهان کرایف ستاره نامی هلندی در این ال‌کلاسیکو با پشت سر گذاشتن ۳ بازیکن و نشان دادن تکنیک منحصر به فردش گل زیبایی را برای تیمش به ثمر رساند. بارسا در این بازی توانست با ۵ گل رئال را خرد کند.

۲) رئال مادرید - بارسلونا / فوریه ۱۹۸۴؛ دیه‌گو آرماندو مارادونا که به زعم بسیاری بهترین فوتبالیست تمام تاریخ است در این بازی با پشت سر گذاشتن مدافعان و طی ۴۰ متر از زمین(!) توپ را در شرایطی درون دروازه حریف قرار داد که چند لحظه‌ای توپ را روی خط دروازه نگه داشت تا هواداران مادریدی را تحقیر کند!

۳) رئال مادرید - بارسلونا / سال۱۹۹۰؛ سانتیاگو آراگون هافبک مشهور رئال در فینال سوپرجام اسپانیا در سال ۹۰ به اسطوره این باشگاه مبدل شد. او از فاصله ۴۰ متری با شلیکی مرگبار دروازه آنتونی زوبی‌زارتا را باز کرد. این تنها گل آراگون برای رئال در مدت حضورش در این تیم بود.

۴) رئال مادرید - بارسلونا / فوریه ۲۰۰۰؛ روبرتو کارلوس که با شمایل خاصش سال‌ها سمت چپ خط دفاعی رئال را تضمین کرده بود در این بازی پشت یک ضربه کاشته ایستاد و باز هم با ضربه‌ای مهار نشدنی از فاصله ۳۰ متری دروازه حریف را باز کرد. با این تفاوت که این‌بار گل کارلوس ارزش ال‌کلاسیکویی داشت!

نویسنده: مرتضی اخوان