سه شنبه, ۱۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 30 April, 2024
عرفه روزی بسان شب قدر
عرفات، نام منطقه وسیعی است با مساحت حدود ۱۸ کیلومتر مربع در شرق مکه معظمه، اندکی متمایل به جنوب که در میان راه طائف و مکه قرار گرفته است. زائران بیتالله الحرام در روز عرفه - نهم ذی الحجه - از ظهر تا غروب در این منطقه حضور دارند. در روایتی آمده است که آدم و حوا (ع) پس از هبوط از بهشت و آمدن به کره خاکی، در این سرزمین همدیگر را یافتند و به همین دلیل، این منطقه «عرفات» و این روز«عرفه» نام گرفته است.(۱)
عرفه، از عیدهای بزرگ است، هر چند عید نامیده نشده است و روزی است که حق تعالی بندگان خویش را به عبادت و اطاعت خود دعوت کرده، سفره جود و احسان خود را برای آنها گسترده است. شیطان در این روز، از همه اوقات خوارتر و حقیرتر و خشمناک تر است .
روایت شده که حضرت زین العابدین علیه السلام در روز عرفه صدای فقیری را شنید که از مردم کمک میخواست . حضرت فرمود: وای بر تو! آیا دست نیاز به سوی غیر خدا دراز میکنی؛ در حالی که امید میرود در این روز بچههایی که در شکم مادر هستند، مورد فضل و لطف الهی قرار گیرند و سعادتمند گردند؟(۲)
در روایتی از حضرت صادق علیه السلام آمده است: « کسی که در ماه رمضان آمرزیده نگردد تا رمضان آینده آمرزیده نمیگردد؛ مگر این که روز عرفه را درک کند.»(۳) به عبارت دیگر تنها امید کسانی که در ماه رمضان بخشیده نشده اند؛ روز عرفه می باشد.
بهترین عمل در روز عرفه دعا است و در میان روزهای سال، این روز برای دعا امتیاز ویژهای دارد. با توجه به ایام سال و مناسبت های مختلف در می یابیم که برای دعا و مناجات همیشه شب، مورد نظر حضرت باریتعالی بوده است، مثل شب های قدر، شب نیمه شعبان و... و تنها روزی را که برای مناجات همگانی معرفی کرده اند؛ روز عرفه می باشد.
روز عرفه دارای دعاهای فراوانی است؛ ولی در این میان، دعای عرفه امام حسین علیه السلام دارای جایگاه ممتاز و ویژه است و در واقع، ناب ترین و عمیق ترین معارف الهی و توحیدی در این دعا، بر زبان سالار شهیدان علیه السلام جاری گشته است.
امام حسین علیه السلام در آخرین عرفه عمر خود، عصر روز عرفه با گروهی از خاندان و فرزندان و شیعیان، با نهایت خاکساری و خشوع از خیمه بیرون آمدند و در جانب چپ کوه ایستادند . امام (ع) چهره مبارک خود را به سوی کعبه گردانید مانند مسکین نیازمندی که غذا میطلبد، دستها را برابر صورت خود گرفت و دعایش را چنین آغاز کرد:
«الحمدلله الذی لیس لقضائه دافع ولا لعطائه مانع ولا کصنعه صانع و هو الجواد الواسع؛ سپاس خداوندی را سزاست که چیزی قضایش را دور نمیسازد و از عطا و بخشش او جلوگیری نمیکند و هیچ آفرینندهای آفرینش او را ندارد و او سخاوتمندی بیانتهاست.»
حضرت (ع) سپس به بیان گوشهای از نعمتهای بی پایان خداوند که انسان را در تمام مراحل رشد و تکامل در برگرفته، میپردازد و مهربانی مادران و دایهها و مواظبت و پرستاری و دل سوزی آنان را از الطاف و عنایتهای خداوند میشمرد؛ سپس به لزوم شکر نعمتهای الهی اشاره میکند و خود را از ادای یک شکر نیز عاجز و ناتوان میبیند . هر فرازی از این دعا، دریچهای از نور و توحید و عشق و محبت به خداوند را به سوی دل انسان میگشاید و عبارات دعا و محتوای آن، نشان میدهد که امام حسین علیه السلام در حال این دعا دائم از خود و عالم غافل گشته، تمام جهان را به یک سو نهاده، با همه وجود حضور خداوند و احاطه و اشراف او به همه ذرات هستی و نفوذ علم و قدرت و حیات او را بر تک تک ذرات و موجودات عالم مشاهده مینماید و آن چه را که دیده، بر زبان آورده است . امام حسین علیه السلام میخواهد با این نیایش، انسان و خدا را بشناساند و نزدیکی آن را به هم بنماید . او با این نیایش، منطقیترین و واقعیترین رابطه انسان با خداوند را توضیح میدهد .
دعای عرفه سیدالشهدا (ع) سراسر نور و عرفان پروردگار است و آمیزهای از شور و عشق و محبت و معرفت به ذات پاک خداوند است . در فرازهای این دعا، امام حسین (ع) با خداوند چنین عاشقانه زمزمه میکند:
خداوندا! اجازه فرما تا دمی چند در برابرت به زانو درافتم و قطراتی از اقیانوس جان، نثار بارگاهت نمایم . خیال دوری راه تا درگاه جمالت خسته و فرسودهام کرده است:
از گل آدم شنیدم بوی تو
راهها پیمودهام تا کوی تو
خدایا! موجوداتی که در هستی خود نیازمند تو هستند، چگونه میتوانند راهنمای من به سوی تو باشند؟
پروردگارا! آیا حقیقتی غیر از تو آن روشنایی را دارد که بتواند تو را بر من آشکار سازد؟ کی از نظر، غایب و پنهان بودهای که نیازمند راهنمایی به سوی خود باشی و چه وقت از من دور بودهای تا نمودهای جهان مرا به تو برساند؟
همه عالم به نور توست پیدا
کجا گردی تو از عالم هویدا؟
خدایا! روشنایی جمال و جلالت در جهان هستی آشکارتر از هر چیز است و وجود تو خفا و پوشیدگی ندارد تا چراغی سر راه بگیرم و بارگاه ربوبی تو را جست و جو نمایم و یا دلیلی را راهنمای خود به سوی تو قرار دهم؛ چون فروزنده چراغ تو و سازنده دلیل و راهنما، تویی .
خدای من! چشمی که تو را بر خود نگهبان و مراقب نبیند، کور و فرو بسته باد و بندهای که از متاع محبت تو بی بهره باشد، سرمایه باخته و ورشکسته باد .
دیدهای کان چهره روشن نبیند کور باد
خاطری کز توست خالی، تیره و بی نور باد
امام حسین علیه السلام با این دعا، روحی تازه به کالبد عرفات دمید و این نغمه خوش آسمانی و آوای دلانگیز ملکوتی را تا ابد در سینه سینای عرفات به یادگار گذاشت .
از صدای سخن عشق ندیدم خوشتر
یادگاری که در این گنبد دوار بماند
صحرای عرفات کالبد و جسم امام حسین علیه السلام روح آن است و به همین دلیل حق تعالی، در روز عرفه پیش از آن که به اهل موقف عرفات نظر لطف نماید، به زائران قبر پاک حسین علیه السلام(۴) نظر رحمت میافکند .(۵)
اکرم اکبرزاده ابراهیمی
پی نوشت ها:
۱ . رسول جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، نشر مشعر .
۲ . مفاتیح الجنان، اعمال روز عرفه .
۳ . همان، فضیلت ماه مبارک رمضان .
۴ . مفاتیح الجنان، زیارت امام حسین (ع) در روز عرفه .
۵ . در این مقاله از کتاب نیایش حسین (ع) تالیف علامه فقید محمدتقی جعفری، استفاده فراوان شده است
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید بلیط هواپیما
ایران بابک زنجانی مجلس شورای اسلامی مجلس دولت سیزدهم قوه قضائیه خلیج فارس دولت لایحه بودجه 1403 شورای نگهبان حجاب مجلس یازدهم
تهران قوه قضاییه هواشناسی سیل آموزش و پرورش شهرداری تهران فضای مجازی پلیس سازمان هواشناسی شورای شهر تهران قتل شورای شهر
خودرو سایپا بانک مرکزی قیمت دلار قیمت خودرو قیمت طلا ایران خودرو دلار بازار خودرو چین مالیات تورم
تلویزیون سریال رسانه سینمای ایران سینما دفاع مقدس موسیقی تئاتر فیلم زنان رسانه ملی کتاب
رژیم صهیونیستی اسرائیل غزه فلسطین آمریکا جنگ غزه حماس نوار غزه روسیه عربستان نتانیاهو ترکیه
فوتبال پرسپولیس استقلال سپاهان تراکتور باشگاه پرسپولیس باشگاه استقلال لیگ برتر تیم ملی فوتسال ایران فوتسال بازی وحید شمسایی
هوش مصنوعی اینستاگرام ناسا اپل تسلا تبلیغات فناوری پهپاد همراه اول آیفون گوگل
داروخانه مسمومیت دیابت خواب کاهش وزن طول عمر سلامت روان بارداری هندوانه