بنزین نمونه ای دیگر

اما طرفداران حکومت حداقلی معتقدند جامه با سازو کارهای درونی خود و با کم ترین دخالت قوه قهریه می تواند به سامان گردد و اصلا راه شکوفایی خلاقیت ها و استعدادهای انسان آن است که بی احساس بند و محدوده به فعالیت و تکاپو بپردازد

نزاع میان طرفداران حکومت حداکثری(دخالت دولت در همه عرصه های سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی) و حکومت حداقلی نزاعی دایمی هم در عرصه اندیشه و تفکر سیاسی و هم در عرصه عمل و پراتیک سیاست بوده است. طرفداران حکومت حداکثری، دخالت دولت در تمام عرصه های زیست جمعی را ضامن عدالت و سعادت انسان ها تلقی می کنند و بر این باورند تا قوه قهریه دولت بر سر اتباع نباشد آن ها به قانون و حقوق دیگر هم نوعان خود وقعی نمی گذارند و جامعه دچار آشوب و هرج و مرج و بی عدالتی می شود.از این رو سازمان های عریض و طویل و ناکارآمدی ایجاد می کنند و با برنامه ریزی و طرح های جامع و کلان به رتق و فتق امور بپردازند.گاه در این وادی چنان تند می روند که عرصه اخلاق و زندگی خصوصی انسان ها را نیز مشمول دخالت دولت قلمداد می کنند.مبنای نظری این تفکر بر خلاف ادعای طرفداران آن بدبینی به انسان است و این که حتی یک لحظه نمی توان او را به خود رها کرد‎.‎

اما طرفداران حکومت حداقلی معتقدند جامه با سازو کارهای درونی خود و با کم ترین دخالت قوه قهریه می تواند به سامان گردد و اصلا راه شکوفایی خلاقیت ها و استعدادهای انسان آن است که بی احساس بند و محدوده به فعالیت و تکاپو بپردازد.نقش دولت در میان این ساز و کارها تنها بستر سازی و ممانعت از تزاحم و رسیدگی به شکایات اتباع است آن هم بر پایه قوانینی که مشروعیت آرای عمومی را دارند‎.‎

دولت احمدی نژاد را می توان دولتی حداکثری قلمداد کرد که سعی دارد بر اکثر حوزه های زیست فردی و اجتماعی(برخلاف ادعاهای تبلیغاتی انتخاباتی) سیطره داشته باشد.در جلسات رای اعتماد مجلس به کابینه زمانی که یکی از نمایندگان معترض به برنامه دولت اعلام کرد بحث اخلاق در این برنامه در جایگاه درست خود قرار نگرفته است(اشکال روش شناختی) رییس دولت به صراحت اعلام کرد بالاخره که دولت باید به اخلاق توجه داشته باشد(پاسخ معرفت شناسانه) حالا شما آن را هر جا می خواهید بگذارید.(نقل به مضمون‎).‎

این تفکر در دو سال گذشته با قوت در تمام عرصه ها به اجرا در آمده است و دولت نه به اخلاق بلکه به هر کس و هر چیز کار دارد.از هیئت مدیره موسسات تا حجاب و ساخت ورزشگاه در دور افتاده ترین شهرها و تقسیم بودجه و‎ ...‎

بدون هر قضاوت ارزشی و بدون طرفداری از دو نحله پیش گفته، این سوال قابل طرح است که تا چه حد حکومت حداکثری قرین موفقیت بوده است؟

بنزین نمونه بارز شکست این نوع کشور داری است.قریب یک سال است که همه توجهات در کشور به بنزین جلب شده است و هزاران صفحه مطلب و چند صد تیتر اصلی و فرعی در روزنامه ها به آن اختصاص یافته است و هنوز خبری از قطعی شدن نرخ بنزین و روش شدن سهمیه آن نیست.بی تردید برآورد خسارات مالی و روحی و سرگردانی مردم از این برنامگی، آماری نجومی را به دست خواهد داد که شاید با کل سود حاصل از سهمیه بندی بنزین نیز برابری نکند‎.‎

درد و رنج مشاهده سرگردانی مردم و ماندن پشت صف های طویل پمپ بنزین ها با هر اعلام تغییر قیمت و سهمیه بندی زمانی بیشتر می شود که مرور گذرای الگوهای جانشین نشان می دهد که چه راحت و چه بی دغدغه می شد معضل بنرین را حل و فصل کرد‎.‎

پنهان کاری و اصرار بر عدم کارایی برنامه های دولت های پیشین و لزوم نوآوری باعث شده است نه تنها نرخ بنزین به بازار سپرده نشود بلکه برنامه های موفق دولت پیشین در افزایش تدریجی قیمت بنزین نیز کنار گذاشته شود و مردم بمانند با تعویق های پی در پی و تجدید نظرهای بی پایان متولیان‎. ‎

جواد رنجبر