عکسبرداری از شکستگی‌ها

بیماری تعریف می‌کرد؛ داشتم فوتبال بازی می‌کردم که با تکل یکی از دوستان به زمین خوردم. بد جوری مچ دستم ورم کرده بود. یکی از بچه‌ها کمک کرد تا به بیمارستان برسم. بعد از معاینه توسط …

بیماری تعریف می‌کرد؛ داشتم فوتبال بازی می‌کردم که با تکل یکی از دوستان به زمین خوردم. بد جوری مچ دستم ورم کرده بود. یکی از بچه‌ها کمک کرد تا به بیمارستان برسم. بعد از معاینه توسط پزشک، عکسبرداری درخواست شد. دکتر گفت که باید جااندازی شود. بعد از جااندازی دوباره عکس گرفتند و با دستوراتی مرخص شدم. دکتر توصیه کرد که حدود یک ماه بعد مراجعه کنم. بعد از یک ماه باز عکس گرفتند! یک بار هم زمانی که می‌خواستند گچ دستم را باز کنند، عکس گرفتند! نمی‌دانم چرا این همه عکس؟! مگر دست من بجز شکستگی که جااندازی شد، مشکل دیگری داشت؟

بسیاری از مردم به دنبال سقوط، تصادف و دیگر حوادث دچار شکستگی در اندام‌ها می‌شوند. گاهی آنقدر شکستگی واضح است که هم بیمار و هم همراهان قادر به تشخیص هستند و گاهی حتی پزشک در تشخیص مردد می‌ماند.

برخی بیماران از این که بارها مجبورند از استخوان آسیب‌دیده عکس بگیرند، گله می‌کنند. گرافی(عکس) برای تعیین نوع درمان کاربرد دارد. براساس میزان جابه‌جایی استخوانی، زاویه ایجاد شده مابین قطعات شکسته و تعداد قطعات شکسته نوع درمان (گچ به تنهایی یا جراحی) تعیین می‌شود، اما چرا بعد از جااندازی دوباره باید عکس گرفت؟

جااندازی چه در اورژانس و چه در اتاق عمل با مشاهده دقیق امتداد استخوان‌ها صورت نمی‌گیرد. در واقع پزشک براساس لمس اندام و استخوان از روی پوست و با دادن مانورهایی خاص اقدام به جااندازی می‌کند. براساس میزان جابه‌جایی، میزان نیروی وارده برای جااندازی، استخوان‌های جابه‌جا شده به هم نزدیک شده و گاهی در محل دقیق قرار می‌گیرند. در عکسی که مجددا درخواست می‌شود، به بررسی وضعیت استخوان‌ها بعد از جااندازی پرداخته می‌شود. اگر وضعیتی که استخوان‌ها در آن قرار دارند، پذیرفته باشد، بیمار مرخص می‌شود؛ در غیر این صورت، ممکن است بیمار به اتاق عمل منتقل شود.

اما اگر جابه‌جایی استخوانی وجود نداشته باشد، شکستگی در مراحل اولیه قابل تشخیص نیست، پس از حدود ۲ هفته استخوان شروع به تغییر جهت جوش‌خوردگی می‌کند و همین تغییرات باعث رویت شکستگی در گرافی مجدد می‌شود. گاهی هم قبل از باز کردن گچ دوباره از بیمار می‌خواهند که از استخوان آسیب‌دیده عکس بگیرد، علت این است که معمولا میزان زمان لازم برای جوش‌خوردگی در استخوان‌ها براساس سن، استخوان درگیر و نوع شکستگی قابل ارزیابی است. با وجود این، بسیاری از شرایط (وضعیت تغذیه، تحرک، ژنتیک) می‌توانند زمان لازم را افزایش بدهند. لذا درخواست گرافی برای اطمینان از جوش‌خوردگی کامل است.

دکتر بهروز هاشمی

متخصص طب اورژانس