مشکلات زمستان برای اعصاب و روان

شاید مشکل شما تقویم است

شاید شما هم به این روزهایی که صبح‌ها و عصرهایش تاریک و سرد است، حساسیت دارید، شاید دلتان می‌خواهد فقط بخوابید و از خانه خارج نشوید.

اگر اینطور است شاید شما هم یکی از افرادی باشید که روح‌شان بسته به فصل خوب یا بیمار می‌شود.

زمانی که روزها کوتاه و هوا سرد می‌شود، طبیعی است که احساس کنید به اندازه قبل سرحال و پرانرژی نیستید؛ حتی کمی احساس مالیخولیا داشتن هم طبیعی است اما در مورد برخی افراد وضع فرق می‌کند و با فرا رسیدن فصل زمستان آنها ناراحتی‌های جدی‌تر روحی را تجربه می‌کنند.

در واقع این افراد بیماری «اختلالات خلقی فصلی (SAD)» را تجربه می‌کنند که فرمی از بیماری افسردگی است و حتی می‌تواند باعث از کارافتادگی و گوشه‌گیری مطلق فرد شود.

براساس آمارهای جهانی این بیماری حتی ممکن است تا ۲۰درصد از جمعیت جهان را درگیر کند.

اگر فکر می‌کنید شما هم ممکن است این بیماری را داشته باشید ببینید این علائم را دارید یا نه؟

● خواب زمستانی می‌روید

خواب‌آلود بودن و خستگی

افرادی که مبتلا به بیماری اختلال خلقی فصلی هستند در فصول پاییز و به‌خصوص زمستان بیشتر از سایر فصل‌ها می‌خوابند.

نتایج مطالعه‌ای که در نشریه «ژورنال سایکوسوماتیک» به چاپ رسیده نشان می‌دهد که افراد مبتلا به SAD طی تابستان‌ها حدودا هرشب ۷ ساعت و نیم و در پاییز هر شب ۸ ساعت و نیم می‌خوابند و این رقم در زمستان به حدود ۱۰ساعت در هر شب می‌رسد.

البته اگر صرفا به‌دلیل بیشتر خوابیدن در زمستان‌ها فکر می‌کنید SAD گرفته‌اید باید بگوییم اینطور نیست.

برخی مطالعات نشان داده‌اند افراد مبتلا به SAD بیشتر دچار بی‌خوابی شده و اختلالات خواب را تجربه می‌کنند.

در واقع این معیار به تنهایی نمی‌تواند نشانگر تشخیص این بیماری باشد.

● غم عالم روی دوش شماست؟

غمگین بودن

«اختلال خلقی فصلی» فرمی از بیماری افسردگی است و در نتیجه بسیاری از علائم آن با افسردگی مشابه است (برای مثال بیشتر از حد معمول خوابیدن).

شایع‌ترین علامت‌های افسردگی «احساس غم» و «کاهش تمایل به فعالیت‌های معمول» است.

اگر فردی در مدت ۲ هفته هر روز‌ این علامت‌ها را تجربه کند یعنی به احتمال بسیار زیاد دچار افسردگی است، اما تجربه کردن چنین علائمی فقط در فصل‌های پاییز و زمستان می‌تواند نشانگر احتمال ابتلا به SAD باشد.

● چقدر عصبانی هستید؟

بی‌قراری

خشم، عصبانیت و بی‌قراری علائم شایع افرادی هستند که اختلال خلقی فصلی را تجربه می‌کنند.

مطالعات نشان داده‌ افراد مبتلا به SAD بسیار بیشتر از افراد معمول جامعه بی‌قراری و رفتارهای شدید دارند.

میزان بروز خشونت و رفتارهای افراطی در افراد مبتلا به این بیماری از افراد مبتلا به بیماری افسردگی اساسی بیشتر است.

مطالعه‌ای که در سال ۲۰۰۶ در کانادا انجام شده نشان می‌دهد که حدود ۴۰درصد از افراد مبتلا به SAD دوره‌هایی از خشم و عصبانیت شدید و بی‌دلیل را تجربه می‌کنند این در حالی است که در افراد مبتلا به افسردگی این میزان ۲۷درصد است.

جالب است بدانید در همین مطالعه مشخص شده هریک از این افراد طی یک ماه حدود ۱۹حمله ناگهانی خشم را تجربه می‌کنند.

● به بشقاب‌تان نگاهی بیندازید

افزایش اشتها

افراد مبتلا به اختلال خلقی فصلی به‌طور معمول افزایش اشتها را در ماه‌های عود بیماری تجربه می‌کنند.

۶۵درصد از افراد مبتلا به این بیماری گفته‌اند در ماه‌های سردتر و تاریک‌تر سال بیشتر از سایر مواقع گرسنه‌شان می‌شود و غذا می‌خورند.

شاید علت این افزایش اشتها پاسخ بیولوژیک بدن به کاهش سروتونین در بدن در این ایام است. سروتونین که مسئول خلق و خوی انسان است اثر بلوک‌کننده اشتها را هم دارد.

افراد مبتلا به SAD معمولا تمایل زیادی به خوردن مواد شیرین و کربوهیدرات‌ها دارند.

شاید برایتان جالب باشد بدانید این کار در واقع یک درمان است نه یک هوس چراکه با خوردن کربوهیدرات‌ها (مثل پاستا و نان) سطح اسیدآمینه‌ای به نام تریپتوفان در مغز بالا می‌رود که این امر باعث ترشح سروتونین می‌شود که خلق و خو را بهتر می‌کند و علائم بیماری را کاهش می‌دهد اما درکل همه این حالات باعث اضافه وزن و چاقی افراد مبتلا به SAD می‌شود.

● اسم‌ها یادتان می‌رود؟

مشکل در تمرکز

افسردگی باعث احساس غم و ناراحتی و نیز حس تنهایی و رهاشدگی می‌شود اما درعین حال این بیماری روی عملکرد مغز هم تاثیر می‌گذارد.

بیماری SAD روی گروهی از عملکردهای مغزی از جمله تمرکز، توانایی صحبت کردن و نیز حافظه تاثیرگذار است.

مطالعه‌ای که نتایج آن در نشریه روانپزشکی به چاپ رسیده نشان می‌دهد مشکلات ذهنی و عملکرد مغزی افراد مبتلا به اختلال خلقی فصلی در حد مبتلایان به افسردگی اساسی است.

بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری در به خاطر سپردن اسم‌ها و نیز قرارهای ملاقات دچار مشکل هستند.

● تمایل شما کاهش یافته است؟

عدم تمایل به ارتباط شخصی

تمام افراد مبتلا به بیماری‌های اضطرابی و افسردگی، کاهش تمایلات جنسی و میل به ارتباط خصوصی را گزارش کرده‌اند که این درمورد SAD هم صادق است اما جالب است بدانید افرادی که دچار فرم نادر SAD (یعنی بروز بیماری در فصل‌های بهار و تابستان) هستند عکس این حالت را دارند و در زمان بروز بیماری در آنها تمایلات آنها به جای کاهش یافتن افزایش پیدا می‌کند.

یک نکته

مشکلات ذهنی و عملکرد مغزی افراد مبتلا به اختلال خلقی فصلی درحد مبتلایان به افسردگی اساسی است.

بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری در به خاطر سپردن اسم‌ها و نیز قرارهای ملاقات دچار مشکل هستند.