موسیقی ما ریشه در معنویات دارد

مسعود نجفی سرپرست گروه نوای مخالف

مسعود نجفی سرپرست گروه (نوای مخالف) است این گروه شامل ۱۲ نفر می‌شود ودر بخش رقابتی بیست و سومین جشنواره موسیقی شرکت کرده‌اند. نجفی کلا با موسیقی تلفیقی مسئله دارد و معتقد است موسیقی سنتی و غربی به هیچ‌وجه نمی‌تواند با هم هم‌آوا شود به دلیل اینکه از نظر فرهنگی و ... هیچ ربطی به هم ندارند.وی معتقد است حضور بزرگان موسیقی درجشنواره باعث تحت‌الشعاع قرار گرفتن بخش‌های دیگر جشنواره می‌شود. نجفی هدف ازجشنواره فیلم فجر را معرفی چهره‌های جوان به دنیای موسیقی می‌داند با او به گفت‌وگویی نشستیم که در زیر می‌آید:

▪ کیفیت بیست و سومین جشنواره موسیقی فجر چگونه است؟

ـ از نظر حضور جوان‌ها و کارشان خوب است. اما مثل سال‌های پیش از اساتید بزرگ خبری نیست و با توجه به اینکه برای حضور در این جشنواره گروه‌ها باید از فیلترینگ حساسی رد می‌شدند مطمئن باشید گروه‌های که در جشنواره حضور دارند حتما گروه‌هایی خوبی هستند و حرف‌های زیادی برای گفتن دارند. من مطمئنم بعد از این جشنواره چهره‌های شاخص و لایقی به موسیقی کشور معرفی می‌شوند.

فکر نمی‌کنید حضور شجریان، علیزاده و بزرگان موسیقی ولو در قسمت خارج از مسابقه می‌توانست دلگرمی برای جوان‌ها و رونق برای این جشنواره باشد.

البته حتما باید این استادان خارج از مسابقه باشند مگر کسی بهتر از استاد شجریان وجود دارد؟ اما به عقیده من حضور این اساتید در جشنواره باعث می‌شد که قسمت‌های دیگر تحت‌الشعاع قرار بگیرد و قسمت‌های دیگر و جوان‌ها هرگز به چشم نمی‌آیند ولی از یک سو خوبی شرکت اساتید در این جشنواره باعث می‌شود جو موسیقیایی جامعه رشد پیدا کند و حتما در نشاط شهر تاثیر می‌گذارد.

▪ اعضای گروه شما چند نفر هستند؟

ـ ۱۲ نفر. خودم نوازنده سنتور و سرپرست گروه هستم. رامین وحیرایی (خواننده)، پیام امیر باهنر (نوازنده تار)، وحید طارمی (نوازنده تار)، سجاد محرابی (تار)، اسماعیل وحیرایی (ونتار)، حمید رفیعیان (ونتار)، علیرضا دریایی (کمانچه)، بهزاد حسن‌زاده (کمانچه)، اسماعیل شافعی (نی)، ابوالفضل حیاتی (تنبک) و فرهاد جواهر نیا (دف).

▪ آیا گروه شما موسیقی (سنتی- تلفیقی) کار می‌کند؟

ـ خیر ما سنتی هستیم.

▪ سنتی- تلفیقی یعنی چه؟

ـ یعنی اینکه بیائیم آهنگی را بسازیم که تلفیقی باشد از سازهای ایرانی و غربی مثلا سه تار و تار در کنار گیتار به ما یک موسیقی جدید می‌دهد.

▪ شما موافق با این کار هستید؟

ـ خیر من حتی با این نام مسئله دارم. به دلیل اینکه دو ساز از دو فرهنگ و موسیقی مختلف از نظر من قابلیت تلفیق ندارد. حتی این دو ساز دو لهجه متفاوت دارند که نمی‌توان در آنها هیچ نقطه اشتراکی را پیدا کرد.

آیا به دلیل تعصب به موسیقی سنتی تلفیق آن با موسیقی غربی را درست نمی‌دانید یا به لحاظ علمی؟

به عقیده من به لحاظ علمی غلط است. ساز آنها واقعا با ما فرق دارد. ساز ما کامل نیست. وقتی یک نوازنده گیتار را کوک می‌کند تا پایان کنسرت می‌تواند بدون اینکه احتیاج دوباره به کوک باشد کارش را انجام دهد. ولی ساز ما هنگام روشن شدن پروژکتور شل می‌شود و احتیاج به کوک مجدد پیدا می‌کند. نکته دیگر اینکه من فکر می‌کنم اساسا لهجه‌های سازها هم با یکدیگر متفاوت است.

▪ علت گرایش جامعه ما در سال‌های اخیر به موسیقی پاپ چیست؟

ـ مشکل چند جا است. اولین و بزرگ‌ترین مشکل روش شنیداری اجتماعی غلط است و نکته دیگر اینکه استاد روح‌الله خالقی فرمودند: موسیقی در هر دورانی بازتاب مردمان گذشته است. اگر مردمان ما در گذشته خوشحال و شاد بودند موسیقی هم به همان گونه در جامعه بازتاب داشت ولی جامعه ما در تمام دوران سرشار از غم و اندوه، جنگ‌ها و خونریزی‌ها بوده و موسیقی هم به همین منوال مسیر را طی کرده است و به علت اینکه بازتاب همان موقع است حالا ما شاهد موسیقی غمگین هستیم ولی اگر جامعه با نشاطی داشته باشیم می‌توانیم به این واسطه موسیقی شادی هم داشته باشیم و مردم بار دیگر به طرف موسیقی سنتی خودمان جذب شوند. من سعی کردم از قطعات شادی در جشنواره استفاده کنم. امیدوارم بتوانم آنچه در ذهنم دارم را اجرا کنم.

▪ یعنی این پتانسیل در موسیقی سنتی ما وجود دارد که مردم از شنیدن آن شاد شوند؟

ـ حتما. می‌شود موسیقی سنتی ما شاد باشد به نظر من مشکل از ضعف آهنگساز است. موسیقی ما سرشار از نغمه‌ها و ملودی‌هاست. همه نوع موسیقی را می‌توان در موسیقی سنتی ساخت ولی به دلیل اینکه غم ماندگار است و شادی زودگذر، آهنگ‌هایی هم که به یاد مردم می‌ماند و زمزمه می‌کنند اکثرا غمگین است (تو ای پری کجایی)

▪ نظرتان راجع به داوری در این جشنواره چیست؟

ـ البته هنوز زود است .باید دید در نهایت داوران چگونه تصمیم خواهند گرفت اما یکی از داورانی که بسیار مسلط بود (آقای پیرنیاکان) انصراف دادند که دلیلش را نمی‌دانم ولی آقای کیوان ساکت هم از مسلط‌ترین استادان هستند که امیدوارم در نهایت حق همه ضایع نشود و هرکه به میزان شایستگی‌اش به حقش برسد.

▪ چرا شرکت در جشنواره‌ها برای جوان‌ها آنقدر حائز اهمیت است؟

ـ البته ما کنسرت هم می‌دهیم .ولی گذاشتن کنسرت آنقدر دردسر دارد که شرکت در جشنواره هیچکدام از این دردسرها را برای گروه ندارد و اینکه جشنواره فجر یک جشنواره بین‌المللی است و وجودش اعتباری است برای جوان‌ها و به قول آقای روشن‌روان جشنواره باید به گونه‌ای باشد که همه دوست داشته باشند از کشورهای مختلف در این جشنواره شرکت کنند.

▪ حالا واقعا همه کشورها دوست دارند در این جشنواره شرکت کنند؟

ـ تا حدودی و باید ما کاری کنیم که این اتفاق بیفتد و واقعا همه از خدایشان باشد دراین جشنواره حضور داشته باشند.

▪ فکر نمی‌کنید با توجه به اینکه هیئت داوری چند نفر هستند با سلایق خود عدم موفقیت جوان‌ها را دچار سرخوردگی می‌کند؟

ـ البته این جشنواره امسال رقابتی شده است. ولی همین حضور در جشنواره اعتبار است. مردم برای ما بسیار حائز اهمیت هستند.

▪ در مورد شرکت گروه‌های شهرستانی در این جشنواره بگوئید؟

ـ امسال شهرستانی‌ها از این جشنواره بسیار استقبال کرده‌اند ولی آنها در شرایط سخت شهرستان واقعا زحمت می‌کشند و امیدوارم حداقل نظر هیئت داوران را جلب کنند وگرنه سرخورده خواهند شد.

▪ فکر نمی‌کنید گذاشتن کنسرت هم برای گروه‌های گمنام کار سختی است؟

ـ نه درکشور ما هیچ ربطی به گروه ندارد کلا کنسرت گذاشتن کار سختی است. حتی می‌توانم بگویم مشکلاتی که بر سر راه کنسرت استاد شجریان است به مراتب از مشکلات گروه‌های گمنام هم بیشتر است. اصلی‌ترین مشکل‌در گذاشتن کنسرت، گرفتن مجوز است. برای اینکه مجوز هم بگیرید باید ارشاد موسیقی، اماکن، کلانتری برای یک سالن ۲۰۰ نفره مجوز صادر کنند. سالن هم مشکلات خاص خودش را دارد. در همه جای دنیا درصدی حساب می‌کنند. ولی اینجا سالن اول پولش را می‌خواهد و مشکلات از این است که اصلا هم کم نیست.

▪ با توجه به غمگین بودن موسیقی ما چرا در سطح دنیا حرفی برای گفتن دارد؟ مگر مردم کشورهای دیگر هم دچار جنگ و خونریزی هستند که از موسیقی ما لذت می‌برند؟

ـ موسیقی ما به ذات زیباست و ریشه در معنویات دارد. اخلاقیات برای همه دنیا مطلق است هر کس وقتی یک چیز خوب می‌بیند دوست دارد. موسیقی ما در ذات زیباست و برای همه هم جالب است.

▪ حرف آخر؟

ـ همه گروه‌ها به خصوص جوان‌ترها برای شرکت در این جشنواره تمرینات بسیاری کرده‌اند و با امید در این جشنواره شرکت کرده‌اند امیدوارم تمام حاضرین دراین جشنواره به آنچه حق طبیعیشان است برسند و جشنواره ما روز به روز پرمحتواتر باشد و حرف‌های زیادی در سطح بین‌المللی برای گفتن داشته باشد و از تمام کشورها تمایل برای حضور در جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر وجود داشته باشد. و امیدوارم شرایط کنسرت گذاشتن در کشور ما آسان‌تر شود تا اینکه گروه‌های موسیقی بتوانند با مردم ارتباط نزدیک‌تری داشته باشند و از نقطه‌نظرهای مردم برای بهتر شدن موسیقی و بالاتر رفتن سطح موسیقی کشورمان مثمرثمر واقع شود.

سعیده خدابخش