جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

موسیقی پنهان اتیوپی


موسیقی پنهان اتیوپی

برخی از موسیقیدانان معروف مانند آستاتکه توسط درگ Dreg حاکم نظامی اتیوپی مجبور شدند تا آهنگ های پرحرارت و هیجان آوری را در راستای اهداف حکومت کمونیست و در ستایش پیروزی های انقلاب بنویسند

فرانسیس فالچتو می گوید: «در سال ۱۹۸۴ یکی از دوستان من مدیر صحنه یک گروه تئاتر بود که در سراسر آفریقا به اجرای نمایش می پرداختند. او در آدیس آبابا –پایتخت اتیوپی- یک صفحه LP از موزیسینی به نام محمود احمد خریده بود.

هنگامی که آن را گوش کردن شگفت زده شدم. انگار قطعه ای گمشده بود که تا آن زمان مانند آن را نشنیده بودم. کنجکاو شدم تا بیشتر درباره موسیقی آن سرزمین بدانم. هرچند من چیزی از موسیقی و کشور اتیوپی نمی دانستم اما سرنخ خوبی برای آغاز جست و جو داشتم. ماه بعد به اتیوپی سفر کردم و به محمود احمد پیشنهاد برگزاری یک تور را دادم.»

از آن پس بیشتر وقت فالچتو صرف مکاشفه در موسیقی اتیوپی شد. در آگوست ۲۰۰۷ او یک بار دیگر توری را برای محمود احمد برگزار می کند؛ کسی که امروز به عنوان یکی از مشهورترین موسیقیدانان جهان شمرده می شود.

از ۱۹۹۷ تا کنون فالچتو ۲۱ آلبوم از بهترین های موسیقی اتیوپی گرد آوری کرده است که به نام Éthiopiques منتشر شده اند و برمبنای آن دو CD از بهترین ها انتخاب و به بازار عرضه شده است.

هنگامی که فالچتو برای اولین بار در سال ۱۹۸۴ به اتیوپی سفر کرد؛ سال های فقر و قحطی. کشور توسط یک نظامی کمونیست اداره می شد.

او پس از هایلا سلاسی به قدرت رسید و سال ها قوانین حکومت نظامی را در اتیوپی به اجرا گذاشت. فالاچی در این زمینه می گوید:«به غیر از مشکلات مربوط به فقر، حکومت نظامی و سانسور بسیار به موسیقی صدمه زده بود. متاسفانه من سال های اوج موسیقی پاپ اتیوپی را از دست داده بودم و مجبور بودم به شکلی نیمه پنهان روی موسیقی اتیوپی تحقیق کنم.»

برخی از موسیقیدانان معروف مانند آستاتکه توسط درگ Dreg حاکم نظامی اتیوپی مجبور شدند تا آهنگ های پرحرارت و هیجان آوری را در راستای اهداف حکومت کمونیست و در ستایش پیروزی های انقلاب بنویسند. بیشتر آهنگ هایی که در Éthiopiques می شنویم، مربوط به دهه ۱۹۶۰ و اوایل دهه ۱۹۷۰ است، دوره ای که فالچتو از آن با نام دوران طلایی یاد می کند. دورانی که با پایان حکومت سلاسی بر اتیوپی به پایان رسید.

چیزی که بیش از هرچیزی موسیقی اتیوپی را وارد محافل روشنفکری و طبقه بالای جامعه کرد، موسیقی معماگونه مولاتو آستاتکه Mulatu Astatke در فیلم گل های شکسته جیم جارموش (۲۰۰۵) بود.

سال های حضور فالچتو در اتیوپی سال های هیاهوی Live Aid بود. به عقیده فالچتو این کنسرت بسیار برای اتیوپی بد بود چراکه مه فکر کردند که انیوپی سرزمینی است از صحراهای سوزان بدون هیچ نشانی از تمدن که همه در آن در حال رنج کشیدن از گرسنگی هستند، در صورتی که اتیوپی سرزمینی کوهستانی است که اکثر مناطق آن سرسبز است و آدیس آبابا شهری مدرن است که همانقدر که فقیر دارد، ثروتمند نیز دارد.

به نظر او اجرای Live Aid بیشتر به دلیل مناقشات سیاسی دوران جنگ سرد برگزار شد.

آنچه باعث تمایز موسیقی اتیوپی بین موسیقی های آفریقایی شده است این است که برعکس سایر کشورهای آفریقایی، اتیوپی ۳۰۰۰ سال است که استقلال دارد و تنها برای ۶ سال ایتالیایی ها اداره قسمت هایی از آن را به عهده گرفتند.

فالچتو مهم ترین وتاثیرگذارترین اتفاقات دهه ۵۰ و ۶۰ اتیوپی را اجرای افراد و گروه های مشهور موسیقی آمریکا مانند گلن میلر و سول Soul می داند.

او در باره این دوره توضیح می دهد:«هایلا سلاسی گروه هایی را برای اجرای موسیقی در مراسم های رسمی تربیت کرده بود و این گروه در هتل های بزرگ نیز به اجرای برنامه می پرداختند و این کار نتیجه عجیبی داشت: معروفترین ستاره ها برای پلیس و در مراسم های نظامی برنامه اجرا می کردند. محمود احمد نیز برای سال ها عضو گروه محافظان سلطنتی بود.»

فالاچی همیشه درباره موسیقی اتیوپی می گوید:«آنها کمی عقب تر از بقیه جهان هستند، اما روزی فراخواهد رسید که جهان به قدرت و بزرگی موسیقی اتیوپی ایمان خواهد آورد.»