درمان های جایگزین نیکوتین

برای مبارزه با نیکوتین آماده شوید

از آنجا که ترک سیگار و دیگر انواع دخانیات به دلیل اعتیاد دوگانه فیزیکی و روانی - اجتماعی تا حدی سخت می‌نماید، لذا در کنار اقدامات حمایتی و رفتاردرمانی در بسیاری افراد، از درمان‌های جانشینی نیکوتین به عنوان روش تکمیلی و آسان‌کننده ترک استفاده می‌شود...

تحقیقات و پژوهش‌های متعدد مبین این مطلب است که در مواردی از ترک که در کنار اقدامات حمایتی خانواده و اطرافیان از درمان جایگزینی نیکوتین بهره برده شده، نه تنها ترک موفق‌تری را شاهد بوده‌اند بلکه از میزان عود نیز کاسته شده. بسیاری از افرادی که در طول روز به مصرف دخانیان مبادرت می‌نمایند، برای مصرف خود صدها دلیل و بهانه می‌آورند و سیگار کشیدن خود را به مسایل حاشیه‌ای اطراف خود نسبت می‌دهند. ولی حقیقت این است که این افراد به واسطه اعتیاد به نیکوتین است که قادر به ترک کامل و آسان سیگار و دیگر انواع دخانیات نیستند.

● آثار نیکوتین درمانی جایگزین

پژوهشگران دریافته‌اند که در موارد به کاربری نیکوتین جایگزین افراد سیگاری. ۷ برابر احتمال موفقیت بیشتری در ترک سیگار در مقایسه با دیگر افراد دارند.

ـ اشخاص مناسب برای درمان جایگزینی نیکوتین

ـ اشخاصی که حداقل ده عدد سیگار در روز مصرف می‌کنند.

ـ اشخاصی که در اثر مصرف نکردن سیگار و دیگر انواع دخانیات دچار علایم محرومیت از نیکوتین به طور جدی و غیرقابل تحمل می‌شوند (بروز ۴ مورد یا بیشتر از علایم).

ـ اشخاصی که به سیگار پک‌های عمیق می‌زنند.

ـ اشخاصی که صبح‌ها به محض بر خواستن از خواب به استعمال دخانیات مبادرت می‌کنند(به خصوص نیم ساعت اول).

ـ اشخاصی که در موارد بدون مصرف نیکوتین در گذشته با شکست در ترک مواجه شده‌اند.

ـ اشخاصی که در مکان‌هایی که سیگار کشیدن در آن ممنوع است دچار مشکل می‌شوند.

ـ اشخاصی که حتی در زمان بیماری شدید نیز به استعمال دخانیات مبادرت می‌ورزند.

ـ بهترین سن درمان جایگزین نیکوتین ۲۰ تا ۶۰ سال است.

● آدامس نیکوتین

اولین نوع درمان جایگزین که توسط سازمان غذا و دارو تایید شده آدامس نیکوتین است که دارای ویژگی‌های زیر است:

● در مصرف نوع دو میلی‌گرمی آن سطح خونی نیکوتین به کمتر از نصف حالت سیگار کشی می‌رسد.

● در دو نوع ۲و ۴ میلی‌گرمی در بازار موجود است.

● عوارض احتمالی:مزه تند و بد، التهاب گلو، امکان عادت به آن، تهوع، احساس ناراحتی در فک و دهان، التهاب گلو، ایجاد ناراحتی و اختلال در معده و روده

● فواید: ارزانی و آسانی دسترسی، امکان استفاده برای افرادی که مشغولیت دهان بعد از ترک در آنان اهمیت دارد، امکان استفاده در زمان وسوسه به سیگار و مصرف قابل تغییر و مطابق نیاز بیمار در هر شرایطی.

● معایب:امکان نداشتن مصرف آدامس در همه جا و همه شرایط و دید عموم. امکان وابستگی به آدامس نیکوتین. تاثیر مواد غذایی که محیط بدن را اسیدی می‌کنند بر جذب نیکوتین. ‌اطلاع نداشتن مصرف کننده از تکنیک خاص جویدن.

● چسب پوستی حاوی نیکوتین

پچ‌های پوستی ابداعی از صنعت داروسازی است که با تولید چسب‌های پوستی به یاری افرادی که می‌خواهند سیگار را ترک نمایند آمده است. با این روش در افراد در حال ترک دخانیات، احتمال موفقیت دو برابر می‌‌شود. استفاده از چسب‌های پوستی حاوی ماده نیکوتین باعث می‌‌شود تا یک سطح خونی یکنواخت از ماده نیکوتین در بدن فراهم شده و به علت یکنواخت بودن این سطح، احتمال اعتیاد به آن کمتر است.

● این روش جایگزینی نیکوتین در مردان طرفداران بیشتری داشته و زن‌ها بسیار سخت‌تر آن را قبول کرده و بدنشان مقاومت بیشتری نشان می‌دهد. کاربرد چسب از آدامس راحتتر بوده و در نتیجه اثر بخشی بیشتری انتظار می‌رود.

معایب: شایع‌ترین عارضه جانبی چسب اختلال در خواب، دیدن رویاهای ناهنجار و عوارض پوستی آن به‌صورت تحریک، قرمزی و خارش است. همچنین میزان ثابت نیکوتین تا حدی دخالت مصرف کننده را در کم یا زیاد کردن مقدار در صورت وسوسه‌های گذرا محدود می‌کند.

● مزایا: استفاده آسان و امکان کاربرد مناسب آن در مکان‌های عمومی، با مهیا کردن یک غلظت خونی ثابت در خون جهت آمادگی بیشتر در برابر علایم ترک و نیز خطر کمتر اعتیاد به نیکوتین جایگزین، از مزیت‌های چسب نیکوتین است. به طور کلی چسب در مقایسه با آدامس نیکوتین دارای کاربری آسان‌تر و اثر بخشی بیشتر است.

در آدامس‌های نیکوتین کم اثری به دلیل پایین بودن نیکوتین گزارش شده و در مواردی که حساسیت یا امکان نداشتن مصرف برچسب وجود دارد و نیز مصرف هم‌زمان با برچسب برای بالا بردن مقدار مصرف و موارد پیشگیری از عود توصیه می‌شود.

افشانه(اسپری) نیکوتین:در سیگاری‌های قهار بیشتر کاربرد دارد. به دلیل امکان اعتیاد به روش استفاده از این نوع افشانه‌ها، استفاده طولانی مدت و نیز استفاده در افرادی که امکان اعتیاد آنان زیاد است توصیه نمی‌شود و در افراد عادی حد اکثر بعد از سه ماه مصرف کم شود.

● عوارض: سرفه، التهاب سینوس‌ها، آبریزش از بینی و دهان و چشم، عطسه

● منع مصرف: این روش در افراد دچار آسم، آلرژی یا بیماری‌های ریوی توصیه نمی‌شود.

قرص‌های مکیدنی نیکوتین: با مصرف این قرص‌ها بعد از ۱۵ تا ۲۰ دقیقه آثار مشخص می‌شود، که درمقایسه با سیگار و افشانه و چسب نیکوتین، فرد کاهش اشتیاق به نیکوتین را دیرتر به دست می‌آورد. لذا توصیه می‌‌شود فرد منتظر شروع علایم نباشد و آن را به طور منظم استفاده کند. معمولا تعداد ۸ تا ۱۰ عدد در روز کفایت کرده و به فرد تذکر داده شود که قرص را به آرامی مصرف کند تا غلظت مناسبی برای او مهیا گردد.

ارزانی و در دسترس بودن این قرص‌ها از مزایای آن است. ولیکن اثربخشی در مقایسه با آدامس و چسب و افشانه کمتر است.