مصرف بی رویه نفت و گاز مصداق تصرف در اموال عمومی

گسترش شبکه گازطبیعی, تقاضای زیاد مناطق مختلف کشور با شرایط مسافت طولانی محل تولید و مصرف و افت فشار گاز به دلیل سرمای هوا, ضرورت مدیریت جامع انرژی در مصرف سوخت را مشخص می کند

گسترش شبکه گازطبیعی، تقاضای زیاد مناطق مختلف کشور با شرایط مسافت طولانی محل تولید و مصرف و افت فشار گاز به‌دلیل سرمای هوا، ضرورت مدیریت جامع انرژی در مصرف سوخت را مشخص می‌کند.

با ادامه روند کنونی مصرف سوخت در بخش ساختمان و مسکن، مواجهه با بحران انرژی در ماه‌های سرد سال قریب به یقین خواهد بود.

مدیران، کارشناسان و دست‌اندرکاران صنعت نفت هر سال، ماه‌ها قبل از شروع فصل سرما، مشغول سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و اجرای راهکارهایی برای رفع مشکلات ناشی از کمبود سوخت مورد‌ درخواست مردم هستند.

آیا این مقدار مورد درخواست، مورد‌نیاز واقعی است؟ ضمن این‌که نباید تمام اتلاف سوخت را ناشی از فرهنگ مصرف مردم دانست و نظام فنی و مهندسی و مدیریت انرژی نیازمند اصلاح ساختاری در این زمینه است.

● ۳۰ درصد سوخت ساختمان‌ها هدر می‌رود

اما بیایید این‌بار موضوع را از جنبه دیگری ببینیم. نفت و گاز از مواهب و نعمت‌هایی است که خداوند متعال برای رفاه ما، میلیون‌ها سال در بطن طبیعت ذخیره ساخته‌است و به‌طور قطع ثروتی با این اهمیت که فقدان آن زندگی امروزی ما را مختل خواهد ساخت، وسیله‌ای برای آزمایش بندگان و از موارد سوال و جواب در سرای جاویدان خواهد بود.

اگر اعتقاد به جامعیت دین مبین اسلام در همه عرصه‌های فردی، اجتماعی، اقتصادی و... جنبه عینی و عملی بیشتری پیدا کند، در جامعه اسلامی با وجود تاکید بر استفاده صحیح از مواهب الهی و حرمت اسراف و تبذیر، نباید مصرف سوخت به‌عنوان یک بحران مطرح باشد.

در سال ۸۵، مصرف حامل‌های مختلف سوخت ۸/۴ میلیون‌بشکه در روز گزارش شده‌است که حدود ۴۰ درصد آن مربوط به بخش ساختمان است.

با توجه به این‌که دست‌کم، یک‌سوم از این مقدار بدون استفاده مفید بوده و به‌دلیل رعایت نکردن موارد بهینه‌سازی مصرف سوخت تلف می‌شود، باید سهم خودمان را در ایجاد بحران مصرف سوخت مورد سنجش قرار دهیم؛ قبل از آن‌که ما را مورد محاسبه قرار دهند.

● یک میلیارد دلار مصرف انرژی

میزان مصرف انرژی در کشور در سال ۸۵ با در نظر گرفتن قیمت فروش نفت در حدود ۶۰ دلار، به بیش از یکصد میلیارد‌دلار رسید، این درحالی است که کل درآمد کشور از محل صادرات نفت‌خام در سال گذشته حدود ۵۰ میلیارد‌دلار بوده‌است.

این‌که ۱۰۰ میلیارد‌دلار سوخت مصرف می‌کنیم، اگر در حد رفاه و آسایش خودمان بود، چندان اهمیتی نداشت، اما این مقدار زمان فاجعه است که مقدار قابل‌توجهی از این ثروت الهی بدون استفاده و به‌‌همراه آلوده‌کردن هوا و آسیب حرارتی در محیط زندگی سوزانده شده و از بین می‌رود، در حالی‌که مطابق برآوردهای فنی و نتایج پروژه‌های اجرایی با امکانات موجود کشور، با رعایت موارد بهینه‌سازی می‌توان تنها در بخش ساختمان و مسکن تا ۵۰ درصد در مصرف سوخت صرفه‌جویی کرد و از شرایط آسایش حرارتی مطلوبی نیز برخوردار بود.

● از یک درصد صرفه‌جویی شروع کنیم

عده‌ای بر این عقیده هستند که ۵۰ درصد صرفه‌جویی شرایطی ایده‌آل است که دست‌یافتنی نیست، اما آیا ما برای کم‌کردن تنها یک‌درصد در مصرف سوخت نیز تلاش می‌کنیم؟

در حالی‌که تنها با درزبندی پنجره‌ها و نصب شیرهای دارای ترموستات روی رادیاتورهای منزلمان به‌طور قطع به ۲۰ درصد کاهش در مصرف سوخت خواهیم رسید.

مصرف بی‌رویه سوخت در کشور، به‌قدری زیاد است که صرفه‌جویی حتی یک درصدی باعث افزایش درآمد یک‌ میلیارد‌دلاری کشور خواهد شد و این مبلغ به‌طور قطع می‌تواند گوشه‌ای از کمبود‌ها را در کشور مرتفع کند.

حتی با فرض نبودن چنین درآمدهای میلیاردی از محل صرفه‌جویی سوخت، با اطلاع از این‌که چنانچه منابع و ذخایر جدیدی در کشور کشف نشود، سالیان طولانی تا اتمام این نعمت‌های الهی باقی نمانده‌است.

کم‌کردن مصرف و هزینه کردن برای استفاده درست و منطقی از سوخت، کاملا اجتناب‌ناپذیر است، اما تا زمانی‌‌که باور نداشته‌باشیم که مصرف بی‌رویه سوخت از مصادیق اسراف و تصرف در اموال عمومی بوده و باید برای آن جواب بدهیم، حکایت همچنان باقی است.

محمدرضا اسلامی