شنبه, ۲۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 11 May, 2024
مجله ویستا

۱۷ اکتبر سال ۱۷۵۹ ـ حملات احمدخان درانی به هند که انگلیسی ها سرگرم بلعیدن آن بودند و....


۱۷ اکتبر سال ۱۷۵۹ ـ حملات احمدخان درانی به هند که انگلیسی ها سرگرم بلعیدن آن بودند و....

۱۷ اکتبر سال ۱۷۵۹ احمد خان درانی سومین حمله نظامی خود را به هندوستان آغاز کرد. وی در طول هفت سال سه بار به آن سرزمین حمله نظامی برده بود. احمدخان در ارتش ایران یک ژنرال بود که پس …

۱۷ اکتبر سال ۱۷۵۹ احمد خان درانی سومین حمله نظامی خود را به هندوستان آغاز کرد. وی در طول هفت سال سه بار به آن سرزمین حمله نظامی برده بود. احمدخان در ارتش ایران یک ژنرال بود که پس از کودتای نظامی دهم ژوئن ۱۷۴۷برضد نادرشاه افشار و قتل او، به زادگاهش افغانستان بازگشت و با استفاده از آشفتگی اوضاع ایران خود را امیر افغانها خواند که تا آن زمان همواره ایرانی خوانده می شدند. احمدخان که درجریان تصرف هند توسط نادر در مارس ۱۷۳۹ یک افسر ارتش ایران و همراه او بود در سه حمله خود به هند شمال غربی این منطقه را متصرف شد.

نخستین حمله نظامی احمدخان به هند ـ که افغانها او را احمدشاه می خوانند که درزمان خود قندهار را آباد و ساختمانهای متعدد بنا کرد ـ و به تصرف لاهور انجامید در سال ۱۷۵۲ صورت گرفت. حمله دوم در سال ۱۷۵۷ انجام شد. در جریان این حمله، شهر دهلی ۲۸ ژانویه همین سال به تصرف احمدخان در آمد. تصرف دهلی به دست احمد خان دولت هندوستان را بیش از همیشه تضعیف کرد و این وضعیت به سود انگلیسی ها تمام شد که در آن زمان با فرانسه بر سر خوردن شبه قاره هند رقابت داشتند. وی در همین سال تمامی پنجاب را تصرف کرد.

حملات سه گانه احمدخان به هند در حالی صورت می گرفت که «رابرت کلایو» انگلیسی سرگرم تصرف شرق و جنوب شرقی هند از جمله بنگال بود و میان او و فرانسویان برخوردهایی صورت می گرفت که مرگ «علی وردی خان» حاکم بنگال در ۲۱ آوریل سال ۱۷۵۶ به تسریع پیشروی انگلیسی ها در شرق هندوستان منجر شد و ....

احمد خان برای تامین اتحاد میان طوایف افغان تلاش بسیار کرد و به همین دلیل، بسیاری از مورخان او را بنیادگذار افغانستان می دانند. افغانستان نامی است که انگلیسی ها به آن داده اند و سپس عمومی شده است.

در همان زمان رابرت کلایو به لندن - که از حملات افغانها به هند ابراز نگرانی کرده بود - گزارش داده بود که نگران افغانها نیست، زیرا وجود طوایف متعدد (افغان) که دولت مرکزی ایران در طول قرون و اعصار هرکدامشان را در امور داخلی مستقل و خود رای بار آورده است مانع از آن می شود که برای مدتی طولانی زیر لوای یک رئیس کل قرار گیرند و متحد واقعی باشند. به علاوه، شیعیان افغان زیر بار سنی ها که در اکثریت هستند نمی روند. تاجیکها و خراسانی ها که در شمال و غرب سکونت دارند چون شهرنشین و باسواد هستند خود را بیش از طوایف دیگر سزاوار حکومت می دانند و با این وضعیت و دلایل دیگر، تامین وحدت میان آنان اگر محال نباشد بسیار دشوار است، و من (رابرت کلایو) به دلایل بسیار با پشتون ها (در پاکستان «پاتان» نامیده می شوند) وارد سازش نمی شوم، زیرا معروف به عهد شکنی هستند.